تاریخ انتشار
يکشنبه ۲۹ فروردين ۱۴۰۰ ساعت ۱۰:۵۳
کد مطلب : ۴۳۳۱۷۷
بازتاب انتخابات ۱۴۰۰ در شبکه‌های اجتماعی؛
نمايش اتحاد اصولگرایان / سه گزینه برتر اصلاح‌طلبان
۰
کبنا ؛گروه سياسي - اختلاف همچنان تنها گزاره قطعي در جريان اصولگراست و در عين حال شايد تنها گزاره‌اي كه اصولگرايان در تاييدش اتفاق‌نظر دارند؛ هرچند شايد از بيان صريح آن پرهيز كنند. كمتر از 2 ماه مانده تا روز سرنوشت انتخابات، عملا تمامي كانديداهاي احتمالي اصولگرا از قاليباف رضايي و محمد گرفته تا رييسي و جليلي و ضرغامي و حتي قاضي‌زاده هاشمي و نيكزاد، همگي همچنان يا با تمام توان در صحنه رقابت فعالند يا دست‌كم به‌طور صريح از خروج از گود رقابت نمي‌گويند. اختلاف اصولگرايان اما تنها در سطح افراد نيست و حالا طيف‌هاي رنگارنگ اين جريان سياسي هم همچون ماه‌هاي پيش از اين، هركدام ساز خود را مي‌نوازند. شوراي ائتلاف و شوراي وحدت نيز كه قرار بود پرچم‌دار همگرايي باشند، خود محل و علت اختلافند و هركدام از مسيري درپي معرفي كانديداي نهايي اصولگرايان.
آنها يكي هستند!
اعتماد در این زمینه نوشت: همزمان با اين تحركات تبليغاتي اين و آن كانديداي احتمالي اصولگرا، آنان در فضاي مجازي و شبكه‌هاي اجتماعي هم با جديت فعالند و كاربران به‌قول معروف «ارزشي» هر روز با هشتگِ نام كانديدايي وارد كارزار تبليغاتي مي‌شوند كه باور بسياري، مصداق تبليغات زودهنگام و تخلف انتخاباتي است. اما از آنجا كه جرم‌انگاري نشده، امكان برخورد و جلوگيري نيز ميسر نيست. در اين اوضاع متشتت كه هر كس ساز خود را مي‌زند اما به‌تازگي هشتگي ميان اين طيف از كاربران داغ شده كه دست‌كم در ظاهر از وحدت مي‌گويد؛ «ما يكي هستيم»؛ هشتگي كه بدوا گزاره‌ايست در تاييد اين ادعا كه اصولگرايان سخت درگير اختلافند و مي‌خواهند به هر قيمتي، حتي اگر شده با اين ترفندهاي نمايشي خود را متحد و منسجم نشان دهند.
انشقاق
محافظه‌كاراني كه مي‌خواهند فعاليت‌هاي تبليغاتي و انتخاباتي‌شان را به‌طور سازمان‌يافته و منظم در شبكه‌هاي اجتماعي نيز دنبال كنند، حال در شرايطي كه كمتر از يك ماه تا آغاز مهلت نام‌نويسي داوطلبان انتخابات رياست‌جمهوري باقي مانده، درحالي به‌دنبال نمايش وحدتند كه خوب مي‌دانند كه انشقاق و چنددستگي چه تاثير مخربي بر سبد راي‌شان خواهد داشت. به‌خصوص كه برخي ناظران معتقدند پايگاه راي اصولگرايان در تمامي انتخابات مختلف ثابت است و درنتيجه اين اختلافات موجب سرازير شدن بخشي از اين آراي ثابت، به صندوق اين يا آن كانديدا خواهد انجاميد. هرچند حالا اين رقابت و اختلاف دروني چنان بالا گرفته كه برخي از اصولگرايان حتي نگرانند كه تداوم وضع موجود به دلسردي حاميان‌شان منجر شده و بر مجموع آراي اين جريان سياسي نيز اثر منفي بگذارد. ضمن آنكه چنانچه رقابت چهره‌هاي شاخص اصولگرا جدي‌تر شود، احتمالا طي روزهاي آينده شاهد خواهيم بود كه كانديداي احتمالي اين جريان راسا نيز وارد گود شده و عليه يكديگر اعلام موضع كنند. اتفاقي مسبوق به سابقه كه مي‌تواند به كليت پايگاه راي اصولگرايان نيز ضربه بزند. در اين اوضاع اما حالا آنان از چندروزي است كه پاي توييت‌هايشان هشتگ مي‌زنند «همه يكي هستيم» و به اين روش سعي در القاي حس اتحاد دارند و تاكيد بر اينكه تفاوتي ميان چندين و چند كانديداي احتمالي اصولگرا نيست و بدنه اجتماعي حامي اين جريان سياسي نيز به هر كسي كه به عنوان كانديداي نهايي اعلام شود، راي خواهد داد. درنتيجه كاربران با انتشار تصاوير چهره‌هايي چون سيدابراهيم رييسي، محمدباقر قاليباف، محسن رضايي، سعيد جليلي، سعيد محمد و ديگران، مي‌نويسند اگرچه طرفدار فلان كانديدا هستند اما اگر تصميم بر اين باشد كه از بهمان كانديدا حمايت كنند، به او راي خواهند داد؛ هرچند همين كه درنهايت چه كسي كانديداي نهايي خواهد بود، مشكل اصلي است و نشانه‌اي از رفع آن نيز ديده نمي‌شود.
