تصاویر و فیلم | همایش سه‌روزه مدیریت منابع آب در دانشگاه یاسوج / خشکسالی ۶۰ ساله و پاسخ علمی / ۳۰۰ مجوز پرورش ماهی در کهگیلویه و بویراحمد صادر شده است / مجتبی نوری: استان کهگیلویه و بویراحمد به تعبیر من «بانک مرکزی آب ایران» است / مدیریت آب صرفاً مهندسی نیست؛ نیازمند دانش بین‌رشته‌ای در حوزه‌های مهندسی، اقتصاد، جامعه‌شناسی و حتی فرهنگ است

کبنا ؛در راستای حل چالش‌های منابع آبی کشور، مدرسه پاییزه مدیریت منابع آب ایران با محوریت توسعه زیست‌محیطی مزارع پرورش ماهی، با حضور مدیران ملی و استانی، اساتید و دانشجویان، در دانشگاه یاسوج برگزار شد.
به گزارش کبنا نیوز، صبح امروز مدرسه پاییزه مدیریت کیفیت آب (با محوریت ملاحظات زیست‌محیطی در توسعه مزارع پرورش ماهی)، با همکاری شرکت آب منطقه‌ای کهگیلویه و بویراحمد و دانشگاه یاسوج، و با حضور جمعی از مدیران صنعت آب کشور و استان، در دانشگاه یاسوج برگزار شد.
در این مراسم که به مدت سه روز انجام می‌گیرد، معاون توسعه مدیریت و منابع استانداری، مدیرکل دفتر تحقیق، توسعه و فناوری اطلاعات شرکت مدیریت منابع آب ایران، مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای کهگیلویه و بویراحمد، ریاست دانشگاه یاسوج، و جمعی از معاونان، مدیران، اساتید، محققان و دانشجویان حضور داشتند.
آرش مصلح، مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای کهگیلویه و بویراحمد، ضمن خیرمقدم به حاضران، با ارائه گزارشی از وضعیت منابع آبی استان، اظهار داشت: این رویداد برای نخستین‌بار در استان برگزار می‌شود و احتمالاً با این موضوع، نخستین تجربه در سطح کشور نیز باشد. تفاوت این مدرسه با آموزش‌های رایج در آن است که جایگاه معلم، دانش‌آموز و دانشجو گاه تغییر می‌کند و یادگیری از طریق تبادل تجربه و دانش میان شرکت‌کنندگان شکل می‌گیرد.
وی با اشاره به خشکسالی‌های اخیر، که امسال شدیدترین آن در ۶۰ سال گذشته رخ داده، بر ضرورت برنامه‌ریزی دقیق‌تر و بهره‌گیری از ظرفیت‌های موجود، به‌ویژه دانشگاه‌ها و دانشجویان، تأکید کرد.
مصلح افزود: در همین راستا، شرکت آب منطقه‌ای تفاهم‌نامه‌ای با دانشگاه یاسوج منعقد کرده و ۱۷ طرح تحقیقاتی، عمدتاً در حوزه کیفیت آب و پساب، تعریف شده است.
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای استان خاطرنشان کرد: در سال جاری، امکان تخصیص سه میلیارد تومان برای تحقیقات و پژوهش فراهم شده که تعامل با دانشگاه یاسوج در همین مسیر صورت گرفته است.
وی افزود: باور داریم ارتباط صنعت و دانشگاه باید جدی‌تر از گذشته دنبال شود و در این زمینه، شرکت آب منطقه‌ای پیش‌قدم بوده و از همکاری‌های علمی استقبال می‌کند.
مصلح در ادامه اضافه کرد: استان کهگیلویه و بویراحمد یکی از مهم‌ترین استان‌های کشور در حوزه منابع آبی است. در راستای بهره‌برداری بهینه از این منابع، اقداماتی ارزشمند در بخش‌های کشاورزی، آب شرب، صنعت، گردشگری و آبزی‌پروری انجام شده است. در دولت وفاق ملی، توجه ویژه‌ای به این موضوع شده و انتظار می‌رود در سفر آتی رئیس‌جمهور، شاهد اقدامات اثرگذارتری در حوزه آب باشیم.
