علت گرانی مرغ در کهگیلویه و بویراحمد چیست؟ / هنوز سامانه سماصط نداریم / هیچ گونه زیرساختی برای زنجیره تولید مرغ گوشتی در کهگیلویه و بویراحمد وجود ندارد

کبنا ؛زنجیره تولید مرغ به منظور ساماندهی حوزه تولید، توزیع و بازار مصرف مرغ ایجاد می‌شود که به دلیل نبود زیرساخت‌های لازم در استان کهگیلویه و بویراحمد شاهد زنجیره‌ای معیوب در این حوزه هستیم. انتظار می‌رود با رویکرد دولت سیزدهم این نابسامانی به پایان برسد.
به گزارش کبنا، ایرنا در گزارشی به وضعیت قیمت مرغ و و زنجیره معیوب در تولید این کالای اساسی پرداخته و نوشته است؛ گوشت مرغ به عنوان یکی از کالا‌های اساسی و مورد نیاز مردم است که به دلایل گوناگون اقتصادی و بهداشتی از جایگاه ویژه‌ای در بین اقلام مختلف پروتئین حیوانی برخوردار است.
این مهم به نوبه خود سبب رشد و گسترش صنعت مرغداری در کشور‌های مختلف را به همراه داشته است و این صنعت از جمله صنایع مهم اقتصادی کشور به حساب می‌آید.
در حال حاضر گوشت مرغ به یک خواسته عمومی مبدل شده و تولید گوشت سفید به میزان کافی و با قیمت مناسب دغدغه اصلی متولیان امر است.
همه در تلاش‌اند راهی برای تولید پایدار و باصرفه گوشت مرغ بیابند و یکی از مهم‌ترین کار‌هایی که در صنعت مرغداری استان باید رخ دهد تکمیل زنجیره تولید مرغ است.
زنجیره تولید مرغ تمام حلقه‌ها از تأمین نهاده، تولید، بازار مصرف را در بر می‌گیرد و در صورت ایجاد زنجیره تولید دلالان موجود در صنعت مرغ استان نیز خود به خود حذف خواهند شد.
کاهش قیمت تمام شده، کاهش هزینه‌های تولید، حمایت از مصرف‌کننده تنها بخشی از مزیت‌های ایجاد این زنجیره است.
وضعیت کهگیلویه و بویراحمد در رابطه با واحد‌های مرغداری چگونه است؟
یکی از برنامه‌های دولت سیزدهم توجه ویژه به مناطق محروم کشور از جمله استان کهگیلویه و بویراحمد است و به منظور گسترش تولید و کاهش قیمت‌ها تسهیل صدور مجوز‌ها را برای راه‌اندازی بخش تولید مرغداری‌ها مطرح کرده است.

معاون بهبود تولیدات دامی سازمان جهاد کشاورزی کهگیلویه و بویراحمد گفت: ۱۴۶ واحد مرغداری گوشتی در کهگیلویه و بویراحمد وجود دارد که از مجموع مرغداری‌های استان ۱۱۶ مورد فعال و در طول سال جوجه‌ریزی دارند با این حال شرایط تقاضا و عرضه در استان هم‌خوانی ندارد.
رضا بهنام پور افزود: ۲۰ واحد راکد قابلیت احیا دارند و ۱۰ واحد دیگر غیر قابل احیا هستند که به خاطر مسائل زیست محیطی و مشکلات بهداشتی گواهی بهداشتی آن‌ها تمدید نمی‌شود و اگر این متقاضی خواهان گرفتن مجوز برای مرغداری خود باشند می‌تواند برای مکان دیگری مجوز بگیرد.
به گفته متولیان سازمان جهاد کشاورزی کهگیلویه و بویراحمد در ۶ سال گذشته مجوز احداث مرغداری از مرکز به استان داده نشده بود و این موضوع موجب کاهش تولید و جوجه‌ریزی شده است و این مهم سبب شده تا همیشه پای استان در تأمین مرغ برای مردم و مسافران به شهر‌های مختلف آن بلغزد.