اتحاد و مصادره به مطلوب
در اين ميان همان‌طور كه چهره‌هاي سياسي و فراتر از آن اعضاي ارشد شوراهايي نظير وحدت و ائتلاف طي اين ماه‌ها، از هر فرصتي براي طرح شعار اتحاد بهره و همزمان سعي كرده‌اند، گزينه مطلوب خود را گزينه نهايي جلوه دهند، حالا كاربران اصولگرا نيز با همين الگو، اگرچه درنهايت هشتگ مي‌زنند «همه يكي هستيم» اما بين‌سطور توييت‌شان، به‌روشني در حمايت از همان گزينه‌اي است كه اصلح و مطلوب‌شان بوده و حتي فراتر از اين، با اين توييت كه قاعدتابيش از ديگر توييت‌هايشان بازنشر خواهد شد، در مسير تبليغ كانديداي مطلوب خود استفاده مي‌كنند؛ روشي كه نشان مي‌دهد اين حركت مجازي محافظه‌كاران چندان تفاوتي درنهايت رقم نخواهد زد.
سهم‌خواهي با اسم رمز وحدت
در اين ميان اما اينكه اين كمپين از كجا آغاز شده و شعار وحدت، اقدامي خودجوش است يا فرماني از نهاد يا جرياني بالادست، محل تامل و پرسش جدي است. آن‌هم درحالي كه در ادوار گذشته شاهد اتفاقاتي مشابه در جريان اصولگرا و صدور فرمان‌هايي براي وحدت بوده‌ايم كه البته مطابق انتظار چندان موفق نبودند. نكته جالب ديگر در اين ماجرا اما سهم‌خواهي اصولگرايان به‌بهانه وحدت است. چنان‌كه گاه در تصاوير و اسامي كه همزمان با هشتگ «همه يكي هستيم» منتشر شده و مي‌شود با نام‌ها و چهره‌هايي مواجه مي‌شويم كه بعضا حتي در گمانه‌زني‌هاي رسانه‌اي هم جايي نداشتند و به نظر مي‌رسند برخي سعي دارند با طرح نام و نشر تصاوير اين چهره‌ها، آنان را از اين طريق در صف كانديداهاي احتمالي قرار دهند. اقدامي كه احتمالا درنهايت منجر به ورود اين چهره‌ها به صف كانديداهاي واقعي نخواهد شد اما بعيد نيست سند كرسي وزارتخانه‌اي را در دولت احتمالي آينده به نام آنان بزند.
اصولگرايان و كمپين‌هاي موازي
اما كمپين «ما يكي هستيم» تنها كمپين اين روزهاي اصولگرايان نيست. آنان درحالي هر كدام به‌نحوي از اين مي‌گويند همگي يكي هستند كه همزمان كانديداي مطلوب‌شان را نيز ترويج مي‌كنند. مثلا حاميان رييسي درحالي هر از گاه توييتي با هشتگ «ما يكي هستيم» مي‌نويسند كه يكي در ميان توييت‌هايي نيز در حمايت از رييسي منتشر مي‌كنند و تاكيد دارند كه تنها رييسي است كه مي‌تواند با تشكيل دولتي مقتدر، كشور را مشكلات عبور دهد. ابوالقاسم رووفيان، چهره سياسي اصولگرا ديروز درباره اين دست اقدام و كمپين‌هاي انتخاباتي اظهارنظر كرده و مشخصا با اشاره به كمپين دعوت از رييسي به ايلنا گفته است: «اين نوع كمپين‌ها كه ممكن است با هدف فضاسازي به‌منظور دريافت اذن رهبري براي ورود ايشان به عرصه انتخابات باشد، بي‌ترديد رويه‌اي نادرست و قطعا غيرموثر در تصميمات رهبر فرزانه انقلاب است و از طرفي اگر رييس دستگاه قضا هم قصد حضورداشته باشد قطعا با رهبري مشورت خواهندكرد كه معمولا در چنين مواردي مقام معظم رهبري نفياً يا اثباتاً اظهارنظر نخواهند كرد.»
سوداي وحدت و نامه‌نگاري با 10 كانديدا
تلاش براي وحدت اما درحالي دنبال مي‌شود كه حالا روشن است كه اصولگرايان دست‌پايين 10 گزينه جدي را روي ميز دارند. سخنگوي شوراي وحدت اصولگرايان ديروز از 10 چهره اصولگرا نام برده و با اشاره به تكميل روند ارسال نامه‌هاي شوراي وحدت اصولگرايان به اين 10 كانديداي احتمالي اصولگرا به ايسنا گفته است: «اين نامه‌ها با امضاي آيت‌الله موحدي‌كرماني رياست اين شورا و جهت دريافت برنامه‌هاي كانديداها به اين افراد ارسال شده است. پيش از اين از ارسال نامه به آقايان سيدابراهيم رييسي، محسن رضايي، محمدباقر قاليباف، سعيد جليلي، رستم قاسمي و اميرحسين قاضي‌زاده و علي نيكزاد خبر داده بوديم. اما در روزهاي اخير اين روند با ارسال نامه به آقايان سعيد محمد، حسين دهقان و عزت‌الله ضرغامي تكميل شده و ما منتظر پاسخ اين 10 نفر به شوراي وحدت و ارسال برنامه‌ها و تيم انتخابي‌شان هستيم.»