وی گفت: یکی از بخش‌های مورد توجه در حوزه آب استان، آبزی‌پروری است. تاکنون بیش از ۳۰۰ مجوز پرورش ماهی توسط شرکت آب منطقه‌ای صادر شده است. با توجه به اهمیت کیفیت آب در حوزه‌های زیست‌محیطی و بین‌المللی، امروز شاهد برگزاری رویداد متفاوتی در استان هستیم: رویداد ملی مدرسه پاییزه مدیریت کیفیت آب، با تمرکز بر مزارع پرورش ماهی. این رویداد با همکاری دفتر فناوری اطلاعات، بخش تحقیقات و توسعه شرکت مدیریت منابع آب ایران، مؤسسه تحقیقات آب کشور، دانشگاه یاسوج و شرکت آب منطقه‌ای برگزار می‌شود.
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای کهگیلویه و بویراحمد تصریح کرد: طی این رویداد سه‌روزه، دانشجویان، اساتید و نخبگان گرد هم می‌آیند تا در فضایی علمی، مسائل مربوط به کیفیت آب، راهکارهای حفاظت کمی و کیفی از منابع آبی، استفاده از دانش روز، فناوری‌های نوین و روش‌های نانوتکنولوژی را بررسی کنند. همچنین بازدیدهای میدانی و دوره‌های عملی در مزارع پرورش ماهی و مناطق آبی برای اساتید و دانشجویان تدارک دیده شده است.
مصلح گفت: این رویداد با استقبال گسترده‌ای از سوی دانشجویان، اساتید، مدیران کل دستگاه‌های اجرایی از جمله استانداری، سازمان محیط‌زیست، شیلات، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه یاسوج، پارک علم و فناوری و سایر نهادهای مرتبط همراه بوده است. انتظار می‌رود ماحصل این رویداد، تقویت همکاری بین دانشگاه، صنعت، شرکت آب منطقه‌ای، شیلات، محیط‌زیست و مراکز تحقیقاتی باشد. هدف اصلی، حفاظت از کیفیت منابع آب سطحی و زیرزمینی است تا ضمن حفظ کمیت این منابع، از آسیب‌های ناشی از عوامل انسانی و توسعه‌ای به کیفیت آن‌ها جلوگیری شود.
     
 
در ادامه مراسم، مجتبی نوری، مدیرکل دفتر تحقیق، توسعه و فناور اطلاعات شرکت مدیریت منابع آب ایران، ضمن تقدیر از تلاش‌های شرکت آب منطقه‌ای و دانشگاه یاسوج، گفت: برگزاری چنین نشست‌هایی با محوریت مدیریت کیفیت آب، زمینه‌ساز هم‌اندیشی و بهره‌گیری از دانش و تجربه‌های متنوع برای حل مسائل بخش آب کشور است.
وی با اشاره به انتخاب موضوع مدرسه پاییزه بر اساس نیازسنجی صورت‌گرفته، اظهار داشت: هدف ما کمک به پایداری ایران عزیز و دستیابی به توسعه پایدار است.
نوری تأکید کرد: باید از دانش بین‌رشته‌ای مانند مهندسی آب، جامعه‌شناسی، اقتصاد و... بهره گرفت تا در حل مسائل مؤثر باشیم؛ این امر نیازمند دغدغه‌مندی و تلاش جمعی است.
مدیرکل دفتر تحقیق، توسعه و فناوری اطلاعات شرکت مدیریت منابع آب ایران، با اشاره به اولویت‌بندی حوزه‌های تحقیقاتی، گفت: فناوری‌های ارزان‌قیمت مانند تصفیه پساب در حوضچه‌های مزارع پرورش ماهی و بازچرخانی منابع، از جمله راهکارهای قابل‌توجه هستند.
