اروپا ماشه را کشید؛ ایران در تنگنای ۳۰ روزه

یوهان وادفول، وزیر خارجه آلمان، نیز موضع مشابهی گرفت: «ایران نباید سلاح هسته‌ای داشته باشد و بنابراین تحریم‌ها باید به‌طور خودکار فعال شوند.» با این حال او راه مذاکره را باز گذاشت و افزود: «یک راه‌حل دیپلماتیک همچنان امکان‌پذیر است، اما ما به تعهد واضح ایران برای همکاری نیاز داریم.»
ایالات متحده هم بلافاصله از اقدام اروپا استقبال کرد. مارکو روبیو، وزیر خارجه آمریکا، گفت: «ایالات متحده از بازاعمال تحریم‌ها علیه ایران استقبال می‌کند. ما با اروپا و شورای امنیت همکاری خواهیم کرد تا این روند تکمیل شود.» او در عین حال تأکید کرد: «درِ دیپلماسی همچنان باز است و ما آماده تعامل مستقیم با ایران هستیم. بازگشت تحریم‌ها با دیپلماسی منافاتی ندارد.»
در تهران، واکنش‌ها شدید بود. وزارت امور خارجه ایران اقدام سه کشور اروپایی را «غیرقانونی» و «شدیداً محکوم» خواند. همزمان برخی نمایندگان مجلس تهدید کردند که در واکنش به این اقدام، گزینه خروج از معاهده منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای (NPT) روی میز قرار دارد. اما علی‌اکبر صالحی، رئیس پیشین سازمان انرژی اتمی و وزیر اسبق امور خارجه، هشدار داد: «بحث خروج از NPT فقط در اختیار رهبری است. ورود مجلس به چنین موضوعی می‌تواند مشکلات دیپلماسی ما را چند برابر کند.»
کارشناسان معتقدند اقدامات تقابلی ایران می‌تواند بحران را پیچیده‌تر کند. رابرت آینهورن، مذاکره‌کننده ارشد سابق آمریکا، در یادداشتی در نشریه فارن‌افرز نوشت: «راه‌حل واقعی، توافقی تازه است؛ توافقی که هم غنی‌سازی ایران را به شدت محدود کند و هم مانع انتقال فناوری موشکی به گروه‌های منطقه شود. در مقابل، تحریم‌های اولیه و ثانویه باید کاهش یابد. این توافق بهتر است در قالب معاهده‌ای تصویب‌شده در سنا تثبیت شود.»
در چنین شرایطی، تحلیلگران در تهران و واشنگتن یک نکته مشترک را برجسته می‌کنند؛ ایران به‌زودی مجبور خواهد شد تصمیمی سرنوشت‌ساز بگیرد. یا مسیر تقابل و اقدامات پرهزینه را ادامه دهد، یا دوباره به میز مذاکره بازگردد.
شمارش معکوس ۳۰ روزه آغاز شده و جهان نظاره‌گر است. یک حقیقت اما بیش از هر چیز برجسته است؛ همه راه‌ها، دیر یا زود، از مسیر مذاکره با آمریکا می‌گذرد.