تاریخ انتشار
جمعه ۱۹ مهر ۱۳۹۸ ساعت ۱۴:۴۲
کد مطلب : ۴۱۳۷۸۵
در برنامه تلویزیونی مستند «محروم روی گنج»؛
مناظره «زارعی» و «شایان نادری» | زارعی: آسفالت، آب و برق و گاز به زیلایی رفته است / نادری: آقای زارعی شاید این زیلایی که شما میگویید، در استان دیگر باشد / زارعی: تجمع کارگری در استان نداشتیم / نادری: آقای زارعی شما در جریان کارخانه قند یا سد چم شیر نیستید / تصاویر و فیلم
۱
کبنا ؛مستند «محروم روی گنج» در جدیدترین قسمت از فصل سوم برنامه «به اضافه مستند» به روی آنتن شبکه مستند رفت. در این قسمت و پس از پخش مستند، غلاممحمد زارعی، نماینده مردم شهرستان بویراحمد و دنا و شایان نادری فعال اجتماعی و جهادی مهمان برنامه خواهند بود و به بررسی شرایط فعلی استان کهگیلویه و بویراحمد، محرومیتهای این منطقه و ظرفیتهای موجود آن خواهند پرداخت. علاوه بر این، محمدتقی فهیم و سعید قطبیزاده به نقد و بررسی فرمی این مستند خواهند پرداخت.
مستند «محروم روی گنج»، یک فیلم اجتماعی از محرومیتهای استان غربی کشورمان، کهگیلویه و بویراحمد، در عین برخورداری از منابع غنی نفت و گاز، مراتع و ... است و درد و دلهای مردم این منطقه را به تصویر کشیده است. این مستند با همکاری گروه عکاسان و مستندسازان جهادی و به کارگردانی یاسر عرب در مرکز فرهنگی میثاق تولید شده است و روایتی متفاوت و نشنیده از شرایط مردم بومی این منطقه را به تصویر میکشد.
استان کهگیلویه و بویراحمد یکی از استانهای غربی کشورمان است که دارای سرزمینی مرتفع و کوهستانی است. این استان به سرزمین آبشارهای خروشان و استان چهار فصل کشورمان معروف است که در آن گردو، عسل طبیعی، ماهی قزل آلا و مرکبات به وفور یافت میشود. در بعضی مناطق آن از جمله یاسوج، به تازگی میدانهای نفتی و گازی بزرگی کشف شده است که نفت فوق سبک داشته و میزان ارزش آن بسیار مقرون به صرفه ارزیابی شده است.این استان علیرغم این منابع غنی دارای محدودیتهایی است که در مستند محروم روی گنج به تصویر کشیده شده است.
فیلم کامل مناظره را از اینجا ببینید.
در ابتدای این مستند، سئوالی مطرح شد مبنی بر اینکه آیا با تصویب طرح « اختصاص یک درصد از درآمد فروش نفت کشورمان برای آبادانی و توسعه زیرساختهای مناطق نفت خیز» در مجلس موافقید؟
مجری: آقای نادری نظرتان در باره مستند چه بود؟
نادری: این مستند مربوط به 4 و 5 سال پیش بود و بخشی از محرومیت استان کهگیلویه و بویراحمد را نشان می دادو و فقط مربوط به باشت و گجساران بود و استان فقط نفت خیز نیست بلکه ما ظرفیتهای خوبی در حوزه گردشگری، معادن و ... دارد؟
محرومیت در سایر نقاط استان بیداد میکند. در مناطقی مانند ممبی بهمئی محرومیتهای دردناکتری وجود دارد؟ نمیتوان گفت که در این چند سال اخیر هیچ کاری نشد، بلکه بهتر شده است. اما محرومیتهای وجود دارد که شاید بعد از چند سال آسفالت نصف و نیمه انجام شده، اما سایر زیر ساختها انجام نگرفته است. هر منطقه میتوان مستند مفصلی در باره آن و امکانات و باید و نبایدهای آن ساخته شود.
