تاریخ انتشار
شنبه ۲۷ ارديبهشت ۱۴۰۴ ساعت ۰۰:۵۸
کد مطلب : ۴۹۹۶۰۹
گزارش ویژه کبنانیوز؛
دیپلماسی در تقاطع بحران و فرصت؛ غنیسازی خط قرمز ایران، پیشنهاد آمریکا در راه تهران / اروپا نگران / تروئیکای اروپا از گفتوگوهای تهران–واشنگتن استقبال کرد؛ پرونده هستهای در ایستگاه استانبول
۰
کبنا ؛در شرایطی که پرونده هستهای ایران بار دیگر به موضوع محوری روابط خارجی تهران، واشنگتن و پایتختهای اروپایی تبدیل شده، مواضع صریح جمهوری اسلامی ایران درباره تداوم غنیسازی اورانیوم، همزمان با ادعای ارائه پیشنهاد از سوی آمریکا، چشمانداز گفتوگوها را وارد مرحلهای تازه کرده است.
به گزارش کبنا نیوز، در میانهی تحولات پرشتاب در پرونده هستهای جمهوری اسلامی ایران، مواضع رسمی تهران درباره تداوم برنامه غنیسازی اورانیوم، همزمان با اعلام ارسال پیشنهادی از سوی ایالات متحده، واکنشهای گوناگونی در سطح بینالملل برانگیخته است. در حالی که مذاکرات غیرمستقیم تهران و واشنگتن با میانجیگری عمان ادامه دارد، تحرکات دیپلماتیک جدید از سوی اروپا و اظهارات صریح دونالد ترامپ، رئیسجمهور پیشین ایالات متحده، نشاندهندهی ورود مذاکرات به مرحلهای حساس و سرنوشتساز است.
ایران: هیچگونه توقفی در غنیسازی قابل قبول نیست
کاظم غریبآبادی، معاون حقوقی و بینالملل وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران، در واکنش به برخی گزارشها مبنی بر احتمال توقف غنیسازی، در پیامی در شبکه اجتماعی ایکس تأکید کرد: «طرفهای مذاکره ما به خوبی میدانند جمهوری اسلامی ایران هیچگاه دستاوردی را که با خون شهدا و هزینههای بسیار به دست آمده، وجهالمصالحه قرار نخواهد داد. حق غنیسازی خط قرمز قطعی ماست و توقفی در غنیسازی پذیرفته نمیشود.»
در همین زمینه، سید عباس عراقچی، دیپلمات ارشد و معاون پیشین وزارت امور خارجه نیز در بیانیهای در همین شبکه اجتماعی تصریح کرد: «ایران هیچگونه پیشنهاد مکتوبی از سوی ایالات متحده—نه مستقیم و نه غیرمستقیم—دریافت نکرده است. پیامهایی که ما دریافت میکنیم همچنان متناقض و سردرگماند. با این حال، موضع ایران قاطع است: به حقوق ما احترام بگذارید، تحریمها را پایان دهید؛ در این صورت توافق ممکن خواهد بود.»
ترامپ: پیشنهاد دادیم، باید سریع عمل کنند
در سوی دیگر ماجرا، دونالد ترامپ، رئیسجمهور پیشین ایالات متحده، در گفتوگویی با شبکه فاکسنیوز اعلام کرد که کشورش پیشنهادی را در چارچوب مذاکرات هستهای به ایران ارائه کرده است. او اظهار داشت: «ایران میخواهد با ما تجارت کند. من با این مسئله مشکلی ندارم. از تجارت برای حل مشکلات و دستیابی به صلح استفاده میکنم. به ایران گفتم که اگر توافق کنیم، بسیار خوشحال خواهید شد. زمان زیادی باقی نمانده است. آنها نباید سلاح هستهای داشته باشند.»
ترامپ با لحنی هشدارآمیز افزود: «اگر ایران به سلاح هستهای دست یابد، مذاکرات به شکل متفاوتی ادامه خواهد یافت.»
در همین حال، سه منبع آگاه از جمله یک مقام آمریکایی در گفتوگو با وبسایت آکسیوس مدعی شدند که پیشنهاد رسمی آمریکا در جریان دور چهارم مذاکرات غیرمستقیم با ایران، در روز یکشنبه، ارائه شده است.
