تاریخ انتشار
پنجشنبه ۳ مهر ۱۴۰۴ ساعت ۲۰:۱۶
کد مطلب : ۵۰۴۴۳۸
فرهنگ همچون اکسیژن است؛
بی‌توجهی به فریضه نماز در نشست شورای برنامه‌ریزی کهگیلویه و بویراحمد / بعد از اذان، یک ساعت و نیم جلسه ادامه یافت / وقتی که رأس دستگاه‌های اداری استان، نماز اول وقت بر پا نمی‌دارند، چه انتظاری از بدنه کارکنان می‌توان داشت؟
۰
کبنا ؛نشست اخیر شورای برنامه‌ریزی استان کهگیلویه و بویراحمد، هم‌زمان با اذان ظهر بدون توقف برای اقامه نماز ادامه یافت. در استانی که باید مدیرانش پیش‌قراول ترویج فرهنگ اسلامی باشند، بی‌توجهی به نماز جماعت اول وقت، نه‌تنها ارزش‌های دینی را کمرنگ می‌کند، بلکه در افکار عمومی این سؤال را پررنگ‌تر می‌سازد که اگر در رأس مدیریت استان نماز جدی گرفته نشود، چه انتظاری از بدنه کارمندان می‌توان داشت؟
به گزارش کبنا، فرهنگ در هر جامعه، شالوده‌ای حیاتی برای بقا، رشد و تعالی آن جامعه است. اگر اقتصاد، سیاست و امنیت یک کشور را به مثابه اجزای مختلف بدن در نظر بگیریم، فرهنگ همان روح و اکسیژنی است که به همه این اجزا معنا، جهت و حیات می‌بخشد. از همین روست که رهبر معظم انقلاب بارها و در مناسبت‌های مختلف بر اهمیت فرهنگ تأکید کرده‌اند و بی‌توجهی به آن می‌تواند بزرگ‌ترین ضربه را به آینده کشور وارد کند.
در بیانیه گام دوم انقلاب نیز، مقوله فرهنگ جایگاه ویژه‌ای دارد. رهبر انقلاب در آن بیانیه تاریخی، بار دیگر مسئولان نظام جمهوری اسلامی را به اهتمام جدی در عرصه فرهنگ فراخواندند.
یکی از مهم‌ترین نمادهای فرهنگ اسلامی در جامعه ما، اقامه نماز است. نماز نه تنها فریضه‌ای فردی و رابطه‌ای مستقیم میان انسان و خداوند، بلکه یک نماد اجتماعی و فرهنگی از هویت اسلامی ملت ایران است. اهمیت نماز به اندازه‌ای است که در قرآن کریم، پس از ایمان، نخستین توصیه به برپاداشتن آن است و در سنت پیامبر اکرم (ص) و اهل بیت (ع) نیز نماز، ستون دین معرفی شده است.
در نظام جمهوری اسلامی، از نخستین روزهای استقرار، بر اهمیت نماز در فضای عمومی و اداری تأکید شده است. نمازخانه در ادارات، دانشگاه‌ها، مدارس و کارخانجات احداث شد تا هیچ کارمند، دانشجو یا کارگری بهانه‌ای برای ترک نماز نداشته باشد. این اقدام، نمادی از پیوند اداری و اجتماعی با معنویت بود؛ اینکه کار و فعالیت اقتصادی و اجرایی از معنویت و یاد خدا جدا نباشد.
تأکید بر نماز جماعت در ادارات نیز دقیقاً از همین منظر صورت گرفته است. نماز جماعت علاوه بر جنبه عبادی، یک کارکرد اجتماعی و فرهنگی مهم دارد و آن ایجاد همبستگی، هماهنگی و وحدت میان کارکنان است. کارمند وقتی می‌بیند مدیر اداره در صف اول نماز حاضر است، ناخودآگاه اهمیت این فریضه در ذهنش پررنگ‌تر می‌شود. اینجاست که فرهنگ‌سازی به شیوه‌ای عملی و اثرگذار تحقق می‌یابد.