مجری: آقای زارعی بدون تعارف صحبت کنیم، آیا خجالت آور و زشت نیست بعد از این همه سال و امکانات و ثروتی که وجود داشت، باز ما میبینیم که نقاط محروم اینچنینی در کشورمان وجود دارد؟ چرا همچنین اتفاقاتی افتاده؟ دلیل این کمبودها چه بوده؟
زارعی: ما از یک محرومیت تاریخی در رنج بودیم. و سالهای متمادی مناطق محروم و استانهای محروم کشور و حتی استانهایی که الان در زمره استانهای برخوردار هستند. در گذشته قبل از انقلاب نه توازن و نه عدالتی در توسعه وجود نداشت. و توسعه زیر بنایی اتفاق نیفتاد. تا قبل از انقلاب خدماتی؛ از قبیل راه، جادهف تحصیل و ... وجود نداشت. به همین جهت نرخ بی سوادی ما در زمان وقوع انقلاب اسلامی نرخ بسیار بالا بود. اگر ما بخواهیم بعد از انقلاب یک آسیب شناسی انجام بدهیم. کشور درگیر جنگ تحمیلی شد. منابع کشور رفت به سمت دفاع. در دوران جهاد سازندگی منابع رفت به سوی کارهای کلانتر، همانند سد سازی. بیش از 50 درصد ما جمیعت روستایی است. حتی جمعیتی که در شهر زندگی میکنند. تزریقشان از روستا است. استان کهگیلویه و بویراحمد به معنای واقعی یک استان روستایی است. با همین وجود ما نتوانستیم از ظرفیتهای به وجود آمده بعد از انقلاب برای توسعه کهگیلویه و بویراحمد استفاده کنیم.
در سالهای اخیر از این ظرفیتها استفاده شد. ما تا قبل از 4 سال گذشته 31 استان کشور به لحاظ محرومیت بودیم. ما نسبت به استان قبل از ما 2.5 برابر محرومتر بودیم. اما الان به برکت انقلاب اسلامی و تلاش مسئولان ما به عدد 26 داریم نزدیک میشویم. اگر زمانی در استان یک کیلومتر راه آسفالته وجود نداشته است. الان هزاران کیلومتر راه آسفالته داریم. وقتی در استان یک کیلومتر بزرگ راه وجود نداشته، الان بالغ بر 500 کیلومتر بزرگراه وجود دارد. تخت بیمارستانی در مقایسه نرم کشوری بسیار پایین بوده و الان از نرم کشوری دارد، عبور میکند و این خدمات نظام است. علی رغم هزینههای زیادی برای خدمات رسانی همانند گازرسانی، برق رسانی و آب رسانی به روستاها که به دلیل پراکندگی بسیار بالا است. اما در مقایسه با استانهای برخوردار کشور، گازرسانی به روستاهای استان به ویژه شهرستانهای بویراحمد و دنا که بنده نوکری آنها را میکنم. به عدد 80 درصد نزدیک میشود. در همین زیلایی کسی فکر نمیکرد، گازرسانی وجود داشته باشد. الان تا انتهای زیلایی گازرسانی میشود. جاده آسفالته، شبکه برق مطمئن و شبکه آبرسانی در زیلایی انجام گرفته و بیشتر هم میشود.
ما باید بر اساس آمایش سرزمینی مبتنی بر عدالت و عدالت محوری حرکت کنیم. البته ما کار و حرفهای زیاد داریم که چهره محرومیت از این استان رخت بر بندد.
امیدوارم با تناسب گشایشی که در کشور اتفاق می افتد، برای توسعه استان کهگیلویه و بویراحمد گامهای بیشتری برداریم.
مجری: منظور از سئوال ما این نیست که این خدمات را نبینیم. اما با توجه به توقعی که از نظام اسلامی داریم و ظرفیتی که این نظام دارد و سرعت خدمات رسانی، می گوئیم که قدری خدمات رسانی در این مناطق با کندی انجام میگیرد و یا میگرفت؟
زارعی: البته در این مستند، دورترین نقاط با کمترین جمعیت را دیده است. بینندهای که در فضای استان نیست و توسعه استان را نمیبیند. و ما در کنارش پیشرفتهای دیگر را بیان نکنیم. بنابر این شاید در ذهن مخاطبان این شکل بگیرد که اصلاً به این استان توجه نشده است. و کسی فکر میکند که این تصویر، تصویر کل استان است که درست نیست. البته این به معنای این است که همه جای استان توسعه یافته باشد.
بیکاری یک معضلی است که در این استان وجود دارد، به فراخور سرمایه گذاری که انجام میگیرد، باید نرخ بیکاری به تدریج کاهش پیدا کند. خوشبختانه اتفاق خیلی خوبی که صورت گرفته، فرهنگ کار است. ما با وجود ظرفیتهایی از جمله آب، گردشگری و ... که داریم، میتوانیم بیکاریها را کاهش بدهیم.