كانديداي واحد يا نامزد حزبي؟
در شرايطي كه هنوز تكليف كانديداتوري رييسي مشخص نشده و ديگر كانديداهاي احتمالي اصولگرا نيز به‌جد در تلاش و فعاليتند، نوعي بلاتكليفي در تحركات حزبي جريان اصولگرا نيز ايجاد شده و حالا حتي برخي از احزاب اصولگرا هم تمايل پيدا كرده‌اند كه پا به عرصه گذاشته و كانديداي اختصاصي خود را به ميدان بفرستند. اسدالله بادامچيان، دبيركل حزب موتلفه اسلامي به‌تازگي درباره حضور كانديداهاي موردنظر اين تشكل اصولگرا گفته است: «طي نظرسنجي مكتوب صورت گرفته شده از اعضاي شوراي مركزي و دبيران و... از بين افراد مطرح بنده، دكتر نيكنام، مهندس ميرسليم، آقايان ترقي و انواري بيشترين آرا را كسب كردند و طي بيانيه‌اي اين 5 نفر را معرفي و اعلام كرديم در صورت رسيدن به نامزد واحد ما نيز وحدت مي‌كنيم.» با اين حساب مي‌توان گفت اصولگرايان 2 ماه بسيار سختي را پيش‌رو دارند؛ روزهايي كه تلاش‌ها معطوف به اتحاد است اما تا اينجا سايه‌اي از آنچه مي‌خواهند نيز محقق نشده و دستاوردشان چيزي نيست جز «نمايش اتحاد»
از حضور احتمالی قالیباف تا معرفی سه گزینه برتر اصلاح‌طلبان
با کمرنگ شدن حضور احتمالی ابراهیم رییسی در انتخابات ریاست جمهوری، گمانه زنی‌ها درباره شرکت احتمالی قالیباف در این عرصه تقویت پیدا کرده؛ این درحالیست که نهاد اجماع سازی اصلاح طلبان ظریف، هاشمی و جهانگیری را به عنوان گزینه‌های اصلی جریان اصلاح طلبی معرفی کردند.
ایرنا در این زمینه نوشت: فضای مجازی در ماه‌های منتهی به انتخابات به یکی از اصلی‌ترین عرصه فعالیت نامزدها، رسانه‌ها و کاربران برای اعلام نظر در خصوص انتخابات ۱۴۰۰ تبدیل شده است. کاربران موافق و مخالف در فضای مجازی به اظهار نظر در خصوص مشارکت یا عدم مشارکت در انتخابات می‌پردازند و چهره‌های مختلف جریانات سیاسی در توییتر و کلاب هاوس به صریح‌ترین شکل مورد نقد و تحلیل قرار می‌گیرند.
تلگرام و گمانه زنی‌ها از نامزد نهایی اصولگرایان و اصلاح طلبان
فضای تلگرام از روز چهارشنبه ۲۵ تا امروز شنبه ۲۸ فروردین عمدتاً متأثر از فعالیت رسانه‌های متعدد با گرایش‌های سیاسی مختلف در خصوص انتخابات ۱۴۰۰ و گزینه‌های احتمالی ریاست جمهوری ۱۴۰۰ بوده است. در ادامه برخی از مهمترین محورهای کانال‌های خبری و تحلیلی در تلگرام که بازتاب بیشتری در میان کاربران این پلتفرم داشته، مورد رصد و جمع بندی قرار گرفته است:
بعد از انصراف سید حسن خمینی از انتخابات ریاست جمهوری، اجماع روی گزینه واحد جریان اصلاح طلبی به یکی از داغ‌ترین موضوع محافل رسانه‌ای تبدیل شد و کاربران دیدگاهها مختلف خود را دز این زمینه در شبکه‌های اجتماعی مطرح کرده و نشر دادند.
یک کانال تلگرامی با بازنشر اظهارات دبیر کل جبهه مردمی اصلاحات در خصوص گزینه نهایی اصلاح طلبان برای انتخابات ۱۴۰۰ اظهارات حجت‌الاسلام محمد زارع فومنی دبیرکل حزب مردمی اصلاحات را بازتاب داد و به نقل از وی نوشت: گزینه اول جبهه اصلاحات برای ریاست جمهوری محسن هاشمی رفسنجانی است که یکی از گزینه‌های برتر ما بوده و امکان اجماع اصلاح طلبان بر روی نام او زیاد است. گزینه دومی که احتمالاً وارد عرصه خواهد شد علی لاریجانی است. اگر اعضای احزاب اصلاح طلب روی محسن هاشمی به اجماع نرسند، قطعاً علی لاریجانی گزینه اجماعی همه اصلاح طلبان خواهد بود. البته افراد دیگری مثل اسحاق جهانگیری و محمدرضا عارف هم مطرح هستند.