شرایط مرغداری و دامداری به لحاظ آب و هوایی در استان کهگیلویه و بویراحمد کاملاً مناسب است و در صورت برنامه‌ریزی و مدیریت، این استان را می‌توان به عنوان قطب دامداری و مرغداری معرفی کرد.
زنجیره تولید مرغداری در کهگیلویه و بویراحمد وجود چه وضعیتی دارد؟
زنجیره تولید مرغداری گوشتی در استان وجود ندارد اما احسان عسکری معاون اقتصادی استاندار کهگیلویه و بویراحمد می‌گوید زنجیره تولید مرغ در استان در حال اجراست و‌ امید است ظرف یک سال و شش ماه آینده به بهره‌برداری برسد.
معاون بهبود تولیدات دامی سازمان جهاد کشاورزی کهگیلویه و بویراحمد نیز تصریح کرد:  در حال حاضر زنجیره‌ای در شهرستان گچساران در دست اجراست.
وی بیان کرد: زنجیره یکپارچه تولید گوشت مرغ در گچساران در شهرک صنعتی خان احمد باشت ایجاد می‌شود و هم اینک بحث استعلام‌ها و مجوز‌های این طرح صنعتی مطرح است.
بهنام پور ابراز داشت: پس از دریافت این مجوز‌ها کارخانه خوراک دام، کشتارگاه و دیگر حلقه‌های این زنجیره در استان تکمیل و گوشت مرغ با قیمت و کیفیت بهتری به مردم استان عرضه می‌شود.
چه موانعی بر سر راه مرغداران وجود دارد؟
یکی از مرغداران می‌گوید: چنانچه زنجیره تولید در استان تکمیل شود و مرغ مادر و جوجه کشی وجود داشته باشد و مرغدار با قیمت کمتری جوجه‌ها را خریداری کند به نفع خریدار و مصرف‌کننده است زیرا در قیمت نهایی تأثیرگذار است.
کیوان رضایی افزود: چنانچه خوراک دام از همین استان تأمین شود دیگر نیاز نیست که مرغدار ماه‌ها در سامانه بازارگاه معطل شود تا نهاده به دستش برسد و هزینه‌ها کمتر خواهد شد.
وی ادامه داد: برخی اوقات حتی مجبور هستیم که به بندر امام رفته و هزینه‌های جانبی متحمل شویم تا نهاده به موقع به دستمان برسد.
این مرغدار تصریح کرد: قیمت نهاده و جوجه افزایش یافته است و اگر وضع همین گونه ادامه یابد و نقدینگی نباشد ممکن است تولیدات برای مدتی متوقف شود.
چه میزان از مصرف گوشت مرغ مردم در استان کهگیلویه و بویراحمد تأمین می‌شود؟
معاون بهبود تولیدات دامی سازمان جهاد کشاورزی کهگیلویه و بویراحمد افزود: بر اساس سرانه تولید مصرف ۲۸ کیلوگرم در سال ۱۶ هزار و ۵۰۰ کیلوگرم تولید گوشت صنعتی استان است که در استان ۷۵ درصد نیاز مردم‌مان تأمین می‌شود.
وی ابراز داشت: میزان مصرف مرغ در کهگیلویه و بویراحمد حدود ۵۸ تن مرغ گرم روزانه، یک هزار و ۷۵۰ تن مرغ ماهانه و حدود بیست و یک هزار تن سالانه است.
بهنام پور اضافه کرد: قیمت مصوب مرغ گرم در استان ۶۹ هزار و ۳۰۰ تومان و به صورت زنده ۴۷ هزار تومان است.
قیمت نهاده‌های دامی چگونه است؟
معاون بهبود تولیدات دامی سازمان جهاد کشاورزی کهگیلویه و بویراحمد عنوان کرد: قیمت نهاده‌های دامی پس از حذف ارز ترجیحی پنج تا ۶ برابر افزایش یافت و قیمت جوجه از حدود دو تا سه هزار تومان به ۱۶ هزار تومان رسیده است.
