400 گونه گیاه دارویی کهگیلویه و بویراحمد در سرما و گرمای بی‌توجهی هدر می‌روند

کبنا ؛استان کهگلویه و بویراحمد دارای 400 گونه گیاهی دارویی است که تاکنون مسئولان مربوطه نتوانسته از این ظرفیت در راستای رونق تولید، اشتغال و سرمایه‌گذاری قدمی از قدم بر دارند. سهل انگاری مسئولان در این رابطه سبب شده تا هر روز این گیاهان دارویی به شکل بی‌رویه در بازارهای سیاه غارت شوند.
ایرنا در این باره نوشت: در شرایطی که کهگیلویه و بویراحمد با دارا بودن بیش از 400 گونه گیاه دارویی از مجموع 2 هزار گونه گیاهی موجود در ایران، یکی از غنی‌ترین استان‌های کشور است و این سرزمین چهار فصل را به عنوان باغ گیاه شناسی ایران می‌شناسند اما سرمایه گذاری در زمینه گیاهان دارویی محدود به سه واحد صنعتی است.
46 گونه گیاهی آندومیک و سه گونه گیاه دارویی کمیاب دنیا شامل باریجه، آنغوزه و گزانگبین به وفور در ارتفاعات کهگیلویه و بویراحمد یافت می‌شود.
بومادران، بیلهر، جاشیر خوراکی، تره کوهی، کلوس، بن سرخ، کارده، آویشن، لاله واژگون، ترنجبین، خارو، خشت، چوش، درمه، برنجاس، کاسنی و سیاهدانه از جمله گیاهان دارویی و خوراکی در کهگیلویه و بویراحمد است.
محدود بودن کشت صنعتی و بوته چینی بی رویه از گونه‌های طبیعی باعث ریشه کن شدن برخی گونه‌ها از سویی و شکوفا نشدن ظرفیت‌های این محصولات شده است.
کارشناسان منایع طبیعی معتقدند: برخی گونه‌های گیاهان خوراکی و دارویی این استان از جمله بیلهر، بن سرخ، تره کوهی و آنغوزه در معرض انقراض هستند.
این گونه‌های گیاهی به علت برداشت بی رویه در سال‌های گذشته در مراتع کهگیلویه و بویراحمد کمیاب شده‌اند.
یک گیاه شناس و عضو هیات علمی دانشگاه یاسوج معتقد است: 40 درصد از گونه‌های گیاهی موجود در کشور کهگیلویه و بویراحمد رویش می‌شود.
دکتر عزیزالله جعفری توضیح داد: 28 درصد از مجموع هفت هزار و 500 گونه گیاهان مختلف در کشور نیز در این استان رویش می‌کند.
وی افزود: از هر پنج گونه گیاهی در کهگیلویه و بویراحمد یک گونه آن کاربرد دارویی دارد. اما با با وجود این ظرفیت‌ها بیشتر مردم قدر این گنجینه خدادادی را نمی‌دانند و اقدام به برداشت بی رویه گیاهان دارویی و خوراکی می‌کنند.
براساس برآوردها اداره کل منابع طبیعی کهگیلویه و بویراحمد، گیاهان دارویی در سطح 200 هزار هکتار مراتع استان قابل کشت است.
وی با بیان اینکه فروش نفت در  سال اخیر سبب شده تا دولت‌ها کمتر به دیگر ظرفیت‌ها توجه کنند، عنوان کرد: سند توسعه گیاهان دارویی کهگیلویه و بویراحمد تدوین و به امضای سید موسی خادمی استاندار سابق رسیده است.
جعفری با اشاره به اینکه برنامه اجرایی این سند نیز تهیه شده است، ابراز کرد: در برنامه اجرایی وظایف دستگاه‌های اجرایی برای رسیدن به اهداف مورد نظر مشخص شده و بر مبنای این سند باید فعالیت‌های خود را انجام دهند.
وی خاطرنشان کرد: در صورت ابلاغ و اجرایی شدن سند توسعه گیاهان دارویی استان شاهد اتفاقات خوبی از جمله رونق تولید، درامد و اشتغال هستیم و سطح زیرکشت گیاهان دارویی توسعه می‌یابد.
عضو هیئت علمی دانشگاه یاسوج افزود: نماینده عالی دولت در استان کهگیلویه و بویراحمد معتقد بوده که سند تدوین شده برخی ایراداتی دارد که باید برطرف شود که هم اکنون در حال رفع ایرادات هستیم.
جعفری با اشاره به اینکه در صورت ابلاغ سند توسعه گیاهان دارویی باید به ردیف بودجه دستگاه‌ها اضافه شود، ادامه داد: 2100 گونه گیاهی در استان شناسایی شده که برخی در جزو گونه‌های نادر هستند.

سهم گیاهان دارویی از صادرات
رئیس سازمان صنعت معدن و تجارت کهگیلویه و بویراحمد می‌گوید: گیاهان دارویی فرآوری نشده 80 درصد از صادرات این استان به کشورهای خارجی را تشکیل می‌دهد.
پودر و عصاره شیرین بیان، زعفران و عصاره گیاهان دارویی از مهمترین صادرات کهگیلویه و بویراحمد است.
کالاهای صادراتی این استان به کشورهایی مانند آلمان، عراق، افغانستان و ترکمنستان صادر می‌شود.
داریوش دیودیده توضیح داد: فراهم کردن زمینه صادرات و شناسایی گونه‌های گیاهی که قابلیت تجاری سازی دارند کلید رونق تولید و اشتغال در این بخش‌هاست.
وی می‌گوید: هم اکنون سه واحد فراوری گیاهان دارویی در کهگیلویه و بویراحمد در حال فعالیت است و سه واحد دیگر در دست احداث است.