یک کانال تلگرامی نزدیک به اصولگرایان به بازنشر سخنان عضو حزب کارگزاران سازندگی در خصوص میزان مشارکت، گمانه زنی‌های مختلف دراین زمینه را مورد نشر قرار داد و نوشت: عطریانفر: کف مشارکت بالای ۵۵ درصد است. اگر از ۶۰ درصد بالاتر نرود. کارگزاران ظریف و محسن هاشمی را به عنوان کاندیداهای خود انتخاب کرده. اصلاح طلبی از نداشتن مانیفست رنج می‌برد. اتحاد ملت خود را نسبت به خاتمی فرزندخوانده تر می‌دانند. کارگزاران به صفت جبهه‌ای ظریف و به صفت حزبی، محسن هاشمی را برگزیده‌ایم. اصلاح طلبی از یک مسئله بزرگ رنج می‌برد و آن اینکه یک مانیفست مشخص ندارد. ما تمایل داریم اصلاح طلبان، واقع گرا باشند و دست از اتوپیاهای دوراز دسترس بردارد، آرمان هم باید روی زمین پیاده شود. اگر سید حسن اقا در انتخابات حاضر می‌شد آقای جهانگیری نمی‌آمد.
این کانال در پست دیگری به واکاوی وضعیت اردوگاه اصولگرایان پرداخت و در بازنشر سخنان یک فعال سیاسی اصولگرا، اظهارات کنعانی مقدم را بازتاب داد: حسین کنعانی مقدم: بحث بر این است که اصولگرایان یک دولت ائتلافی را تشکیل دهند. نظامی‌ها همه به نفع آقای محسن رضایی ائتلاف می‌کنند. ضرغامی تمایل بیشتری دارد بصورت مستقل وارد عرصه انتخابات شود. ما توصیه می‌کنیم سعید محمد به نفع آقای محسن رضایی کنار برود.
اعلاوه براین انعکاس اخبار مرتبط با کلاب هاوس در تلگرام و توییتر نیز با استقبال مخاطبان این پلتفرم‌ها روبرو شد به طوریکه افرادی که قابلیت دسترسی به فضای کلاب هاوس را ندارند از طریق کانال‌های تلگرامی و حساب‌های توییتری به بازتاب این اخبار دسترسی یافتند. برای نمونه بعد از سخنان واکنش برانگیز فائزه هاشمی در هفته گذشته، صحبت‌های صادق زیبا کلام در جلسه پرسش و پاسخ در کلاب هاوس بازتاب زیادی داشت.
اصلاح قانون انتخابات که در ماه‌های پایان سال ۹۹ توسط مجلس یازدهم به تصویب رسید، از جمله موارد پر بحث و جدل در مدت زمان مورد بررسی در فضای مجازی بوده که باعث واکنش مختلف کاربران و رسانه‌ها به این قانون در فاصله چند ماه به انتخابات ریاست جمهوری شده است. یک کانال تلگرامی درخصوص آخرین وضعیت این قانون از قول سخنگوی شورای نگهبان آورده است: کدخدایی: طرح اصلاح موادی از قانون انتخابات ریاست جمهوری هنوز در شورای نگهبان تأیید نشده است. تا زمانی که نظر هیات عالی نظارت بر حسن اجرای سیاست‌های کلی نظام مجمع تشخیص مصلحت به شورا نرسد ما نمی‌توانیم این طرح را رد یا تأیید کنیم.
تقویت حضور احتمالی محمد باقر قالیباف رییس مجلس شورای اسلامی به عنوان نامزد ریاست جمهوری نیز از جمله محورهای پربازدید در شبکه‌های اجتماعی بود. به طوریکه روزگذشته اتاقی در کلاب هاوس تشکیل و موافقان و مخالفان حضور وی مباحث مختلفی را تا پاسی از نیمه شب مطرح کردند.
توییتر و ملزومات مشارکت حداکثری
مشارکت حداکثری و معرفی نامزد نهایی هر یکی از گرایش‌های سیاسی اصلاح طلبی، اصولگرایی، اعتدالی و ... عمده‌ترین محوری است که کاربران توییتر درباره آن به بحث و ارائه نظر می‌پردازند. برخی از میزان مشارکت مردم و راهکارهای افزایش مشارکت مردم توییت زدند و گروهی دیگری به اعلام نظر و استدلال برای معرفی نامزد مورد نظر خود اقدام کردند. در هرصورت موضوع انتخابات در میان کاربران با گرایش‌های مختلف سیاسی در توییتر فارسی داغ و واکنش برانگیز بوده است.
سعید جلیلی نامزد احتمالی انتخابات نیز درخصوص توجه به دغدغه و خواسته‌های مردم در آستانه انتخابات توییت زد: اگر در روزهای باقیمانده به انتخابات، همه‌ی جریان انقلاب کار جدی و مؤثر در توجه به مجموعه سؤالات و دغدغه‌های لایه‌های مختلف جامعه صورت بدهند، ان‌شاءالله به نتیجه‌ای خواهیم رسید که آن نتیجه تازه نقطه شروع کار خواهد بود.