وی تأکید کرد: انواع نهاده‌های دامی با نرخ جدید در سامانه بازارگاه استان تخصیص داده شد و دامداران و مرغداران می‌توانند در این سامانه برای نهاده‌های مورد نیاز خود نام‌نویسی کنند.  
بهنام پور ادامه داد: با حذف ارز ترجیحی قیمت هر کیلو جو و ذرت در استان ۱۲ هزار و ۵۰۰ تومان، سویا ۱۷ هزار تومان و سبوس بین ۵ هزار و ۲۰۰ تا ۵ هزار و ۴۰۰ تومان توزیع می‌شود.
معاون بهبود تولیدات دامی سازمان جهاد کشاورزی کهگیلویه و بویراحمد تصریح کرد: این افزایش قیمت و کمبود نقدینگی سبب شده تا دامداران، مرغداران و تعاونی‌های دامداری‌های شهرستان‌های مختلف استان نسبت به خرید نهاده‌های دامی استقبال کمتری نشان دهند.
مشکل اصلی مرغداران چیست؟
مدیرعامل اتحادیه مرغداران کهگیلویه و بویراحمد در این باره می‌گوید: پس از برداشتن ارز ترجیحی مرغداران با کمبود نقدینگی مواجه شده‌اند زیرا که قیمت نهاده‌های دامی حدود ۶ برابر و جوجه یک روزه به ۱۸ هزار تومان رسیده است.
حمید رضایی افزود: هیچ گونه زیرساختی برای تولید مرغ گوشتی در استان همچون کارخانه جوجه کشی و کارخانه دام نیست و همین امر باعث می‌شود که قیمت تمام شده محصول نهایی مرغ گرم از مابقی استان‌ها بیشتر شود.
وی تأکید کرد: حدود ۱۰ واحد مرغداری استان طی روز‌های اخیر تقریباً نیمه راکد و هیچ گونه جوجه‌ریزی نداشته‌اند.
تعداد مرغداری و میزان تولید مرغ پایین‌تر از مصرف استان است؟
مدیرکل تعزیرات حکومتی کهگیلویه و بویراحمد گفت: تعداد مرغ‌داری و میزان تولید مرغ در استان کهگیلویه و بویراحمد بسیار پایین‌تر از مصرف استان است و مجوز‌ها با میزان مصرف هم‌خوانی ندارد.

براتعلی صالحی ادامه داد: در کارگروهی که این روز‌ها در استانداری برگزار شد مجوز تأسیس چندین مرغ‌داری صادر شد و نیاز است جهاد کشاورزی بیشتر پیگیری کند تا حداقل عرضه و تقاضا با هم همخوانی داشته باشند.
وی با اشاره به علت گرانی مرغ در استان کهگیلویه و بویراحمد گفت: بخشی از مرغ مصرفی استان کهگیلویه و بویراحمد از استان‌های مقیم (فارس، بوشهر و شهرکرد) تأمین می‌شود و هزینه حمل باعث بیشتر شدن و افزایش قیمت مرغ می‌شود.
صالحی دست روی انحراف توزیع مرغ خارج از شبکه در استان کهگیلویه و بویراحمد گذاشت و اظهار داشت: سامانه سماصط هنوز در استان کهگیلویه و بویراحمد راه‌اندازی نشده است و این خود مشکلاتی را به بار آورده است.
وی اضافه کرد: هم اینک نرخ مصوب ۵۹ هزار و ۸۰۰ تومان است در بعضی جا‌ها زنده فروشی با قیمت بالا انجام می‌شود، حدود ۵۰ و بالاتر به فروش می‌رسد. این عرضه خارج از شبکه کار را بدتر می‌کند، اگر سامانه سماصط راه‌اندازی شود چیزی به اسم زنده فروشی نداریم. باید هر چه سریعتر این سامانه در استان کهگیلویه و بویراحمد راه‌اندازی شود تا جلوی فروش مرغ خارج از شبکه گرفته شود و سازمان جهاد کشاورزی باید کمی بیشتر پای کار بیاید.