مجری: آقای نادری نظر شما در باره همین سئوال چیست؟ علت محرومیت در بعضی از نقاط کهگیلویه و بویراحمد چیست؟
نادری: 4 دهه از انقلاب گذشته است، دولتهای مختلف و نمایندگان مختلف با گرایشهای مختلف آمدهاند و رفتهاند. عقب ماندگی که در کهگیلویه و بویراحمد هست که من نام آن را عقب راندگی می نام. به دلیل یک سری مسائل هست که باعث شدند که استعدادها ظهور و بروز نداشته باشند. استان کهگیلویه و بویراحمد جمعیتی به اندازه شهریار تهران دارد. استان سرشار از منابع انسانی، منابع معدنی و.. دارد. چرا به این شکل افتاده و پیشرفت مطلوب حاصل نشده است. گاهی باید یک منطقهای رسانهای شود، تا به دادان منطقه برسند. شاهد این مثال، زن معلول [مخمل نمازی] دیشموک که دو دهه فلج بود و توانایی راه رفتن نداشت. کلیپ چند دقیقهای رسانهای شدند و همه دستگاههای خدمات رسان از هم برای خدمات رسانی سبقت میگرفتند. وظایف آنجا به درستی انجام نشده بود. وقتی کسی مدیر هست و از نظام حقوق میگیرد. باید وظیفهاش را به درستی انجام بدهد، نه اینکه ما با یک رویه مدیران کت شلواری روبرو باشیم. که گاهاً بعضی مناسباتشان، متناسب با مسائل سیاسی هماهنگ میکنند. خیلی از بدبختیهای که در استان ما وجود دارد، خیلی از کلنگ زنیها روزهای نزدیک به انتخابات است. معدنی است که 4 سال پیش آقای نعمت زاده وزیر وقت صنعت و معدن گفته صرفه اقتصادی ندارد. 4 سال از آن هم گذشته است. الان که نزدیک به انتخابات هستیم. دو تا لودر و بیل مکانیکی آنجا مستقر است که ما میخواهیم، مثلاً عملیات اجرایی این معدن را انجام بدهیم. چطور میگفتند صرفه اقتصادی ندارد و الان دمادم انتخابات میخواهند روی این معدن کار کنند. خیلی از مسائل استان به انتخابات و سیاست گره خورده است. این آسیبی است که 4 دهه گریبانگیر استان کهگیلویه و بویراحمد شده است و ول کن هم نیست.
مجری: آقای نادری منظورتان از عقب راندگی چیست؟
نادری: نگاه کنیدکلی پتانسیل و ظرفیت انسانی استان کهگیلویه و بویراحمد دارد ولی زمینه ورود برای خدمات رسانی برای آنها وجود ندارد. گاهاً بحث بحث قوم گرایی، طایفه گرایی و ... وجود دارد و علت بر مزید میشود که این جوانان از استان رانده میشوند.
مجری: آقای زارعی آیا این درست است که ما گاهاً استاندارانی را میفرستیم که سیاست دولتمان باشد و یا نمایندگانمان میخواهند، اما نگاه نمیکنیم که آیا آنها توانمند هستند و یا آیا میتواند محرومیتها رفع شود. نگاههای این سبکی هم آسیب زده به جامعه؟
زارعی: ما باید همه چیز را کنار هم ببینیم. اگر از یک بعد به موضوع نگاه کنیم، قطعاً نمیتوانیم قضاوت درست کنیم. بنده سرباز نظام هستم و نمیخواهم از فردی حمایت کنم. در این کشور دو ظرفیت داریم برای تأمین منابع مالی کشور، یکی نفت و دیگری مالیات است. نمیتوان به همه مسئولان نمره بالا داد. هر کسی را باید بر اساس ظرفیتهای که دارد، را مورد ارزیابی قرار دهیم.
مجری: آقای نادری اگر از شما نسخهای بخواهند برای رفع محرومیت از استان کهگیلویه و بویراحمد، نسخه شما، شامل چه اجزای میشود؟
آن چهار حوزهای که ابتدای صحبتهایم، عرض کردم، یعنی حوزه کشاورزی، گردشگری، معادن، نفت و گاز هر کدام مربوط به یک شهرستان هست. ظرفیتهای خوبی در استان کهگیلویه و بویراحمد وجود دارد. مثلاً حوزه بویراحمد و دنا، دارای باغات سیب و انگور خوبی هستند. که هنوز یک سردخانه ندارند و یا صنایع تبدیلی ندارند. سردخانهای در یاسوج هستند اما با چه ظرفیتی؟ 