عبدالله گنجی مدیر مسئول روزنامه جوان در ارتباط با اخلاق انتخاباتی و نقادی کاندیدا توییت کرد: در هر انتخابات ریاست‌جمهوری اگر دیدید با کوچکترین نقد یا خدشه به یک کاندیدا حامیان برآشفته می‌شوند، به هم می‌ریزند، فحاشی می‌کنند و از نقاد متنفر می‌شود، بدانید با یک #فرقه و رهبر یک فرقه مواجه هستید نه یک کاندید انتخاباتی.
آنها يكي هستند!
اعتماد در این زمینه نوشت: همزمان با اين تحركات تبليغاتي اين و آن كانديداي احتمالي اصولگرا، آنان در فضاي مجازي و شبكه‌هاي اجتماعي هم با جديت فعالند و كاربران به‌قول معروف «ارزشي» هر روز با هشتگِ نام كانديدايي وارد كارزار تبليغاتي مي‌شوند كه باور بسياري، مصداق تبليغات زودهنگام و تخلف انتخاباتي است. اما از آنجا كه جرم‌انگاري نشده، امكان برخورد و جلوگيري نيز ميسر نيست. در اين اوضاع متشتت كه هر كس ساز خود را مي‌زند اما به‌تازگي هشتگي ميان اين طيف از كاربران داغ شده كه دست‌كم در ظاهر از وحدت مي‌گويد؛ «ما يكي هستيم»؛ هشتگي كه بدوا گزاره‌ايست در تاييد اين ادعا كه اصولگرايان سخت درگير اختلافند و مي‌خواهند به هر قيمتي، حتي اگر شده با اين ترفندهاي نمايشي خود را متحد و منسجم نشان دهند.
انشقاق
محافظه‌كاراني كه مي‌خواهند فعاليت‌هاي تبليغاتي و انتخاباتي‌شان را به‌طور سازمان‌يافته و منظم در شبكه‌هاي اجتماعي نيز دنبال كنند، حال در شرايطي كه كمتر از يك ماه تا آغاز مهلت نام‌نويسي داوطلبان انتخابات رياست‌جمهوري باقي مانده، درحالي به‌دنبال نمايش وحدتند كه خوب مي‌دانند كه انشقاق و چنددستگي چه تاثير مخربي بر سبد راي‌شان خواهد داشت. به‌خصوص كه برخي ناظران معتقدند پايگاه راي اصولگرايان در تمامي انتخابات مختلف ثابت است و درنتيجه اين اختلافات موجب سرازير شدن بخشي از اين آراي ثابت، به صندوق اين يا آن كانديدا خواهد انجاميد. هرچند حالا اين رقابت و اختلاف دروني چنان بالا گرفته كه برخي از اصولگرايان حتي نگرانند كه تداوم وضع موجود به دلسردي حاميان‌شان منجر شده و بر مجموع آراي اين جريان سياسي نيز اثر منفي بگذارد. ضمن آنكه چنانچه رقابت چهره‌هاي شاخص اصولگرا جدي‌تر شود، احتمالا طي روزهاي آينده شاهد خواهيم بود كه كانديداي احتمالي اين جريان راسا نيز وارد گود شده و عليه يكديگر اعلام موضع كنند. اتفاقي مسبوق به سابقه كه مي‌تواند به كليت پايگاه راي اصولگرايان نيز ضربه بزند. در اين اوضاع اما حالا آنان از چندروزي است كه پاي توييت‌هايشان هشتگ مي‌زنند «همه يكي هستيم» و به اين روش سعي در القاي حس اتحاد دارند و تاكيد بر اينكه تفاوتي ميان چندين و چند كانديداي احتمالي اصولگرا نيست و بدنه اجتماعي حامي اين جريان سياسي نيز به هر كسي كه به عنوان كانديداي نهايي اعلام شود، راي خواهد داد. درنتيجه كاربران با انتشار تصاوير چهره‌هايي چون سيدابراهيم رييسي، محمدباقر قاليباف، محسن رضايي، سعيد جليلي، سعيد محمد و ديگران، مي‌نويسند اگرچه طرفدار فلان كانديدا هستند اما اگر تصميم بر اين باشد كه از بهمان كانديدا حمايت كنند، به او راي خواهند داد؛ هرچند همين كه درنهايت چه كسي كانديداي نهايي خواهد بود، مشكل اصلي است و نشانه‌اي از رفع آن نيز ديده نمي‌شود.