منابع ایرانی: هنوز پیشنهادی دریافت نکردهایم
در واکنش به این ادعا، خبرگزاری رویترز به نقل از یک منبع ایرانی نزدیک به تیم مذاکرهکننده گزارش داد که: «تهران هنوز پیشنهاد ایالات متحده را دریافت نکرده است، اما عمان آن را دریافت کرده و بهزودی به تهران تحویل خواهد داد.»
این خبر در حالی منتشر میشود که مقامهای ایرانی بر ضرورت دریافت رسمی و مکتوب پیشنهادها تأکید دارند و از انتشار یکجانبهی ادعاها از سوی واشنگتن انتقاد کردهاند.
نشست استانبول و استقبال اروپا از مذاکرات تهران–واشنگتن
از سوی دیگر، نشست دیپلماتیک میان ایران و تروئیکای اروپایی (فرانسه، انگلیس و آلمان) در استانبول برگزار شد. کریستین ترنر، مدیرکل سیاسی وزارت خارجه بریتانیا، در پیامی در شبکه اجتماعی ایکس، ضمن اشاره به این دیدار اعلام کرد:
«ما از مذاکرات ایران و آمریکا استقبال میکنیم و فوریتی که به آن داده شده را درک کردهایم. توافق شد که این گفتوگوها ادامه یابد.»
کاظم غریبآبادی نیز در همین باره نوشت: «به همراه دکتر تخت روانچی، میزبان مدیران سیاسی سه کشور اروپایی در کنسولگری جمهوری اسلامی ایران در استانبول بودیم. در این نشست، درباره آخرین وضعیت مذاکرات غیرمستقیم هستهای و رفع تحریمها گفتوگو شد.»
بر اساس گزارشها، تاکنون چهار دور مذاکرات غیرمستقیم میان تهران و واشنگتن با میانجیگری عمان برگزار شده است. مقامهای طرفین، فضای مذاکرات را «سازنده» و «در حال پیشرفت» ارزیابی کردهاند.

نماینده ویژه ترامپ: رسیدن به توافق با ایران، محتملتر از صلح در اوکراین است
استیو ویتکاف، نماینده ویژه دونالد ترامپ در امور خاورمیانه، در گفتوگو با نشریه آتلانتیک با ابراز خوشبینی نسبت به مسیر مذاکرات با ایران گفت:
«ممکن است به نقطهای رسیده باشیم که دستیابی به توافق با ایران، محتملتر از صلح در جنگ روسیه و اوکراین باشد. توافقها درباره ایجاد تعادل میان طرفهاست. این روند نیازمند درک متقابل و کاهش اختلافات است.»
او همچنین تأکید کرد که هم در موضوع ایران، و هم در دیگر بحرانهای منطقهای از جمله لیبی، آذربایجان و ارمنستان، میتوان به راهحلهایی دست یافت.
فرید زکریا: چرخش ترامپ، فرصتی برای تغییر قواعد بازی
فرید زکریا، تحلیلگر شناختهشده، در یادداشتی در نشریه آتلانتیک نوشت:
«دونالد ترامپ، که روزی توافق هستهای پیشین را کنار گذاشت، امروز همه ابزارهای لازم برای دستیابی به توافقی جدید و قویتر را در اختیار دارد. علاقه تازه او به توافق با ایران، اگرچه طعنهآمیز به نظر میرسد، اما میتواند به صلح و ثبات پایدار در خاورمیانه بینجامد.»
زکریا دو عامل کلیدی را زمینهساز این فرصت جدید دانست: نخست، تضعیف ساختاری ایران به دلیل تحریمها و سوءمدیریت داخلی، و دوم، تقویت موقعیت منطقهای عربستان سعودی که اکنون بهشدت از توافق احتمالی حمایت میکند. او همچنین مخالفت سنتی بنیامین نتانیاهو را بزرگترین مانع در مسیر توافق دانست.
جمعبندی: مذاکرات در پیچِ تعیینکننده
در شرایطی که مذاکرات غیرمستقیم ایران و آمریکا وارد فاز حساسی شده، لحن دو طرف همزمان ترکیبی از هشدار و تمایل به توافق را بازتاب میدهد. ایران همچنان بر حفظ حق غنیسازی و رفع کامل تحریمها پافشاری میکند و آمریکا، در دوره ریاستجمهوری ترامپ، سیگنالهایی مبنی بر تمایل به سازش نشان میدهد.
با حضور فعال اروپا و میانجیگری عمان، اگرچه موانع جدی همچنان پابرجاست، اما شرایط برای احیای یک توافق جدید—شاید حتی گستردهتر از توافق پیشین—از همیشه محتملتر به نظر میرسد.