15 اردیبهشت امسال لیست 2177 نفری افرادی که تسهیلات اشتغالزایی دریافت کرده بودند. منتشر شد. بخشی از این وامها را بررسی کنید. مربوط به حوزه صنایع دستی، گردشگری و یا کشاورزی است. دو ماه بعد از انتشار لیست، آماری از صادرات غیرنفتی کشور منتشر شد که استان کهگیلویه و بویراحمد آخرین استانی بود که از صادرات غیرنفتی برخوردار بوده، استان چهارمحال و بختیاری که اقلیم و ظرفیتی شبیه استان ما دارند که حجم صادرات غیرنفتی انها 20 برابر استان کهگیلویه و بویراحمد بود. آیا همان وامهایی که داده شد، کجا رفته و برای کدام کار داده شده است؟ آیا آن کارگاهی که وام گرفته پابرجا است؟ صادرات این کارگاه چیست؟ یا نه، افراد دیگری این وامها را به نام اشتغال گرفتهاند؟ اشتغال پایداری که باید ایجاد شود، رخ نداده. آماری گفتهایم اینقدر وام دادهایم، اما تو عمل اشتغالزایی ایجاد نشده است. زیلایی محرومی که آقای زارعی هم فرمودند. در مرز این منطقه با چهارمحال و بختیاری سرچشمه سه رود است و این آب همین جوری میرود و اگر برنامه مدون باشد و زمینهای کشاورزی زیر کشت برود. ببینیم چه شرایطی ایجاد میشود. شما بروید ببیند با این حجم از دام در استان میتوان گوشت استان کهگیلویه و بویراحمد و سایر استانها را فراهم کرد. پشم مورد نظر استان را تأمین کرد. اما ببیند که چه بلایی بر سر همین عشایر آمده است. همه آنها یا مهاجرت کردهاند به شهر. مهاجرت را اگر بررسی کنید همه آنها به کمبود امکانات بر میگردد. استانداران مختلفی به استان ما آمدند و یک چشم انداز مدونی برای توسعه استان کهگیلویه و بویراحمد ارائه ندادند. که آیا پلن آنها کشاورزی است، صنعتی است. و هر بار یک رویکردی در حوزه اجرایی دیدهایم و این آسیب به استان زده و استمرار در کارها ندیدم.
مجری: آقای زارعی چرا سند چشم انداز مدون نداریم؟
زارعی: شاید جزء محدودیت استانهای باشیم که سند آمایش سرزمینی استان کهگیلویه و بویراحمد تمام شده، هم دانشگاه روی این سند کار کرده، حرکت بر اساس همین سند شروع شده، ما یک برنامه پنج ساله داریم که اهداف برنامهها وجود دارد.
مجری: آقای نادری از نقش گروههای جهادی در توسعه استان بگوید؟
نادری: من اول یک نکته در باره صحبتهای آقای زارعی بگویم. تو این امار صادرات غیرنفتی کهگیلویه و بویراحمد 24 میلیارد تومان هست و استان بعدی استان یزد هست که 85 میلیارد تومان است. بخشی از صادرات استان ما به نام استانهای دیگر صادر میشود. اما آمارش زیاد نیست. این همه وام خود اشتغالزایی دادیم در حوزه صادرات غیرنفتی، چرا آمار ما اینقدر پایین است. نیاز به بررسی جدی دارد.
آقای زارعی صحبت کردند که خیلی جالب است. همزمان با سفر معاون مناطق محروم ریاست جمهوری که در زیلایی حضور داشتند. و جشن با شکوهی هم برای او گرفتند. عشایری بودند که سه هفته آب آشامیدنی نداشتند. احتمالاً این زیلایی که آقای زارعی میگویند با زیلایی که ما دیدهایم فرق دارد. شاید زیلایی که آقای زارعی میگویند، جای دیگر باشد. خودکشی دختران جوان در دیشموک بیداد میکند.
مجری: آقای زارعی شاهد اعتراضات کارگری هستیم؟ چقدر در استان کهگیلویه و بویراحمد با این نگاه که مردم آرامش بیشتری دارند و مسئولانشان کنارشان هستند، فعالیت میکنیم؟
زارعی: وقتی من از خدمات نظام می گویم پیامش این است که مسئولان نظام در تلاش هستند برای رفع مشکلات و گرفتاریها هستیم. و امید به مردم میدهیم. هر فعالیتی در این استان میبینیم مربوط به بعد از انقلاب است. تسهیلات به جهت افزایش اشتغالزایی و معیشت مردم را بهبود دهد. تسهیلات عموماً اجرایی شده است. فرهنگ کار هم بهتر شده است. مردم استقبالشان برای کارآفرینی بهتر شده.
متوسط بهره هوشی مردم استان کهگیلویه و بویراحمد از متوسط بهره هوشی کشور بالاتر است.
ما از منابع نفت برای توسعه ورزش در روستاها استفاده کردیم. در حوزه بویراحمد و دنا 50 میلیارد تومان از منابع نفت برای توسعه ورزش استفاده کردیم.