وی با بیان اینکه هر چند این روز‌ها در کل کشور قیمت در نوسان است، گفت: میزان مصرف روزانه مردم استان کهگیلویه و بویراحمد نزدیک به ۷۰ تن گوشت مرغ است و میزان تولید این مقدار نیست. نیاز به مدیریت جامع و کامل توسط دام‌پزشکی و جهاد کشاورزی است اگر مدیریت جامع باشد و ما بتوانیم کنترل کنیم و با تخلف‌ها در این خصوص برخورد کنیم تا حد زیادی مشکلات رفع خواهد شد.
برنامه‌ای برای راه‌اندازی واحد‌های جدید مرغداری وجود دارد؟
معاون بهبود تولیدات دامی سازمان جهاد کشاورزی کهگیلویه و بویراحمد گفت: ۲۰ مرغداری راکد در استان وجود دارد و چنانچه فعال شوند مشکل تولید مرغ در استان تا حدودی رفع خواهد شد و افزایش تولید گوشت مرغ را هم در پی خواهد داشت.
رضا بهنام‌پور اظهار داشت: تعداد مرغ‌داری‌های استان ۱۴۶ مورد است که تنها ۱۱۶ مورد از این تعداد فعال است. ۲۰ مرغداری راکد قابل احیا در استان وجود دارد  و ۱۰ مرغداری دیگر غیر قابل احیا هستند.
معاون بهبود تولیدات دامی سازمان جهاد کشاورزی کهگیلویه و بویراحمد تصریح کرد: طبق برنامه سال ۱۳۹۵ تا ۱۴۰۰مجوز تأسیس مرغ‌داری ممنوع بود و سال جاری آزاد شد اما تسهیلات بانکی منوط به ۷۰ درصد پیشرفت فیزیکی مرغداری است و ۳۰ درصد دیگر را تسهیلات می‌گیرند.
بهنام‌پور تصریح کرد: متقاضیان این شرایط را دشوار می‌دانند که در این باره نامه‌نگاری انجام شده که استان کهگیلویه و بویراحمد این شرایط را ندارد و علی‌رغم ۳۴ مجوز در دست مردم اما تسهیلات نیست.
معاون بهبود تولیدات دامی سازمان جهاد کشاورزی کهگیلویه و بویراحمد تأکید کرد: در حالی‌که برای گاوداری‌ها، پرورش شترمرغ، بره و دیگر موارد ۸۰ درصد تسهیلات می‌دهند و ۲۰ درصد با سرمایه‌گذار است؛ اما مرغ‌داری ۷۰ درصد با سرمایه‌گذار و ۳۰ درصد تسهیلات است.
سامانه صنعت طیور  (سماصط ) عاملی مهم در کاهش انحراف‌ها است؟
وی به موضوع انحراف در توزیع مرغ خارج از شبکه اشاره کرد و گفت: چنانچه سامانه سماصط در استان راه‌اندازی شود میزان جوجه‌ریزی و تولید هر مرغداری مشخص است. استان ۱۶ هزار و ۵۰۰ تن تولید صنعتی دارد و با مجموع تولید کبک، بلدرچین و مرغ بومی در استان به حدود ۱۸ هزار تن می‌رسد؛ اما نیاز استان ۲۱ هزار تن است و مشکل همان تسهیلات مذکور است.
بهنام‌پور ادامه داد: البته قرار است استان‌های کم برخوردار از تسهیلات بیشتری بهره ببرند؛ اما هنوز این اتفاق نیفتاده است پیش از این مقرر شده بود که ۵۰ میلیارد تومان برای فعال‌سازی مرغ‌داری‌ها اختصاص یابد که هنوز به جهاد کشاورزی تخصیص داده نشده است.
معاون بهبود تولیدات دامی سازمان جهاد کشاورزی کهگیلویه و بویراحمد ابراز داشت: درباره قیمت نهاده‌های دامی تا اردیبهشت امسال ذرت کیلویی یک هزار و ۹۰۰ تومان به فروش می‌رسید، هم اینک ذرت کیلویی ۱۱ هزار و ۶۰۰ تومان و سویا ۱۶ هزار و ۳۰۰ تومان است.
