صدای بلند سکوت؛ وقتی متولی زنان، تماشاگر مسائل زنان است / نقدی بر عملکرد دفتر امور بانوان و خانواده استانداری کهگیلویه و بویراحمد

کبنا ؛با وجود وظایف متعدد و ساختار مشخص، دفتر امور بانوان و خانواده در کهگیلویه و بویراحمد تاکنون نتوانسته نقش چندان مؤثری در بهبود وضعیت زنان ایفا کند. آیا مدیرکل بانوان استان می‌داند زنان در سی‌سخت، لوداب یا دیشموک با چه مشکلاتی مواجه‌اند؟ 
به گزارش کبنا، در استان کهگیلویه و بویراحمد، جایی که زنان با چالش‌های متعددی در حوزه‌های اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی مواجه‌اند، انتظار می‌رود دفتر امور بانوان و خانواده استانداری نقش فعالی در بهبود وضعیت آنان ایفا کند، اما مشاهدات میدانی چیز دیگری را نشان می‌دهد.
با توجه به شرح وظایف این دفتر، انتظار می‌رفت اقدامات مؤثری در راستای توانمندسازی زنان و ارتقاء جایگاه آنان انجام دهد. اما گزارش‌ها و شواهد موجود نشان می‌دهد که این دفتر در تحقق اهداف خود موفق نبوده است. به عنوان مثال، نرخ بیکاریِ زنان در استان همچنان بالا است و برنامه‌های مشخصی برای ایجاد فرصت‌های شغلی برای آنان ارائه نشده است. همچنین، برگزاری همایش‌ها و دوره‌های آموزشی برای ارتقاء سطح دانش و فرهنگ زنان به صورت منظم و مؤثر انجام نشده است.
از سوی دیگر سازمان‌های مردم‌نهاد ویژه‌ی بانوان نیز با مشکلاتی در زمینه تأمین منابع و حمایت‌های لازم مواجه‌اند و تعامل بین‌بخشی با دستگاه‌های مرتبط با مباحث زنان در استان به صورت مطلوبی برقرار نشده است.
مهمتر از همه، قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت است که با هدف تسهیل در ازدواج و زادآوری، مشوق‌های متعددی را در نظر گرفته است. اما در کهگیلویه و بویراحمد، اجرای این قانون با چالش‌هایی مواجه بوده است. به گفته معاون سیاسی و امنیتی استاندار، از ۷ هزار و ۶۴۶ متقاضی زمین در طرح جوانی جمعیت، تنها ۲۵ خانواده موفق به دریافت زمین رایگان شده‌اند. وی همچنین به کمبود منابع و عدم اجرایی شدن کامل قانون جوانی جمعیت در استان اشاره کرده و خواستار تأمین مالی لازم برای حمایت از متقاضیان شده است. این آمار نشان‌دهنده فاصله زیاد بین اهداف قانون و واقعیت‌های اجرایی در استان است. عدم تأمین منابع مالی، کمبود زمین‌های دولتی و عدم هماهنگی بین دستگاه‌های اجرایی از جمله موانع اصلی در اجرای مؤثر این قانون در کهگیلویه و بویراحمد به شمار می‌روند. مدیرکل امور بانوان و خانواده استانداری که وظیفه هماهنگی را در این زمینه بر عهده دارد، باید پاسخ دهد که برای رفع این مسأله دقیقاً چه اقداماتی انجام داده است.
علاوه بر این، این دفتر باید در برگزاری دوره‌های آموزشی و کارگاه‌های مهارتی برای زنان پیشرو باشد، اما واقعاً چند زن در مناطق محروم استان از این آموزش‌ها بهره‌مند شده‌اند؟ آیا برنامه‌ای جامع برای ارتقاء سواد سلامت، سواد اقتصادی یا سواد رسانه‌ای زنان استان در جریان است؟ به‌ویژه در شهرستان‌هایی مثل لنده، مارگون یا بهمئی، سهم زنان از این آموزش‌ها تقریباً صفر است.
دفتر باید ظرفیت‌ها را شناسایی و تقویت کند. اما در این‌که از کارآفرینان زن بومی در استان به درستی حمایت شده باشد، اطلاعات چندانی وجود ندارد. روشن است که باید استعدادهای زنان در حوزه صنایع‌دستی، کشاورزی خرد، یا گردشگری بومی مورد حمایت سیستماتیک این نهاد قرار می‌گرفت. اما گویا چند قاب عکس و گزارش تشریفاتی صرفاً در مناسبت‌های سالانه بر این اقدامات اولویت دارد.