نادری نکته پایانی صحبتهایش را هم به استخدامهای فلهای اختصاص داد و گفت: صدای استاندار کهگیلویه و بویراحمد در این رابطه هم بلند شد. اتفاقاً ما شاهد تجمع اصناف مختلف و بخش خصوصی در استانمان جلوی دستگاههای مربوطه بوده ایم. شاید آقای زارعی در جریان نباشند. کارخانه قند در سال 94 به بخش خصوصی واگذار شد با این رویکرد که تجهیز و نوسازی شود و هم اشتغالزایی صورت بگیرد. اما متاسفانه تعطیل است. یا معوقات حقوق کارگران سد چم شیر که با تلاش بخشی از آنها پرداخت شد.
بنا بر این گزارش؛ «به اضافه مستند» به تهیه کنندگی محمد حسین میری و کارگردانی محمدرضا رضاییان با اجرای علی صدری نیا با پخش مستندهای دیده نشده در تلویزیون به بحث کارشناسی پیرامون موضوع مستند خواهد پرداخت.
مستند «محروم روی گنج»، یک فیلم اجتماعی از محرومیتهای استان غربی کشورمان، کهگیلویه و بویراحمد، در عین برخورداری از منابع غنی نفت و گاز، مراتع و ... است و درد و دلهای مردم این منطقه را به تصویر کشیده است. این مستند با همکاری گروه عکاسان و مستندسازان جهادی و به کارگردانی یاسر عرب در مرکز فرهنگی میثاق تولید شده است و روایتی متفاوت و نشنیده از شرایط مردم بومی این منطقه را به تصویر میکشد.
استان کهگیلویه و بویراحمد یکی از استانهای غربی کشورمان است که دارای سرزمینی مرتفع و کوهستانی است. این استان به سرزمین آبشارهای خروشان و استان چهار فصل کشورمان معروف است که در آن گردو، عسل طبیعی، ماهی قزل آلا و مرکبات به وفور یافت میشود. در بعضی مناطق آن از جمله یاسوج، به تازگی میدانهای نفتی و گازی بزرگی کشف شده است که نفت فوق سبک داشته و میزان ارزش آن بسیار مقرون به صرفه ارزیابی شده است.این استان علیرغم این منابع غنی دارای محدودیتهایی است که در مستند محروم روی گنج به تصویر کشیده شده است.
فیلم کامل مناظره را از اینجا ببینید.
در ابتدای این مستند، سئوالی مطرح شد مبنی بر اینکه آیا با تصویب طرح « اختصاص یک درصد از درآمد فروش نفت کشورمان برای آبادانی و توسعه زیرساختهای مناطق نفت خیز» در مجلس موافقید؟
مجری: آقای نادری نظرتان در باره مستند چه بود؟
نادری: این مستند مربوط به 4 و 5 سال پیش بود و بخشی از محرومیت استان کهگیلویه و بویراحمد را نشان می دادو و فقط مربوط به باشت و گجساران بود و استان فقط نفت خیز نیست بلکه ما ظرفیتهای خوبی در حوزه گردشگری، معادن و ... دارد؟
محرومیت در سایر نقاط استان بیداد میکند. در مناطقی مانند ممبی بهمئی محرومیتهای دردناکتری وجود دارد؟ نمیتوان گفت که در این چند سال اخیر هیچ کاری نشد، بلکه بهتر شده است. اما محرومیتهای وجود دارد که شاید بعد از چند سال آسفالت نصف و نیمه انجام شده، اما سایر زیر ساختها انجام نگرفته است. هر منطقه میتوان مستند مفصلی در باره آن و امکانات و باید و نبایدهای آن ساخته شود.
مجری: آقای زارعی بدون تعارف صحبت کنیم، آیا خجالت آور و زشت نیست بعد از این همه سال و امکانات و ثروتی که وجود داشت، باز ما میبینیم که نقاط محروم اینچنینی در کشورمان وجود دارد؟ چرا همچنین اتفاقاتی افتاده؟ دلیل این کمبودها چه بوده؟
زارعی: ما از یک محرومیت تاریخی در رنج بودیم. و سالهای متمادی مناطق محروم و استانهای محروم کشور و حتی استانهایی که الان در زمره استانهای برخوردار هستند. در گذشته قبل از انقلاب نه توازن و نه عدالتی در توسعه وجود نداشت. و توسعه زیر بنایی اتفاق نیفتاد. تا قبل از انقلاب خدماتی؛ از قبیل راه، جادهف تحصیل و ... وجود نداشت. به همین جهت نرخ بی سوادی ما در زمان وقوع انقلاب اسلامی نرخ بسیار بالا بود. اگر ما بخواهیم بعد از انقلاب یک آسیب شناسی انجام بدهیم. کشور درگیر جنگ تحمیلی شد. منابع کشور رفت به سمت دفاع. در دوران جهاد سازندگی منابع رفت به سوی کارهای کلانتر، همانند سد سازی. بیش از 50 درصد ما جمیعت روستایی است. حتی جمعیتی که در شهر زندگی میکنند. تزریقشان از روستا است. استان کهگیلویه و بویراحمد به معنای واقعی یک استان روستایی است. با همین وجود ما نتوانستیم از ظرفیتهای به وجود آمده بعد از انقلاب برای توسعه کهگیلویه و بویراحمد استفاده کنیم.