در صورت نیاز، میتوان نسخه بولتنخبری، گزارش تحلیلی، خبر کوتاه برای رسانهها یا حتی خروجیهای صوتی برای رادیو و تلویزیون نیز آماده کرد. آیا قالب خاصی مدنظر دارید؟
برای پیگیری اخبار و تحلیلهای بیشتر، کانال خبری کبنا نیوز را دنبال کنید: @kebnanewsir
به گزارش کبنا نیوز، در میانهی تحولات پرشتاب در پرونده هستهای جمهوری اسلامی ایران، مواضع رسمی تهران درباره تداوم برنامه غنیسازی اورانیوم، همزمان با اعلام ارسال پیشنهادی از سوی ایالات متحده، واکنشهای گوناگونی در سطح بینالملل برانگیخته است. در حالی که مذاکرات غیرمستقیم تهران و واشنگتن با میانجیگری عمان ادامه دارد، تحرکات دیپلماتیک جدید از سوی اروپا و اظهارات صریح دونالد ترامپ، رئیسجمهور پیشین ایالات متحده، نشاندهندهی ورود مذاکرات به مرحلهای حساس و سرنوشتساز است.
ایران: هیچگونه توقفی در غنیسازی قابل قبول نیست
کاظم غریبآبادی، معاون حقوقی و بینالملل وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران، در واکنش به برخی گزارشها مبنی بر احتمال توقف غنیسازی، در پیامی در شبکه اجتماعی ایکس تأکید کرد: «طرفهای مذاکره ما به خوبی میدانند جمهوری اسلامی ایران هیچگاه دستاوردی را که با خون شهدا و هزینههای بسیار به دست آمده، وجهالمصالحه قرار نخواهد داد. حق غنیسازی خط قرمز قطعی ماست و توقفی در غنیسازی پذیرفته نمیشود.»
در همین زمینه، سید عباس عراقچی، دیپلمات ارشد و معاون پیشین وزارت امور خارجه نیز در بیانیهای در همین شبکه اجتماعی تصریح کرد: «ایران هیچگونه پیشنهاد مکتوبی از سوی ایالات متحده—نه مستقیم و نه غیرمستقیم—دریافت نکرده است. پیامهایی که ما دریافت میکنیم همچنان متناقض و سردرگماند. با این حال، موضع ایران قاطع است: به حقوق ما احترام بگذارید، تحریمها را پایان دهید؛ در این صورت توافق ممکن خواهد بود.»

در سوی دیگر ماجرا، دونالد ترامپ، رئیسجمهور پیشین ایالات متحده، در گفتوگویی با شبکه فاکسنیوز اعلام کرد که کشورش پیشنهادی را در چارچوب مذاکرات هستهای به ایران ارائه کرده است. او اظهار داشت: «ایران میخواهد با ما تجارت کند. من با این مسئله مشکلی ندارم. از تجارت برای حل مشکلات و دستیابی به صلح استفاده میکنم. به ایران گفتم که اگر توافق کنیم، بسیار خوشحال خواهید شد. زمان زیادی باقی نمانده است. آنها نباید سلاح هستهای داشته باشند.»
ترامپ با لحنی هشدارآمیز افزود: «اگر ایران به سلاح هستهای دست یابد، مذاکرات به شکل متفاوتی ادامه خواهد یافت.»
در همین حال، سه منبع آگاه از جمله یک مقام آمریکایی در گفتوگو با وبسایت آکسیوس مدعی شدند که پیشنهاد رسمی آمریکا در جریان دور چهارم مذاکرات غیرمستقیم با ایران، در روز یکشنبه، ارائه شده است.
منابع ایرانی: هنوز پیشنهادی دریافت نکردهایم
در واکنش به این ادعا، خبرگزاری رویترز به نقل از یک منبع ایرانی نزدیک به تیم مذاکرهکننده گزارش داد که: «تهران هنوز پیشنهاد ایالات متحده را دریافت نکرده است، اما عمان آن را دریافت کرده و بهزودی به تهران تحویل خواهد داد.»
این خبر در حالی منتشر میشود که مقامهای ایرانی بر ضرورت دریافت رسمی و مکتوب پیشنهادها تأکید دارند و از انتشار یکجانبهی ادعاها از سوی واشنگتن انتقاد کردهاند.
