تاریخ انتشار
دوشنبه ۲۷ بهمن ۱۳۹۹ ساعت ۱۶:۴۶
کد مطلب : ۴۳۰۸۱۸
جریان اصلاحطلبی میتواند پایگاه اجتماعی خود را باز آفرینی کند؟
اصلاح طلبان در جستجوی برگ برنده
۲
کبنا ؛ حدود 4 ماه تا انتخابات ریاست جمهوری سال 1400 زمان باقی است و البته هنوز فضای سیاسی کشور کمتر شباهتی به حال و هوای انتخاباتی دارد. به نظر می سرد اما فصل مشترک دو جریان اصلی اصلاح طلب و اصولگرا بلاتکلیفی آن ها از به اجماع رسیدن و البته سازوکار حضورشان در انتخابات باشد. اما اصلاح طلبان شرایط سخت تری را پیش رو دارند. آنها با حمایت از حسن روحانی طی دو انتخابات اخیر نتوانستند افکار عمومی را اقناع کنند. کمرنگ شدن مشارکت مردم البته قطعاً به ضرر اصلاح طلبان است و این مسئله تا به اینجای کار نشانههایی از خود بروز داده است.
رو به تاسیس نهادی به منظور اجماعسازی میان تمامی احزاب و نیروهای اصلاحطلب آوردهاند. نهادی که در آن تلاش شده دیدگاههای مختلف برای اصلاح اصلاحات دیده شود، اما همچنان از گوشه و کنار انتقاداتی به سبک و سیاق پیشبرد امور در این نهاد نوپا شنیده میشود.
«صفر اسلامی» در گفتوگو با ایرنا درباره استراتژی جبهه اصلاحات برای انتخابات پیش رو، گفت: «مانیفستی در گذشته به تصویب شورای هماهنگی جبهه اصلاحات رسید که ملاک عمل ما خواهد بود و استراتژی جدیدی تعریف نخواهیم کرد. در استراتژی که اعلام کردیم گفتیم شرکت در انتخابات باید آزاد، قانونی، عادلانه، در تراز قانون اساسی و با حضور نامزدهای اصلاحطلب و مورد تایید نهاد اجماع ساز باشد. ما در این مانیفست قید نامزد اصلاحطلب را داریم. سخنگوی انجمن اسلامی معلمان ایران افزود: اگر بخواهیم قید حضور نامزد اصلاحطلب را نداشته باشیم، یا باید استراتژی خود را تغییر دهیم یا اینکه تصمیم جدیدی در نهاد انتخاباتی اصلاحطلبان اتخاذ شود. بعید میدانم تصمیمی مانند انتخابات اسفند ۹۸ در جریان اصلاحات گرفته شود. آنچه تا اینجا به آن فکر شده و طراحی شده این است که نامزد ما حتما اصلاحطلب خواهد بود و هیچ اتفاق نظری روی نامزد اجارهای یا عاریتی نداریم.»
نقش رئیس دولت اصلاحات در تصمیم اصلاح طلبان چیست؟
تسنیم نوشت: دبیرکل حزب اسلامی کار با اشاره به تفاوت اصلی نهاد انتخاباتی جدید اصلاح طلبان با شورای عالی سیاستگذاری گفت: در تشکیلات جدید برخلاف شورای عالی، نمایندگان احزاب هستند که حق رای دارند و حضور چهرههای حقیقی صرفا به عنوان مشاور است.
حسین کمالی دبیرکل حزب اسلامی کار با اشاره به آخرین اخبار پیرامون تشکیل نهاد انتخاباتی جدید اصلاح طلبان گفت: در رابطه با سازوکار مجموعه جدید سعی شد تا بخشی از ایرادات و اشکالاتی که به شورای عالی سیاست گذاری وارد میشد در این سازوکار جدید مورد اصلاح و بازنگری قرار گیرد.