در سالهای اخیر از این ظرفیتها استفاده شد. ما تا قبل از 4 سال گذشته 31 استان کشور به لحاظ محرومیت بودیم. ما نسبت به استان قبل از ما 2.5 برابر محرومتر بودیم. اما الان به برکت انقلاب اسلامی و تلاش مسئولان ما به عدد 26 داریم نزدیک میشویم. اگر زمانی در استان یک کیلومتر راه آسفالته وجود نداشته است. الان هزاران کیلومتر راه آسفالته داریم. وقتی در استان یک کیلومتر بزرگ راه وجود نداشته، الان بالغ بر 500 کیلومتر بزرگراه وجود دارد. تخت بیمارستانی در مقایسه نرم کشوری بسیار پایین بوده و الان از نرم کشوری دارد، عبور میکند و این خدمات نظام است. علی رغم هزینههای زیادی برای خدمات رسانی همانند گازرسانی، برق رسانی و آب رسانی به روستاها که به دلیل پراکندگی بسیار بالا است. اما در مقایسه با استانهای برخوردار کشور، گازرسانی به روستاهای استان به ویژه شهرستانهای بویراحمد و دنا که بنده نوکری آنها را میکنم. به عدد 80 درصد نزدیک میشود. در همین زیلایی کسی فکر نمیکرد، گازرسانی وجود داشته باشد. الان تا انتهای زیلایی گازرسانی میشود. جاده آسفالته، شبکه برق مطمئن و شبکه آبرسانی در زیلایی انجام گرفته و بیشتر هم میشود.
ما باید بر اساس آمایش سرزمینی مبتنی بر عدالت و عدالت محوری حرکت کنیم. البته ما کار و حرفهای زیاد داریم که چهره محرومیت از این استان رخت بر بندد.
امیدوارم با تناسب گشایشی که در کشور اتفاق می افتد، برای توسعه استان کهگیلویه و بویراحمد گامهای بیشتری برداریم.
مجری: منظور از سئوال ما این نیست که این خدمات را نبینیم. اما با توجه به توقعی که از نظام اسلامی داریم و ظرفیتی که این نظام دارد و سرعت خدمات رسانی، می گوئیم که قدری خدمات رسانی در این مناطق با کندی انجام میگیرد و یا میگرفت؟
زارعی: البته در این مستند، دورترین نقاط با کمترین جمعیت را دیده است. بینندهای که در فضای استان نیست و توسعه استان را نمیبیند. و ما در کنارش پیشرفتهای دیگر را بیان نکنیم. بنابر این شاید در ذهن مخاطبان این شکل بگیرد که اصلاً به این استان توجه نشده است. و کسی فکر میکند که این تصویر، تصویر کل استان است که درست نیست. البته این به معنای این است که همه جای استان توسعه یافته باشد.
بیکاری یک معضلی است که در این استان وجود دارد، به فراخور سرمایه گذاری که انجام میگیرد، باید نرخ بیکاری به تدریج کاهش پیدا کند. خوشبختانه اتفاق خیلی خوبی که صورت گرفته، فرهنگ کار است. ما با وجود ظرفیتهایی از جمله آب، گردشگری و ... که داریم، میتوانیم بیکاریها را کاهش بدهیم.