اتحاد و مصادره به مطلوب
در اين ميان همان‌طور كه چهره‌هاي سياسي و فراتر از آن اعضاي ارشد شوراهايي نظير وحدت و ائتلاف طي اين ماه‌ها، از هر فرصتي براي طرح شعار اتحاد بهره و همزمان سعي كرده‌اند، گزينه مطلوب خود را گزينه نهايي جلوه دهند، حالا كاربران اصولگرا نيز با همين الگو، اگرچه درنهايت هشتگ مي‌زنند «همه يكي هستيم» اما بين‌سطور توييت‌شان، به‌روشني در حمايت از همان گزينه‌اي است كه اصلح و مطلوب‌شان بوده و حتي فراتر از اين، با اين توييت كه قاعدتابيش از ديگر توييت‌هايشان بازنشر خواهد شد، در مسير تبليغ كانديداي مطلوب خود استفاده مي‌كنند؛ روشي كه نشان مي‌دهد اين حركت مجازي محافظه‌كاران چندان تفاوتي درنهايت رقم نخواهد زد.
سهم‌خواهي با اسم رمز وحدت
در اين ميان اما اينكه اين كمپين از كجا آغاز شده و شعار وحدت، اقدامي خودجوش است يا فرماني از نهاد يا جرياني بالادست، محل تامل و پرسش جدي است. آن‌هم درحالي كه در ادوار گذشته شاهد اتفاقاتي مشابه در جريان اصولگرا و صدور فرمان‌هايي براي وحدت بوده‌ايم كه البته مطابق انتظار چندان موفق نبودند. نكته جالب ديگر در اين ماجرا اما سهم‌خواهي اصولگرايان به‌بهانه وحدت است. چنان‌كه گاه در تصاوير و اسامي كه همزمان با هشتگ «همه يكي هستيم» منتشر شده و مي‌شود با نام‌ها و چهره‌هايي مواجه مي‌شويم كه بعضا حتي در گمانه‌زني‌هاي رسانه‌اي هم جايي نداشتند و به نظر مي‌رسند برخي سعي دارند با طرح نام و نشر تصاوير اين چهره‌ها، آنان را از اين طريق در صف كانديداهاي احتمالي قرار دهند. اقدامي كه احتمالا درنهايت منجر به ورود اين چهره‌ها به صف كانديداهاي واقعي نخواهد شد اما بعيد نيست سند كرسي وزارتخانه‌اي را در دولت احتمالي آينده به نام آنان بزند.
اصولگرايان و كمپين‌هاي موازي
اما كمپين «ما يكي هستيم» تنها كمپين اين روزهاي اصولگرايان نيست. آنان درحالي هر كدام به‌نحوي از اين مي‌گويند همگي يكي هستند كه همزمان كانديداي مطلوب‌شان را نيز ترويج مي‌كنند. مثلا حاميان رييسي درحالي هر از گاه توييتي با هشتگ «ما يكي هستيم» مي‌نويسند كه يكي در ميان توييت‌هايي نيز در حمايت از رييسي منتشر مي‌كنند و تاكيد دارند كه تنها رييسي است كه مي‌تواند با تشكيل دولتي مقتدر، كشور را مشكلات عبور دهد. ابوالقاسم رووفيان، چهره سياسي اصولگرا ديروز درباره اين دست اقدام و كمپين‌هاي انتخاباتي اظهارنظر كرده و مشخصا با اشاره به كمپين دعوت از رييسي به ايلنا گفته است: «اين نوع كمپين‌ها كه ممكن است با هدف فضاسازي به‌منظور دريافت اذن رهبري براي ورود ايشان به عرصه انتخابات باشد، بي‌ترديد رويه‌اي نادرست و قطعا غيرموثر در تصميمات رهبر فرزانه انقلاب است و از طرفي اگر رييس دستگاه قضا هم قصد حضورداشته باشد قطعا با رهبري مشورت خواهندكرد كه معمولا در چنين مواردي مقام معظم رهبري نفياً يا اثباتاً اظهارنظر نخواهند كرد.»
سوداي وحدت و نامه‌نگاري با 10 كانديدا
تلاش براي وحدت اما درحالي دنبال مي‌شود كه حالا روشن است كه اصولگرايان دست‌پايين 10 گزينه جدي را روي ميز دارند. سخنگوي شوراي وحدت اصولگرايان ديروز از 10 چهره اصولگرا نام برده و با اشاره به تكميل روند ارسال نامه‌هاي شوراي وحدت اصولگرايان به اين 10 كانديداي احتمالي اصولگرا به ايسنا گفته است: «اين نامه‌ها با امضاي آيت‌الله موحدي‌كرماني رياست اين شورا و جهت دريافت برنامه‌هاي كانديداها به اين افراد ارسال شده است. پيش از اين از ارسال نامه به آقايان سيدابراهيم رييسي، محسن رضايي، محمدباقر قاليباف، سعيد جليلي، رستم قاسمي و اميرحسين قاضي‌زاده و علي نيكزاد خبر داده بوديم. اما در روزهاي اخير اين روند با ارسال نامه به آقايان سعيد محمد، حسين دهقان و عزت‌الله ضرغامي تكميل شده و ما منتظر پاسخ اين 10 نفر به شوراي وحدت و ارسال برنامه‌ها و تيم انتخابي‌شان هستيم.»