بهنام‌پور عنوان کرد: قیمت نهاده‌ها پنج تا ۶ برابر افزایش یافت و نرخ مصوب مرغ ۵۹ هزار و ۸۰۰ تومان است اما قرار است قیمت جدید و مصوب دولت تعیین شود.
وی تصریح کرد: پیشنهاد این است قیمت مرغ در استان‌ها با توجه به تولید، عرضه و تقاضا باشد نه نرخ مصوب توسط دولت.
برای رفع مشکل مرغداران چه راه حل‌هایی وجود دارد؟
مدیرعامل اتحادیه مرغداران کهگیلویه و بویراحمد افزود: واضح است که در استان هیچ گونه زیرساختی برای زنجیره تولید مرغ گوشتی در استان وجود ندارد و تکمیل حلقه‌ای مفقوده این زنجیره حدود حداقل سه تا چهار سال طول می‌کشد.
رضایی ابراز داشت: بنابراین بهترین علاج این روز‌های مرغ‌داران ارائه تسهیلات برای رفع کمبود نقدینگی آن‌هاست.
وی عنوان کرد: از سوی دیگر قیمت نهایی مرغ از سوی مرکز تهران صادر و سردرگمی موجود رفع شود البته قرار بود مهرماه این قیمت توسط سازمان جهاد کشاورزی و وزارت جهاد کشاورزی در مهرماه امسال اعلام شود که هنوز کاری انجام نشده است.
مدیرعامل اتحادیه مرغداران کهگیلویه و بویراحمد ابراز داشت: همچنین اگر پشتیبانی امور دام در استان وارد میدان شود و به جای اینکه مرغدار مجبور باشد از بندر امام نهاده دام خریداری کند در استان از طریق پشتیبانی امور دام تأمین شود هزینه‌ها بسیار کاهش می‌یابد و زودتر نهاده به دست مرغدار می‌رسد.
معضل کمبود، گرانی و نبود مرغ در بازار کهگیلویه و بویراحمد سال هاست که به داستان ادامه داری در این استان تبدیل شده و بار‌ها برای رفع آن مسئولان تصمیمات مختلفی در نظر گرفته‌اند که تنها برای مقطع زمانی کوتاهی مفید بوده ولی تاکنون نسخه درمانگری برای آن پیچیده نشده است.
ایجاد زنجیره تولید نسخه‌ای درمانگر با رویکرد حمایت از تولید خواهد بود و کمک خواهد کرد تا مصرف خانوار‌ها به سطح استاندارد مصرف گوشت مرغ در بین دهک‌های مختلف درآمدی برسد.
به گفته علی شهابی‌_ رئیس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کهگیلویه و بویراحمد_ دولت ۱۲۴۱ میلیارد تومان در بخش اشتغال برای استان کهگیلویه و بویراحمد در نظر گرفته شده است. طرح‌های مبتنی بر شعار سال (تولید دانش‌بنیان و اشتغال‌آفرین) از طریق بانک مرکزی سهم هر بانک مشخص و ابلاغ می‌شود. این‌هم در تاریخ بودجه‌ریزی استان بی‌سابقه بود. اقدامات دولت در زمینه اشتغال، مسکن و محرومیت‌زدایی حرکت بسیار مهم، بی‌سابقه و ماندگاری است.
وی همچنین از اختصاص ۳۴ هزار و ۸۰۰ میلیارد ریال برای رونق اشتغال از محل دو تبصره 16 و 18 به استان خبر داد.
با همه این وجود، دولت سیزدهم برای رونق اشتغال و تولید در استان کهگیلویه و بویراحمد نگاه ویژه‌ای دارد. سهم اشتغال‌زایی در استان بیش از چهار هزار میلیارد است و دولت این ظرفیت را برای تولید و اشتغال ایجاد می‌کند؛ اما در استان گاهاً به دلیل عدم برنامه‌ریزی دقیق این مقدار اعتبار به درستی مدیریت نمی‌شود. اگر همین هزینه‌ها را در استان خرج کنیم می‌توانیم در همین استان مرغ را پرورش دهیم و تولید و عرضه را با همدیگر یکسان کنیم.