مجری: آقای نادری نظر شما در باره همین سئوال چیست؟ علت محرومیت در بعضی از نقاط کهگیلویه و بویراحمد چیست؟
نادری: 4 دهه از انقلاب گذشته است، دولتهای مختلف و نمایندگان مختلف با گرایشهای مختلف آمدهاند و رفتهاند. عقب ماندگی که در کهگیلویه و بویراحمد هست که من نام آن را عقب راندگی می نام. به دلیل یک سری مسائل هست که باعث شدند که استعدادها ظهور و بروز نداشته باشند. استان کهگیلویه و بویراحمد جمعیتی به اندازه شهریار تهران دارد. استان سرشار از منابع انسانی، منابع معدنی و.. دارد. چرا به این شکل افتاده و پیشرفت مطلوب حاصل نشده است. گاهی باید یک منطقهای رسانهای شود، تا به دادان منطقه برسند. شاهد این مثال، زن معلول [مخمل نمازی] دیشموک که دو دهه فلج بود و توانایی راه رفتن نداشت. کلیپ چند دقیقهای رسانهای شدند و همه دستگاههای خدمات رسان از هم برای خدمات رسانی سبقت میگرفتند. وظایف آنجا به درستی انجام نشده بود. وقتی کسی مدیر هست و از نظام حقوق میگیرد. باید وظیفهاش را به درستی انجام بدهد، نه اینکه ما با یک رویه مدیران کت شلواری روبرو باشیم. که گاهاً بعضی مناسباتشان، متناسب با مسائل سیاسی هماهنگ میکنند. خیلی از بدبختیهای که در استان ما وجود دارد، خیلی از کلنگ زنیها روزهای نزدیک به انتخابات است. معدنی است که 4 سال پیش آقای نعمت زاده وزیر وقت صنعت و معدن گفته صرفه اقتصادی ندارد. 4 سال از آن هم گذشته است. الان که نزدیک به انتخابات هستیم. دو تا لودر و بیل مکانیکی آنجا مستقر است که ما میخواهیم، مثلاً عملیات اجرایی این معدن را انجام بدهیم. چطور میگفتند صرفه اقتصادی ندارد و الان دمادم انتخابات میخواهند روی این معدن کار کنند. خیلی از مسائل استان به انتخابات و سیاست گره خورده است. این آسیبی است که 4 دهه گریبانگیر استان کهگیلویه و بویراحمد شده است و ول کن هم نیست.
مجری: آقای نادری منظورتان از عقب راندگی چیست؟
نادری: نگاه کنیدکلی پتانسیل و ظرفیت انسانی استان کهگیلویه و بویراحمد دارد ولی زمینه ورود برای خدمات رسانی برای آنها وجود ندارد. گاهاً بحث بحث قوم گرایی، طایفه گرایی و ... وجود دارد و علت بر مزید میشود که این جوانان از استان رانده میشوند.
مجری: آقای زارعی آیا این درست است که ما گاهاً استاندارانی را میفرستیم که سیاست دولتمان باشد و یا نمایندگانمان میخواهند، اما نگاه نمیکنیم که آیا آنها توانمند هستند و یا آیا میتواند محرومیتها رفع شود. نگاههای این سبکی هم آسیب زده به جامعه؟
زارعی: ما باید همه چیز را کنار هم ببینیم. اگر از یک بعد به موضوع نگاه کنیم، قطعاً نمیتوانیم قضاوت درست کنیم. بنده سرباز نظام هستم و نمیخواهم از فردی حمایت کنم. در این کشور دو ظرفیت داریم برای تأمین منابع مالی کشور، یکی نفت و دیگری مالیات است. نمیتوان به همه مسئولان نمره بالا داد. هر کسی را باید بر اساس ظرفیتهای که دارد، را مورد ارزیابی قرار دهیم.
مجری: آقای نادری اگر از شما نسخهای بخواهند برای رفع محرومیت از استان کهگیلویه و بویراحمد، نسخه شما، شامل چه اجزای میشود؟
آن چهار حوزهای که ابتدای صحبتهایم، عرض کردم، یعنی حوزه کشاورزی، گردشگری، معادن، نفت و گاز هر کدام مربوط به یک شهرستان هست. ظرفیتهای خوبی در استان کهگیلویه و بویراحمد وجود دارد. مثلاً حوزه بویراحمد و دنا، دارای باغات سیب و انگور خوبی هستند. که هنوز یک سردخانه ندارند و یا صنایع تبدیلی ندارند. سردخانهای در یاسوج هستند اما با چه ظرفیتی؟ 15 اردیبهشت امسال لیست 2177 نفری افرادی که تسهیلات اشتغالزایی دریافت کرده بودند. منتشر شد. بخشی از این وامها را بررسی کنید. مربوط به حوزه صنایع دستی، گردشگری و یا کشاورزی است. دو ماه بعد از انتشار لیست، آماری از صادرات غیرنفتی کشور منتشر شد که استان کهگیلویه و بویراحمد آخرین استانی بود که از صادرات غیرنفتی برخوردار بوده، استان چهارمحال و بختیاری که اقلیم و ظرفیتی شبیه استان ما دارند که حجم صادرات غیرنفتی انها 20 برابر استان کهگیلویه و بویراحمد بود. آیا همان وامهایی که داده شد، کجا رفته و برای کدام کار داده شده است؟ آیا آن کارگاهی که وام گرفته پابرجا است؟ صادرات این کارگاه چیست؟ یا نه، افراد دیگری این وامها را به نام اشتغال گرفتهاند؟ اشتغال پایداری که باید ایجاد شود، رخ نداده. آماری گفتهایم اینقدر وام دادهایم، اما تو عمل اشتغالزایی ایجاد نشده است. زیلایی محرومی که آقای زارعی هم فرمودند. در مرز این منطقه با چهارمحال و بختیاری سرچشمه سه رود است و این آب همین جوری میرود و اگر برنامه مدون باشد و زمینهای کشاورزی زیر کشت برود. ببینیم چه شرایطی ایجاد میشود. شما بروید ببیند با این حجم از دام در استان میتوان گوشت استان کهگیلویه و بویراحمد و سایر استانها را فراهم کرد. پشم مورد نظر استان را تأمین کرد. اما ببیند که چه بلایی بر سر همین عشایر آمده است. همه آنها یا مهاجرت کردهاند به شهر. مهاجرت را اگر بررسی کنید همه آنها به کمبود امکانات بر میگردد. استانداران مختلفی به استان ما آمدند و یک چشم انداز مدونی برای توسعه استان کهگیلویه و بویراحمد ارائه ندادند. که آیا پلن آنها کشاورزی است، صنعتی است. و هر بار یک رویکردی در حوزه اجرایی دیدهایم و این آسیب به استان زده و استمرار در کارها ندیدم.