وی همچنین به اهمیت داده‌های آنلاین برای رصد لحظه‌ای و برنامه‌ریزی دقیق اشاره کرد و افزود: کاربرد فناوری‌های تحول‌آفرین نظیر هوش مصنوعی، که در برنامه هفتم توسعه کشور نیز مورد تأکید قرار گرفته، یکی از میدان‌های مهم تحقیقاتی است.
نوری، اقتصاد چرخشی و بهره‌برداری بهینه از پساب مزارع ماهی را از دیگر محورهای تحقیقاتی دانست و گفت: مدل‌سازی نوین نیز از نیازهای امروز ماست. مدل‌های سنتی دیگر پاسخ‌گو نیستند و ما به مدل‌سازی مبتنی بر دوقلوهای دیجیتال (Digital Twins) نیاز داریم تا بتوانیم کیفیت آب را به‌صورت دقیق و زنده پایش کنیم.
مدیرکل دفتر تحقیق، توسعه و فناوری اطلاعات شرکت مدیریت منابع آب ایران، پرورش آبزیان را فرصتی برای توسعه اقتصادی و در عین حال چالشی برای حفظ کیفیت آب دانست و از ضرورت استفاده از فناوری‌های نوین و دانش بین‌رشته‌ای برای حل مسائل آبی کشور سخن گفت.
وی گفت: استان کهگیلویه و بویراحمد به تعبیر من «بانک مرکزی آب ایران» است، حضور دارم. این استان از نظر منابع آبی، جایگاه ویژه‌ای در کشور دارد.
نوری همچنین از مصلح تشکر کرد و گفت: لازم می‌دانم از همکار عزیزم، آقای مصلح، مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای کهگیلویه و بویراحمد، و همکاران‌شان که طی دو ماه گذشته با تلاش شبانه‌روزی، این رویداد ارزشمند را تدارک دیده‌اند، صمیمانه تشکر کنم. از شما دانشجویان عزیز می‌خواهم با تشویق خود، قدردانی‌مان را از زحمات ایشان نشان دهیم.
وی افزود: امروز در مدرسه پاییزه مدیریت کیفیت آب با تمرکز بر موضوع پرورش آبزیان گرد هم آمده‌ایم. شرکت مدیریت منابع آب ایران در سال جاری برنامه‌ریزی کرده است تا ۳۰ مدرسه تخصصی برای حل چالش‌های آبی کشور برگزار کند. از این‌رو، دست یاری به سوی شما دانشجویان، به‌ویژه دانشجویان کارشناسی ارشد، دکتری و سال‌های پایانی کارشناسی، دراز کرده‌ایم تا با کارهای تحقیقاتی و عملیاتی خود، به حل این مسائل کمک کنید.
نوری ادامه داد: موضوع انتخاب‌شده برای این رویداد، کاملاً هم‌راستا با نیازهای استان کهگیلویه و بویراحمد است. ما معتقدیم که ظرفیت‌سازی در حوزه آبزی‌پروری ضروری است و همه باید در کنار هم برای پایداری سرزمین عزیزمان، ایران، تلاش کنیم. هدف ما، ساخت ایرانی آبادتر با مدیریت بهینه منابع آبی است.
مدیرکل دفتر تحقیق، توسعه و فناوری اطلاعات شرکت مدیریت منابع آب ایران در ادامه با طرح این سؤال که چند نفر از شما معتقدند که پرورش آبزیان در این استان می‌تواند پیشران توسعه اقتصادی باشد؟ و چند نفر معتقدند که مزارع پرورش ماهی می‌توانند تهدیدی برای کیفیت آب باشند؟ اظهار کرد: ما با یک پارادوکس مواجه هستیم: از یک‌سو، پرورش آبزیان می‌تواند به توسعه اقتصادی منجر شود و از سوی دیگر، ممکن است کیفیت آب و اکوسیستم‌های طبیعی را تهدید کند. ما با یک مثلث مواجهیم که اضلاع آن کیفیت آب، حفظ اکوسیستم و توسعه اقتصادی است. مدیریت آب، به‌ویژه در منطقه خاورمیانه با چالش‌های اقلیمی خاص خود، کاری دشوار است. به همین دلیل، نیاز به افراد نخبه و بااستعداد داریم که بتوانند این مسائل پیچیده را حل کنند.