كانديداي واحد يا نامزد حزبي؟
در شرايطي كه هنوز تكليف كانديداتوري رييسي مشخص نشده و ديگر كانديداهاي احتمالي اصولگرا نيز به‌جد در تلاش و فعاليتند، نوعي بلاتكليفي در تحركات حزبي جريان اصولگرا نيز ايجاد شده و حالا حتي برخي از احزاب اصولگرا هم تمايل پيدا كرده‌اند كه پا به عرصه گذاشته و كانديداي اختصاصي خود را به ميدان بفرستند. اسدالله بادامچيان، دبيركل حزب موتلفه اسلامي به‌تازگي درباره حضور كانديداهاي موردنظر اين تشكل اصولگرا گفته است: «طي نظرسنجي مكتوب صورت گرفته شده از اعضاي شوراي مركزي و دبيران و... از بين افراد مطرح بنده، دكتر نيكنام، مهندس ميرسليم، آقايان ترقي و انواري بيشترين آرا را كسب كردند و طي بيانيه‌اي اين 5 نفر را معرفي و اعلام كرديم در صورت رسيدن به نامزد واحد ما نيز وحدت مي‌كنيم.» با اين حساب مي‌توان گفت اصولگرايان 2 ماه بسيار سختي را پيش‌رو دارند؛ روزهايي كه تلاش‌ها معطوف به اتحاد است اما تا اينجا سايه‌اي از آنچه مي‌خواهند نيز محقق نشده و دستاوردشان چيزي نيست جز «نمايش اتحاد»
از حضور احتمالی قالیباف تا معرفی سه گزینه برتر اصلاح‌طلبان
با کمرنگ شدن حضور احتمالی ابراهیم رییسی در انتخابات ریاست جمهوری، گمانه زنی‌ها درباره شرکت احتمالی قالیباف در این عرصه تقویت پیدا کرده؛ این درحالیست که نهاد اجماع سازی اصلاح طلبان ظریف، هاشمی و جهانگیری را به عنوان گزینه‌های اصلی جریان اصلاح طلبی معرفی کردند.
ایرنا در این زمینه نوشت: فضای مجازی در ماه‌های منتهی به انتخابات به یکی از اصلی‌ترین عرصه فعالیت نامزدها، رسانه‌ها و کاربران برای اعلام نظر در خصوص انتخابات ۱۴۰۰ تبدیل شده است. کاربران موافق و مخالف در فضای مجازی به اظهار نظر در خصوص مشارکت یا عدم مشارکت در انتخابات می‌پردازند و چهره‌های مختلف جریانات سیاسی در توییتر و کلاب هاوس به صریح‌ترین شکل مورد نقد و تحلیل قرار می‌گیرند.
تلگرام و گمانه زنی‌ها از نامزد نهایی اصولگرایان و اصلاح طلبان
فضای تلگرام از روز چهارشنبه ۲۵ تا امروز شنبه ۲۸ فروردین عمدتاً متأثر از فعالیت رسانه‌های متعدد با گرایش‌های سیاسی مختلف در خصوص انتخابات ۱۴۰۰ و گزینه‌های احتمالی ریاست جمهوری ۱۴۰۰ بوده است. در ادامه برخی از مهمترین محورهای کانال‌های خبری و تحلیلی در تلگرام که بازتاب بیشتری در میان کاربران این پلتفرم داشته، مورد رصد و جمع بندی قرار گرفته است:
بعد از انصراف سید حسن خمینی از انتخابات ریاست جمهوری، اجماع روی گزینه واحد جریان اصلاح طلبی به یکی از داغ‌ترین موضوع محافل رسانه‌ای تبدیل شد و کاربران دیدگاهها مختلف خود را دز این زمینه در شبکه‌های اجتماعی مطرح کرده و نشر دادند.
یک کانال تلگرامی با بازنشر اظهارات دبیر کل جبهه مردمی اصلاحات در خصوص گزینه نهایی اصلاح طلبان برای انتخابات ۱۴۰۰ اظهارات حجت‌الاسلام محمد زارع فومنی دبیرکل حزب مردمی اصلاحات را بازتاب داد و به نقل از وی نوشت: گزینه اول جبهه اصلاحات برای ریاست جمهوری محسن هاشمی رفسنجانی است که یکی از گزینه‌های برتر ما بوده و امکان اجماع اصلاح طلبان بر روی نام او زیاد است. گزینه دومی که احتمالاً وارد عرصه خواهد شد علی لاریجانی است. اگر اعضای احزاب اصلاح طلب روی محسن هاشمی به اجماع نرسند، قطعاً علی لاریجانی گزینه اجماعی همه اصلاح طلبان خواهد بود. البته افراد دیگری مثل اسحاق جهانگیری و محمدرضا عارف هم مطرح هستند.