نشست استانبول و استقبال اروپا از مذاکرات تهران–واشنگتن
از سوی دیگر، نشست دیپلماتیک میان ایران و تروئیکای اروپایی (فرانسه، انگلیس و آلمان) در استانبول برگزار شد. کریستین ترنر، مدیرکل سیاسی وزارت خارجه بریتانیا، در پیامی در شبکه اجتماعی ایکس، ضمن اشاره به این دیدار اعلام کرد:
«ما از مذاکرات ایران و آمریکا استقبال میکنیم و فوریتی که به آن داده شده را درک کردهایم. توافق شد که این گفتوگوها ادامه یابد.»
کاظم غریبآبادی نیز در همین باره نوشت: «به همراه دکتر تخت روانچی، میزبان مدیران سیاسی سه کشور اروپایی در کنسولگری جمهوری اسلامی ایران در استانبول بودیم. در این نشست، درباره آخرین وضعیت مذاکرات غیرمستقیم هستهای و رفع تحریمها گفتوگو شد.»
بر اساس گزارشها، تاکنون چهار دور مذاکرات غیرمستقیم میان تهران و واشنگتن با میانجیگری عمان برگزار شده است. مقامهای طرفین، فضای مذاکرات را «سازنده» و «در حال پیشرفت» ارزیابی کردهاند.

نماینده ویژه ترامپ: رسیدن به توافق با ایران، محتملتر از صلح در اوکراین است
استیو ویتکاف، نماینده ویژه دونالد ترامپ در امور خاورمیانه، در گفتوگو با نشریه آتلانتیک با ابراز خوشبینی نسبت به مسیر مذاکرات با ایران گفت:
«ممکن است به نقطهای رسیده باشیم که دستیابی به توافق با ایران، محتملتر از صلح در جنگ روسیه و اوکراین باشد. توافقها درباره ایجاد تعادل میان طرفهاست. این روند نیازمند درک متقابل و کاهش اختلافات است.»
او همچنین تأکید کرد که هم در موضوع ایران، و هم در دیگر بحرانهای منطقهای از جمله لیبی، آذربایجان و ارمنستان، میتوان به راهحلهایی دست یافت.
فرید زکریا: چرخش ترامپ، فرصتی برای تغییر قواعد بازی
فرید زکریا، تحلیلگر شناختهشده، در یادداشتی در نشریه آتلانتیک نوشت:
«دونالد ترامپ، که روزی توافق هستهای پیشین را کنار گذاشت، امروز همه ابزارهای لازم برای دستیابی به توافقی جدید و قویتر را در اختیار دارد. علاقه تازه او به توافق با ایران، اگرچه طعنهآمیز به نظر میرسد، اما میتواند به صلح و ثبات پایدار در خاورمیانه بینجامد.»
زکریا دو عامل کلیدی را زمینهساز این فرصت جدید دانست: نخست، تضعیف ساختاری ایران به دلیل تحریمها و سوءمدیریت داخلی، و دوم، تقویت موقعیت منطقهای عربستان سعودی که اکنون بهشدت از توافق احتمالی حمایت میکند. او همچنین مخالفت سنتی بنیامین نتانیاهو را بزرگترین مانع در مسیر توافق دانست.
جمعبندی: مذاکرات در پیچِ تعیینکننده
در شرایطی که مذاکرات غیرمستقیم ایران و آمریکا وارد فاز حساسی شده، لحن دو طرف همزمان ترکیبی از هشدار و تمایل به توافق را بازتاب میدهد. ایران همچنان بر حفظ حق غنیسازی و رفع کامل تحریمها پافشاری میکند و آمریکا، در دوره ریاستجمهوری ترامپ، سیگنالهایی مبنی بر تمایل به سازش نشان میدهد.
با حضور فعال اروپا و میانجیگری عمان، اگرچه موانع جدی همچنان پابرجاست، اما شرایط برای احیای یک توافق جدید—شاید حتی گستردهتر از توافق پیشین—از همیشه محتملتر به نظر میرسد.
در صورت نیاز، میتوان نسخه بولتنخبری، گزارش تحلیلی، خبر کوتاه برای رسانهها یا حتی خروجیهای صوتی برای رادیو و تلویزیون نیز آماده کرد. آیا قالب خاصی مدنظر دارید؟
برای پیگیری اخبار و تحلیلهای بیشتر، کانال خبری کبنا نیوز را دنبال کنید: @kebnanewsir