دیودیده ابراز داشت: حمایت از واحدهای در حال بهره برداری از طریق پرداخت تسهیلات برای توسعه، تکمیل واحدهای در دست اجرا و کمک به ساخت کارخانه‌های فراوری گیاهان دارویی از برنامه‌های دولت در این حوزه است.
وی بیان کرد: دستگاه‌های اجرایی جهاد کشاورزی و منابع طبیعی و آبخیزداری نیز نقش مهمی در تولید و تنوع بخشی کشت گیاهان دارویی دارند.
 اقدامات انجام شده برای توسعه گیاهان دارویی در مراتع
معاون فنی اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری کهگیلویه و بویراحمد گفت: کشت گیاهان دارویی از جمله آنغوزه و باریجه در بیش از 38 هزار هکتار از مراتع این استان از سال 1373 تاکنون انجام شده است.
گودرز باقری فرد اضافه کرد: توزیع بذر رایگان، نظارت فنی، کمک به قرق و حفاظت از جمله حمایت‌های منابع طبیعی برای رونق تولید گیاهان دارویی در این استان است.
وی عنوان کرد: سند توسعه گیاهان دارویی کهگیلویه و بویراحمد تدوین شده است که توسعه در مراتع، کشت در مزارع و ایجاد صنایع تبدیلی در آن پیش بینی شده است.
وی به بالا بودن آمار 2 و نیم برابری دام نسبت به مراتع در کهگیلویه و بویراحمد اشاره کرد و گفت: یکی از راهکارهای تعدیل دام و تقویت مراتع افزایش کشت گیاهان دارویی است.
معاون فنی اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری کهگیلویه و بویراحمد گفت: اختصاص ردیف مستقل اعتباری برای توسعه گیاهان دارویی این استان در دست پیگیری است.
 کلنگ زنی باغ گیاهان دارویی
رئیس دانشگاه علوم پزشکی کهگیلویه و بویراحمد اظهار داشت: فروردین امسال باغ گیاهان دارویی و گلخانه هوشمند این استان در زمینی به مساحت 6 هزار متر مربع و با اعتبار چهار میلیارد و 500 میلیون ریال در مرکز رشد سلامت این دانشگاه کلنگ زنی شد.
اورنگ ایلامی افزود: در این باغ از مدرن‌ترین تکنولوژی‌ها برای بهره برداری از گیاهان دارویی استفاده خواهد شد.
وی بیان کرد: باغ گیاهان دارویی و گلخانه هوشمند می‌تواند نقش مهمی در تهیه داروهای مورد نیاز ایفا کند.
 افزایش کشت گیاهان دارویی در مزارع
مدیر امور باغبانی سازمان جهاد کشاورزی کهگیلویه و بویراحمد ابراز داشت: سطح گیاهان دارویی در این استان نسبت به سال 1392 پنج برابر شده است.
زواره آزادپور تصریح کرد: سطح گیاهان دارویی کهگیلویه و بویراحمد که در ابتدای دولت تدبیر و امید 20 هکتار بود هم اکنون به 105 هکتار رسیده است.
وی بیان کرد: پرداخت تسهیلات از محل منابع مالی اشتغال روستایی و عشایر به بهره برداران از جمله برنامه‌های چهاد کشاورزی برای رونق تولیداین محصولات پردرآمد است.
آزادپور ابراز داشت: آلوئه ورا، آویشن، بادرنجبویه، به لیمو، رزماری، کدو تخمه کاغذی، نعناع فلفلی، استویا و بابونه از ارقام گیاهان دارویی کشت شده در این استان است.
وی اشتغال مستقیم در هر هکتار از گیاهان دارویی در این استان را 10 تا 20 نفر برآورد کرد.
 چشم انداز آینده تولید گیاهان دارویی در مزارع
رئیس سازمان جهاد کشاورزی کهگیلویه و بویراحمد گفت: 400 هکتار از زمین‌های کشاورزی استان در امسال و سال آینده زیر کشت گیاهان دارویی می‌رود.
الیاس تاج الدینی اظهار داشت: کشت گیاهان دارویی یکی از راه‌های مهم افزایش درآمد در کهگیلویه و بویراحمد محسوب می‌شود و باید با ارائه آموزش و تغییر نگرش کشاورزان، آن‌ها را به این سمت سوق داد.
وی بیان کرد: جهاد کشاورزی آمادگی پرداخت تسهیلات بانکی به سرمایه گذاران فراوری گیاهان دارویی را دارد ضمن اینکه حمایت‌هایی نیز در روند اعطای مجوز و مراحل مقدماتی نیز انجام می‌شود.
بنا بر این گزارش، کهگیلویه و بویراحمد دارای بیش از یک میلیون 800 هزار هکتار مرتع است. نبود صنایع بسته بندی، وجود دلالان و واسطه‌ها، نبود امکانات مناسب برای خرید تضمینی و بازاریابی، نبود فناوری تولید و تجهیزات فرآوری و تبدیل از مهم‌ترین مشکلات تولیدکنندگان گیاهان دارویی در این استان است. آن طور که کارشناسان می گویند از هر هکتار گیاه دارویی آنغوزه 100 کیلوگرم شیرابه برداشت می‌شود که 150 میلیون ریال درآمد برای بهره برداران در پی دارد با این تفاسیر رونق گیاهان دارویی از نوش داروهای معضل بیکاری است. به عنوان مثال درمان اختلالات عصبی در کودکان، کاهش فشار خون، درمان بیماری‌های قلبی عروقی کمک به هضم غذا، جلوگیری از حمله‌های هیستری، رفع درد دندان، جلوگیری از رشد میکروب، درمان سیاه سرفه و برونشیت، درمان یبوست از جمله خواص شناخته شده آنغوزه تنها یکی از گیاهان دارویی این سرزمین است.