یک کانال تلگرامی نزدیک به اصولگرایان به بازنشر سخنان عضو حزب کارگزاران سازندگی در خصوص میزان مشارکت، گمانه زنی‌های مختلف دراین زمینه را مورد نشر قرار داد و نوشت: عطریانفر: کف مشارکت بالای ۵۵ درصد است. اگر از ۶۰ درصد بالاتر نرود. کارگزاران ظریف و محسن هاشمی را به عنوان کاندیداهای خود انتخاب کرده. اصلاح طلبی از نداشتن مانیفست رنج می‌برد. اتحاد ملت خود را نسبت به خاتمی فرزندخوانده تر می‌دانند. کارگزاران به صفت جبهه‌ای ظریف و به صفت حزبی، محسن هاشمی را برگزیده‌ایم. اصلاح طلبی از یک مسئله بزرگ رنج می‌برد و آن اینکه یک مانیفست مشخص ندارد. ما تمایل داریم اصلاح طلبان، واقع گرا باشند و دست از اتوپیاهای دوراز دسترس بردارد، آرمان هم باید روی زمین پیاده شود. اگر سید حسن اقا در انتخابات حاضر می‌شد آقای جهانگیری نمی‌آمد.
این کانال در پست دیگری به واکاوی وضعیت اردوگاه اصولگرایان پرداخت و در بازنشر سخنان یک فعال سیاسی اصولگرا، اظهارات کنعانی مقدم را بازتاب داد: حسین کنعانی مقدم: بحث بر این است که اصولگرایان یک دولت ائتلافی را تشکیل دهند. نظامی‌ها همه به نفع آقای محسن رضایی ائتلاف می‌کنند. ضرغامی تمایل بیشتری دارد بصورت مستقل وارد عرصه انتخابات شود. ما توصیه می‌کنیم سعید محمد به نفع آقای محسن رضایی کنار برود.
اعلاوه براین انعکاس اخبار مرتبط با کلاب هاوس در تلگرام و توییتر نیز با استقبال مخاطبان این پلتفرم‌ها روبرو شد به طوریکه افرادی که قابلیت دسترسی به فضای کلاب هاوس را ندارند از طریق کانال‌های تلگرامی و حساب‌های توییتری به بازتاب این اخبار دسترسی یافتند. برای نمونه بعد از سخنان واکنش برانگیز فائزه هاشمی در هفته گذشته، صحبت‌های صادق زیبا کلام در جلسه پرسش و پاسخ در کلاب هاوس بازتاب زیادی داشت.
اصلاح قانون انتخابات که در ماه‌های پایان سال ۹۹ توسط مجلس یازدهم به تصویب رسید، از جمله موارد پر بحث و جدل در مدت زمان مورد بررسی در فضای مجازی بوده که باعث واکنش مختلف کاربران و رسانه‌ها به این قانون در فاصله چند ماه به انتخابات ریاست جمهوری شده است. یک کانال تلگرامی درخصوص آخرین وضعیت این قانون از قول سخنگوی شورای نگهبان آورده است: کدخدایی: طرح اصلاح موادی از قانون انتخابات ریاست جمهوری هنوز در شورای نگهبان تأیید نشده است. تا زمانی که نظر هیات عالی نظارت بر حسن اجرای سیاست‌های کلی نظام مجمع تشخیص مصلحت به شورا نرسد ما نمی‌توانیم این طرح را رد یا تأیید کنیم.
تقویت حضور احتمالی محمد باقر قالیباف رییس مجلس شورای اسلامی به عنوان نامزد ریاست جمهوری نیز از جمله محورهای پربازدید در شبکه‌های اجتماعی بود. به طوریکه روزگذشته اتاقی در کلاب هاوس تشکیل و موافقان و مخالفان حضور وی مباحث مختلفی را تا پاسی از نیمه شب مطرح کردند.
توییتر و ملزومات مشارکت حداکثری
مشارکت حداکثری و معرفی نامزد نهایی هر یکی از گرایش‌های سیاسی اصلاح طلبی، اصولگرایی، اعتدالی و ... عمده‌ترین محوری است که کاربران توییتر درباره آن به بحث و ارائه نظر می‌پردازند. برخی از میزان مشارکت مردم و راهکارهای افزایش مشارکت مردم توییت زدند و گروهی دیگری به اعلام نظر و استدلال برای معرفی نامزد مورد نظر خود اقدام کردند. در هرصورت موضوع انتخابات در میان کاربران با گرایش‌های مختلف سیاسی در توییتر فارسی داغ و واکنش برانگیز بوده است.
سعید جلیلی نامزد احتمالی انتخابات نیز درخصوص توجه به دغدغه و خواسته‌های مردم در آستانه انتخابات توییت زد: اگر در روزهای باقیمانده به انتخابات، همه‌ی جریان انقلاب کار جدی و مؤثر در توجه به مجموعه سؤالات و دغدغه‌های لایه‌های مختلف جامعه صورت بدهند، ان‌شاءالله به نتیجه‌ای خواهیم رسید که آن نتیجه تازه نقطه شروع کار خواهد بود.
عبدالله گنجی مدیر مسئول روزنامه جوان در ارتباط با اخلاق انتخاباتی و نقادی کاندیدا توییت کرد: در هر انتخابات ریاست‌جمهوری اگر دیدید با کوچکترین نقد یا خدشه به یک کاندیدا حامیان برآشفته می‌شوند، به هم می‌ریزند، فحاشی می‌کنند و از نقاد متنفر می‌شود، بدانید با یک #فرقه و رهبر یک فرقه مواجه هستید نه یک کاندید انتخاباتی.