مجری: آقای زارعی چرا سند چشم انداز مدون نداریم؟
زارعی: شاید جزء محدودیت استانهای باشیم که سند آمایش سرزمینی استان کهگیلویه و بویراحمد تمام شده، هم دانشگاه روی این سند کار کرده، حرکت بر اساس همین سند شروع شده، ما یک برنامه پنج ساله داریم که اهداف برنامهها وجود دارد.
مجری: آقای نادری از نقش گروههای جهادی در توسعه استان بگوید؟
نادری: من اول یک نکته در باره صحبتهای آقای زارعی بگویم. تو این امار صادرات غیرنفتی کهگیلویه و بویراحمد 24 میلیارد تومان هست و استان بعدی استان یزد هست که 85 میلیارد تومان است. بخشی از صادرات استان ما به نام استانهای دیگر صادر میشود. اما آمارش زیاد نیست. این همه وام خود اشتغالزایی دادیم در حوزه صادرات غیرنفتی، چرا آمار ما اینقدر پایین است. نیاز به بررسی جدی دارد.
آقای زارعی صحبت کردند که خیلی جالب است. همزمان با سفر معاون مناطق محروم ریاست جمهوری که در زیلایی حضور داشتند. و جشن با شکوهی هم برای او گرفتند. عشایری بودند که سه هفته آب آشامیدنی نداشتند. احتمالاً این زیلایی که آقای زارعی میگویند با زیلایی که ما دیدهایم فرق دارد. شاید زیلایی که آقای زارعی میگویند، جای دیگر باشد. خودکشی دختران جوان در دیشموک بیداد میکند.
مجری: آقای زارعی شاهد اعتراضات کارگری هستیم؟ چقدر در استان کهگیلویه و بویراحمد با این نگاه که مردم آرامش بیشتری دارند و مسئولانشان کنارشان هستند، فعالیت میکنیم؟
زارعی: وقتی من از خدمات نظام می گویم پیامش این است که مسئولان نظام در تلاش هستند برای رفع مشکلات و گرفتاریها هستیم. و امید به مردم میدهیم. هر فعالیتی در این استان میبینیم مربوط به بعد از انقلاب است. تسهیلات به جهت افزایش اشتغالزایی و معیشت مردم را بهبود دهد. تسهیلات عموماً اجرایی شده است. فرهنگ کار هم بهتر شده است. مردم استقبالشان برای کارآفرینی بهتر شده.
متوسط بهره هوشی مردم استان کهگیلویه و بویراحمد از متوسط بهره هوشی کشور بالاتر است.
ما از منابع نفت برای توسعه ورزش در روستاها استفاده کردیم. در حوزه بویراحمد و دنا 50 میلیارد تومان از منابع نفت برای توسعه ورزش استفاده کردیم.
نادری نکته پایانی صحبتهایش را هم به استخدامهای فلهای اختصاص داد و گفت: صدای استاندار کهگیلویه و بویراحمد در این رابطه هم بلند شد. اتفاقاً ما شاهد تجمع اصناف مختلف و بخش خصوصی در استانمان جلوی دستگاههای مربوطه بوده ایم. شاید آقای زارعی در جریان نباشند. کارخانه قند در سال 94 به بخش خصوصی واگذار شد با این رویکرد که تجهیز و نوسازی شود و هم اشتغالزایی صورت بگیرد. اما متاسفانه تعطیل است. یا معوقات حقوق کارگران سد چم شیر که با تلاش بخشی از آنها پرداخت شد.
بنا بر این گزارش؛ «به اضافه مستند» به تهیه کنندگی محمد حسین میری و کارگردانی محمدرضا رضاییان با اجرای علی صدری نیا با پخش مستندهای دیده نشده در تلویزیون به بحث کارشناسی پیرامون موضوع مستند خواهد پرداخت.