نوری گفت: ما در این مدارس، به دنبال حل مسائل به‌ظاهر غیرممکن با روش‌های نوین هستیم. مدیریت آب صرفاً مهندسی نیست؛ نیازمند دانش بین‌رشته‌ای در حوزه‌های مهندسی، اقتصاد، جامعه‌شناسی و حتی فرهنگ است. آب از جامعه، اقتصاد و دانشگاه می‌گذرد و همه باید برای حل مسائل آن همکاری کنیم.
وی گفت: یکی از میدان‌های پیش روی ما، فناوری‌های ارزان‌قیمت است. بسیاری از فناوری‌های مورد استفاده در پرورش آبزیان، وارداتی و گران‌قیمت هستند و ممکن است به آلودگی آب منجر شوند. از شما نخبگان دانشگاهی دعوت می‌کنیم تا با روش‌های نوین و ارزان، راهکارهایی برای تصفیه آب حوضچه‌های پرورش ماهی ارائه دهید تا آبی که از طبیعت می‌گیریم، با همان کیفیت به طبیعت بازگردد.
نوری در ادامه بیان کرد: میدان دیگر، داده‌های زنده (Real-Time Data) است. ما نیاز به پایش آنلاین و به‌روز کیفیت آب داریم. فناوری‌هایی مانند تصاویر ماهواره‌ای و اینترنت اشیا (IoT) می‌توانند به ما کمک کنند تا وضعیت کیفیت آب را لحظه‌به‌لحظه رصد کنیم و اطمینان حاصل کنیم که آبی که به طبیعت بازمی‌گردد، استانداردهای لازم را دارد.
وی افزود: تغذیه هوشمند نیز از دیگر حوزه‌های کلیدی است. باید بررسی کنیم که چه نوع تغذیه‌ای برای ماهیان سردآبی این استان مناسب است تا کمترین آسیب را به محیط‌زیست وارد کند. همچنین، اقتصاد چرخشی یکی دیگر از میدان‌های مهم است. پسماندهای حوضچه‌های پرورش ماهی را می‌توان به کود، محصولات صنعتی یا حتی محصولات آرایشی و بهداشتی تبدیل کرد. این حوزه، فرصت بزرگی برای نوآوری است.
وی گفت: در این راستا، اعلام می‌کنم که شرکت مدیریت منابع آب ایران از سه پایان‌نامه برتر در حوزه پرورش آبزیان حمایت خواهد کرد. این حمایت، علاوه بر جوایزی است که در این مدرسه دریافت می‌کنید. همچنین، همکاران ما به دنبال جذب نخبگان هستند. اگر شرایط لازم را دارید، با ما در ارتباط باشید. در پایان، از اساتیدب که بدون دریافت حق‌الزحمه و صرفاً در راستای مسئولیت اجتماعی خود در این رویداد حضور دارند، قدردانی می‌کنم. آموزش‌های این مدرسه، کاملاً کاربردی و متمرکز بر نیازهای واقعی است. از شما می‌خواهم با مشارکت فعال خود، به ارزیابی و بهبود این رویداد کمک کنید. رویکرد ما توسعه پایدار است و تلاش می‌کنیم ردپای آب و کربن را در محیط‌زیست کاهش دهیم. کلام آخر اینکه در تاریخ، نام کسانی ماندگار می‌شود که در زمان‌های حساس، مسئولیت‌پذیر بوده‌اند. امیدوارم شما دانشجویان عزیز، بخشی از تاریخ پرافتخار ایران عزیزمان باشید.