کبنانیوز - سگ‌های ولگرد و تعلل نهادهای متولی؛ بحران خاموش در یاسوج و گچساران / اگر کودکی آسیب ببیند و سلامت یک خانواده به خطر بیفتد، چه کسی مسئولیت می‌پذیرد؟

سگ‌های ولگرد و تعلل نهادهای متولی؛ بحران خاموش در یاسوج و گچساران / اگر کودکی آسیب ببیند و سلامت یک خانواده به خطر بیفتد، چه کسی مسئولیت می‌پذیرد؟

یکی از جدی‌ترین ابعاد بحران سگ‌های ولگرد، نه تنها تهدید فیزیکی، بلکه مخاطرات بهداشتی گسترده‌ای است که حضور بی‌قاعده آن‌ها در شهر به‌دنبال دارد. این حیوانات در صورت عدم کنترل، می‌توانند ناقلان بیماری‌های خطرناکی باشند که برخی از آن‌ها تهدید مستقیم برای سلامت عمومی محسوب می‌شوند.
به گزارش کبنا، در حالی‌که بسیاری از شهرهای کشور با بهره‌گیری از طرح‌های علمی و انسانی، مسئله سگ‌های ولگرد را به‌صورت پایدار و اصولی مدیریت کرده‌اند، در استان کهگیلویه و بویراحمد و به‌ویژه در دو شهر یاسوج و گچساران، این مسئله در حال تبدیل‌شدن به یک بحران مزمن است. گزارش‌های مردمی، شکایات شهروندان، نامه‌نگاری‌ها و حتی رسانه‌ای‌شدن این موضوع هم تاکنون نتوانسته اراده‌ای جدی در دستگاه‌های متولی ایجاد کند. سؤال ساده اما مهم این است: چرا هیچ‌کس مسئولیت را به‌عهده نمی‌گیرد؟
در بخش صدای مردم پایگاه خبری کبنانیوز، شهروندان مناطق نجف‌آباد، اکبرآباد و سروک یاسوج از افزایش جمعیت سگ‌های ولگرد و بی‌توجهی مکرر مسئولان گلایه کرده‌اند. در همین حال، شهروندان گچساران نیز از جولان بی‌وقفه سگ‌ها در پارک‌ها و بلوارهای اصلی شهر ابراز نگرانی کرده‌اند. اما آیا جان، امنیت و آرامش خانواده‌ها و کودکان این استان، چندان اهمیتی ندارد که دیگر حتی پاسخی هم به گلایه‌ها داده نمی‌شود؟
قانون، شهرداری‌ها، سازمان مدیریت پسماند، شبکه دامپزشکی، محیط زیست و در مواردی نیز معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی را در مدیریت حیوانات ولگرد مسئول می‌داند. اما تجربه ثابت کرده، در کهگیلویه و بویراحمد، این دستگاه‌ها یا به بهانه کمبود بودجه و موارد دیگری که اغلب ناشی از روزمرگی است، از زیر بار آن شانه خالی می‌کنند، یا درگیر جدل‌های درون‌سازمانی‌اند و یا مسئولیت را به نهاد دیگر پاس می‌دهند. این در حالی است که در بسیاری از استان‌ها، شهرداری‌ها با ایجاد مراکز نگهداری، عقیم‌سازی و واکسیناسیون، هم دغدغه بهداشتی مردم را کاهش داده‌اند و هم حرمت حیوانات را حفظ کرده‌اند.
حالا که فصل بهار قرار داریم، کودکان بیش از هر زمان دیگری در کوچه‌ها و پارک‌ها بازی می‌کنند. اما آنچه برای کودک، باید دوران نشاط و خاطره باشد، این روزها به دلیل جولان سگ‌های ولگرد ممکن است به فصل ترس و فرار تبدیل شود. بارها دیده‌ایم کودکی با چشمانی اشک‌آلود از پارک به خانه برگشته، فقط چون یک سگ ولگرد در مسیرش ایستاده بود. این یعنی آرامش این کودکان خدشه‌دار شده و امنیت روانی آن‌‌ها تهدید می‌شود. آیا سلامت روانی شهروندان کهگیلویه و بویراحمدی اولویت مدیریت شهری نیست؟
اما یکی از جدی‌ترین ابعاد بحران سگ‌های ولگرد، نه تنها تهدید فیزیکی، بلکه مخاطرات بهداشتی گسترده‌ای است که حضور بی‌قاعده آن‌ها در شهر به‌دنبال دارد. این حیوانات در صورت عدم کنترل، می‌توانند ناقلان بیماری‌های خطرناکی باشند که برخی از آن‌ها تهدید مستقیم برای سلامت عمومی محسوب می‌شوند.
مهم‌ترینِ این بیماری‌ها، هاری است؛ بیماری‌ای ویروسی که در صورت انتقال به انسان، اگر به‌موقع درمان نشود، تقریباً در تمام موارد مرگبار خواهد بود. این بیماری نه تنها جان شهروندان را تهدید می‌کند، بلکه هزینه‌های سنگینی نیز به نظام سلامت وارد می‌کند. از دیگر بیماری‌های مشترک بین انسان و سگ می‌توان به کیست هیداتیک، لپتوسپیروز، انگل‌های گوارشی، قارچ‌های پوستی و عفونت‌های باکتریایی اشاره کرد؛ بیماری‌هایی که به‌ویژه کودکان و افراد دارای سیستم ایمنی ضعیف را بیشتر تهدید می‌کنند.
بااین‌وجود برخی، با ژست طرفداری از محیط زیست و پشت ادبیات حقوق حیوانات پنهان می‌شوند و می‌گویند نمی‌توان سگ‌ها را جمع کرد، چون رفتاری غیراخلاقی است یا شهروندان اعتراض خواهند کرد. اما مگر جمع‌آوری اصولی، عقیم‌سازی و نگهداری در مراکز بهداشتی با نظارت دامپزشکی، رفتاری خشونت‌آمیز است؟ مشکل اینجاست که عده‌ای با تحریف مفهوم حقوق حیوانات، عملاً حقوق شهروندان را نادیده می‌گیرند.
براساس قوانین موجود، شهرداری‌ها مسئول اصلی ساماندهی سگ‌های ولگرد در شهرها هستند. دامپزشکی نیز باید در زمینه واکسیناسیون، عقیم‌سازی و مراقبت بهداشتی همکاری داشته باشد. محیط زیست نیز نقش نظارتی بر روند کنترل حیوانات شهری دارد. در کنار این نهادها، فرمانداری‌ها و شورای سلامت استان نیز باید نقش تصمیم‌گیر و ناظر را ایفا کنند.
روشن است که حفظ امنیت، سلامت و آرامش روانی شهروندان، نه لطف، بلکه وظیفه این دستگاه‌هاست؛ بااین‌حال باید پرسید اگر کودکی فردا قربانی حمله سگ شود، چه کسی پاسخگو خواهد بود؟ یا اگر به‌دلیل انتقال بیماری، سلامت یک خانواده به خطر افتد، کدام مدیر مسئولیت می‌پذیرد؟