در کهگیلویه و بویراحمد که پدیده‌هایی چون خودکشی دختران، کودک‌همسری، خشونت خانگی و فقر زنانه در حال افزایش‌اند، دفتر امور بانوان و خانواده، باید صدایی برای هشدار، پیشگیری یا حتی آگاهی‌رسانی عمومی می‌بود، اما حتی در زمینه چنین مسائلی، سکوت بر اقدام ترجیح داده شده است.
عدم اجرای گسترده برنامه استانی برای مشاوره روانی، حمایت اجتماعی یا کمپین‌های عمومی در مقابله با این بحران‌ها، پیگیری مسائل زنان سرپرست خانوار و دیگر مسائلی است که باید پیگیری می‌شدند که انجام آن‌ها همچنان در ابهام است. اما اگر این اقدامات صورت گرفته، لازم است مدیرکل پاسخ دهد که چند زن سرپرست خانوار در کهگیلویه و بویراحمد توانسته‌اند از طریق این دفتر تسهیلات یا فرصت شغلی پایدار دریافت کنند؟ آیا فقط به معرفی چند مورد به کمیته امداد بسنده شده یا سازوکاری برای حمایت پایدار طراحی شده است؟
یکی دیگر از مطالبات زنان در استان به اختصاص پارک بانوان برمی‌گردد، اما حتی این موضوع نیز همچنان به اتمام نرسیده است. پارک بانوان یاسوج، به‌عنوان نخستین پارک ویژه بانوان در استان، در سال ۱۳۹۵ با هدف فراهم‌سازی فضایی امن و مناسب برای فعالیت‌های ورزشی و تفریحی بانوان افتتاح شد. این پارک با مساحتی بالغ بر ۲۵ هزار متر مربع و امکاناتی نظیر زمین چمن مصنوعی، پیست دوچرخه‌سواری، کافی‌شاپ و فضای ویژه کودکان طراحی شده بود. با این حال، گزارش‌های منتشرشده در سال‌های اخیر حاکی از مشکلات متعددی در بهره‌برداری از این پارک هستند. از جمله این مشکلات می‌توان به نبود روشنایی مناسب در بخش‌های مختلف پارک اشاره کرد که امنیت و آسایش بانوان را تحت تأثیر قرار داده است.  همچنین، تصمیم به الحاق این پارک به پارک ولایت یاسوج و جابه‌جایی آن بدون برنامه‌ریزی مناسب، باعث ایجاد نارضایتی در میان بانوان شده است. علاوه بر این، در شهر لیکک نیز پارکی با عنوان پارک بانوان افتتاح شده است، اما نکته قابل توجه این است که مراسم افتتاحیه این پارک بدون حضور حتی یک بانوی شرکت‌کننده برگزار شده است. مدیرکل امور بانوان و خانواده استانداری اگر با همین فرمان پیش برود، یعنی پا جای پای دیگران گذاشته و ما باز هم شاهد همان رویه خواهیم بود. چنانچه قرار است تغییری صورت گیرد، این دفتر نیازمند بازنگری در برنامه‌ریزی‌ها و نظارت‌های خود در خصوص ایجاد و بهره‌برداری از فضاهای ویژه بانوان است تا بتواند به‌طور مؤثرتری به نیازها و مطالبات زنان استان پاسخ دهد.
موضوعی که بسیاری اوقات فراموش می‌شود عدم توجه به زنان عشایر و دختران روستایی است. شاید در دیگر استان‌ها این موضوع چندان مهم نباشد اما در کهگیلویه و بویراحمد که حدود نیمی از جمعیت را تشکیل می‌دهند، عدم توجه به این قشر، نوعی تبعیض سیستماتیک را به ذهن متبادر می‌کند. این در حالی است که اتفاقاً مسائل و مشکلات زنان عشایری و روستایی بسیار بیشتر از زنان شهری است و مدیرکل باید صدای این بی‌صدایان در کهگیلویه و بویراحمد باشد. آن‌ها از همان ابتدا گرفتار موقعیت‌ها و انتخاب‌های نابرابرند. اگر مدیرکل صدای آن‌ها نباشد، پس قرار است صدای چه کسانی‌ باشد؟
این یادداشت نافی خدمات دفتر امور بانوان و خانواده استانداری کهگیلویه و بویراحمد نیست و صرفاً در راستای اصلاح برخی رویه‌ها و فرایندهای نادرست منتشر شده است. این پایگاه خبری آمادگی درج جوابیه مدیرکل آن دفتر را دارد.