اما وقتی خود مدیران و مسئولان که باید الگوی عمل باشند، در انجام این فریضه کوتاهی کنند، چه انتظاری از کارمندان و کارگران عادی می‌توان داشت؟ متأسفانه در برخی موارد مشاهده می‌شود که به دلایل مختلف از جمله برگزاری جلسات اداری و نشست‌ها، نماز جماعت و اول وقت در ادارات نادیده گرفته می‌شود. نمونه بارز آن، نشست اخیر شورای برنامه‌ریزی استان کهگیلویه و بویراحمد بود که هم‌زمان با اذان ظهر برگزار شد. نه تنها جلسه برای اقامه نماز متوقف نشد، بلکه حتی یک ساعت و نیم پس از اذان نیز ادامه یافت. این اتفاق، پیامدهای فرهنگی و اجتماعی عمیقی دارد.
وقتی عالی‌ترین مدیران استان که در رأس دستگاه‌های اجرایی قرار دارند، به سادگی از کنار این فریضه می‌گذرند، چه پیامی به بدنه جامعه منتقل می‌شود؟ این غفلت، به‌نوعی القا می‌کند که نماز، اگرچه مهم است، اما در عمل می‌تواند در برابر کارهای اداری و روزمره قربانی شود. حال آنکه منطق دینی و فرهنگی ما برعکس است و می‌گوید کار باید در خدمت دین باشد، نه دین در خدمت کار.
فرهنگ در جامعه، بیش از آنکه از طریق تبلیغ مستقیم گسترش یابد، از طریق رفتار و عمل مسئولان و نخبگان اجتماعی شکل می‌گیرد. مردم به رفتار مسئولان نگاه می‌کنند و آن را الگو قرار می‌دهند.
بنابراین وقتی مدیران ادارات نماز اول وقت را جدی بگیرند، حتی اگر جلسه‌ای مهم در جریان باشد، این رفتار به تدریج به یک الگو و هنجار تبدیل خواهد شد. در مقابل، اگر نماز در سطح مدیریت کمرنگ شود، در سطوح پایین‌تر نیز به‌تدریج از بین خواهد رفت.
در واقع، مسئولیت مدیران دو وجه دارد. یکی ایجابی؛ یعنی با عمل و رفتار خود، زمینه را برای ترویج فرهنگ اسلامی و ایرانی فراهم کنند. و دیگری، سلبی؛ یعنی با پرهیز از بی‌توجهی یا رفتارهای متناقض، اجازه ندهند که ارزش‌ها و باورهای فرهنگی تضعیف شود.
این همان نکته‌ای است که رهبر انقلاب بارها بر آن تأکید کرده‌اند. فرهنگ همچون اکسیژن است؛ نبودنش حس نمی‌شود، اما آثار آن در طولانی‌مدت نامطلوب خواهد بود. بی‌توجهی به نماز در جلسات رسمی، شاید در ظاهر کوچک باشد، اما می‌تواند در طول زمان به فرسایش فرهنگی و تضعیف باورهای دینی در جامعه بینجامد.
به گزارش کبنا، فرهنگ در هر جامعه، شالوده‌ای حیاتی برای بقا، رشد و تعالی آن جامعه است. اگر اقتصاد، سیاست و امنیت یک کشور را به مثابه اجزای مختلف بدن در نظر بگیریم، فرهنگ همان روح و اکسیژنی است که به همه این اجزا معنا، جهت و حیات می‌بخشد. از همین روست که رهبر معظم انقلاب بارها و در مناسبت‌های مختلف بر اهمیت فرهنگ تأکید کرده‌اند و بی‌توجهی به آن می‌تواند بزرگ‌ترین ضربه را به آینده کشور وارد کند.
در بیانیه گام دوم انقلاب نیز، مقوله فرهنگ جایگاه ویژه‌ای دارد. رهبر انقلاب در آن بیانیه تاریخی، بار دیگر مسئولان نظام جمهوری اسلامی را به اهتمام جدی در عرصه فرهنگ فراخواندند.
یکی از مهم‌ترین نمادهای فرهنگ اسلامی در جامعه ما، اقامه نماز است. نماز نه تنها فریضه‌ای فردی و رابطه‌ای مستقیم میان انسان و خداوند، بلکه یک نماد اجتماعی و فرهنگی از هویت اسلامی ملت ایران است. اهمیت نماز به اندازه‌ای است که در قرآن کریم، پس از ایمان، نخستین توصیه به برپاداشتن آن است و در سنت پیامبر اکرم (ص) و اهل بیت (ع) نیز نماز، ستون دین معرفی شده است.
در نظام جمهوری اسلامی، از نخستین روزهای استقرار، بر اهمیت نماز در فضای عمومی و اداری تأکید شده است. نمازخانه در ادارات، دانشگاه‌ها، مدارس و کارخانجات احداث شد تا هیچ کارمند، دانشجو یا کارگری بهانه‌ای برای ترک نماز نداشته باشد. این اقدام، نمادی از پیوند اداری و اجتماعی با معنویت بود؛ اینکه کار و فعالیت اقتصادی و اجرایی از معنویت و یاد خدا جدا نباشد.
تأکید بر نماز جماعت در ادارات نیز دقیقاً از همین منظر صورت گرفته است. نماز جماعت علاوه بر جنبه عبادی، یک کارکرد اجتماعی و فرهنگی مهم دارد و آن ایجاد همبستگی، هماهنگی و وحدت میان کارکنان است. کارمند وقتی می‌بیند مدیر اداره در صف اول نماز حاضر است، ناخودآگاه اهمیت این فریضه در ذهنش پررنگ‌تر می‌شود. اینجاست که فرهنگ‌سازی به شیوه‌ای عملی و اثرگذار تحقق می‌یابد.
اما وقتی خود مدیران و مسئولان که باید الگوی عمل باشند، در انجام این فریضه کوتاهی کنند، چه انتظاری از کارمندان و کارگران عادی می‌توان داشت؟ متأسفانه در برخی موارد مشاهده می‌شود که به دلایل مختلف از جمله برگزاری جلسات اداری و نشست‌ها، نماز جماعت و اول وقت در ادارات نادیده گرفته می‌شود. نمونه بارز آن، نشست اخیر شورای برنامه‌ریزی استان کهگیلویه و بویراحمد بود که هم‌زمان با اذان ظهر برگزار شد. نه تنها جلسه برای اقامه نماز متوقف نشد، بلکه حتی یک ساعت و نیم پس از اذان نیز ادامه یافت. این اتفاق، پیامدهای فرهنگی و اجتماعی عمیقی دارد.
وقتی عالی‌ترین مدیران استان که در رأس دستگاه‌های اجرایی قرار دارند، به سادگی از کنار این فریضه می‌گذرند، چه پیامی به بدنه جامعه منتقل می‌شود؟ این غفلت، به‌نوعی القا می‌کند که نماز، اگرچه مهم است، اما در عمل می‌تواند در برابر کارهای اداری و روزمره قربانی شود. حال آنکه منطق دینی و فرهنگی ما برعکس است و می‌گوید کار باید در خدمت دین باشد، نه دین در خدمت کار.
فرهنگ در جامعه، بیش از آنکه از طریق تبلیغ مستقیم گسترش یابد، از طریق رفتار و عمل مسئولان و نخبگان اجتماعی شکل می‌گیرد. مردم به رفتار مسئولان نگاه می‌کنند و آن را الگو قرار می‌دهند.
بنابراین وقتی مدیران ادارات نماز اول وقت را جدی بگیرند، حتی اگر جلسه‌ای مهم در جریان باشد، این رفتار به تدریج به یک الگو و هنجار تبدیل خواهد شد. در مقابل، اگر نماز در سطح مدیریت کمرنگ شود، در سطوح پایین‌تر نیز به‌تدریج از بین خواهد رفت.
در واقع، مسئولیت مدیران دو وجه دارد. یکی ایجابی؛ یعنی با عمل و رفتار خود، زمینه را برای ترویج فرهنگ اسلامی و ایرانی فراهم کنند. و دیگری، سلبی؛ یعنی با پرهیز از بی‌توجهی یا رفتارهای متناقض، اجازه ندهند که ارزش‌ها و باورهای فرهنگی تضعیف شود.
این همان نکته‌ای است که رهبر انقلاب بارها بر آن تأکید کرده‌اند. فرهنگ همچون اکسیژن است؛ نبودنش حس نمی‌شود، اما آثار آن در طولانی‌مدت نامطلوب خواهد بود. بی‌توجهی به نماز در جلسات رسمی، شاید در ظاهر کوچک باشد، اما می‌تواند در طول زمان به فرسایش فرهنگی و تضعیف باورهای دینی در جامعه بینجامد.