وی با اشاره به گزینههای ریاست بر این نهاد انتخاباتی جدید تصریح کرد: افراد مختلفی برای ریاست بر این نهاد مطرح هستند که با در نظر گرفتن شرایط سنی طبعاً آقای بهزاد نبوی ریاست سنی این نهاد را بر عهده خواهد داشت البته اینکه ایشان به عنوان رئیس این تشکیلات باقی بماند یا نماند یا اینکه اساساً تمایل به ریاست داشته باشد، بحث دیگری است و تاکنون نیز در این رابطه صحبتی صورت نگرفته است.
کمالی درباره احتمال ریاست خود بر این نهاد انتخاباتی خاطرنشان کرد: بنده برای کاری کاندیدا نشدم و اگر بحثی هم درباره احتمال ریاست بنده مطرح شده، صرفاً برداشت شخصی افراد بوده است.
دبیرکل حزب اسلامی کار در واکنش به اینکه بسیاری از فعالان اصلاح طلب معتقدند که ترکیب نهاد انتخاباتی جدید اصلاح طلبان تفاوت چندانی با ترکیب شورای سیاست گذاری ندارد، گفت: ایرادی که به شورای سیاست گذاری گرفته میشد این بود که اشخاص حقیقی همانند اشخاص حقوقی که نمایندگان احزاب بودند، حق رای داشتند در حالی که در نهاد انتخاباتی جدید چهرههای حقیقی در نقش مشاور هستند. وی همچنین درباره نقش رئیس دولت اصلاحات در نهاد انتخاباتی جدید اصلاحطلبان گفت: آقای خاتمی از ابتدا در جریان تشکیل این نهاد قرار داشته، ولی کمیته سیاسی شورای هماهنگی جبهه اصلاحات بوده که اقدام به تاسیس نهادی گرفته است. البته ترکیب این نهاد با گروه سه، چهار نفرهای که آقای خاتمی معرفی کرد، تکمیل شد. کمالی درباره آغاز رسمی فعالیت جبهه اصلاح طلبان ایران عنوان کرد: احتمالاً از فردا کار این جبهه جدید با دستور کار تشکیل هیئت رئیسه سنی آغاز میشود.
برگ برنده اصلاح طلبان در ۱۴۰۰ از نگاه معین
وزیر دولت اصلاحات میگوید: اگر تهدید خارجی یا موفقیت مهمی در سیاست خارجی رخ دهد و باعث حضور حداکثری مردم در انتخابات شود این حضور به نفع اصلاحطلبان خواهد بود.
به گزارش خبرآنلاین، مصطفی معین، چهره سیاسی اصلاح طلب و وزیر دولت اصلاحات این روزها که انتقادات به سیدمحمد خاتمی بیش از گذشته شده، اعلام می کند که نقش لیدری خاتمی همچنان پررنگ است و محوریت و محبوبیت او نزد اصلاح طلبانی که قصد خدمت به جامعه را بدون چشم داشتی از قدرت و رانت های آن دارند مانند گذشته وجود دارد.
او در عین حال برخلاف برخی چهره ها انتخاب بایدن در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا را بر نتیجه انتخابات ۱۴۰۰ بی تاثیر می داند و می گوید: نسبت دادن موفقیت یا عدم موفقیت یک جریان سیاسی داخلی به انتخاب بایدن یا ترامپ می تواند یک انگ سیاسی و اجتماعی برای تضعیف آن جریان باشد هرچند مدیران و احزاب توانمند یک کشور می توانند از فرصت ها یا تهدیدهای ایجاد شده به دلیل تحولات داخلی یک ابرقدرت به نفع منافع ملی کشورشان بهره گیری مناسب کنند.
معین از سویی تاکید می کند اگر تهدید خارجی یا موفقیت مهمی در سیاست خارجی رخ دهد و باعث حضور حداکثری مردم در عرصه سیاسی کشور شود. حضور بیشتر مردم در انتخابات به نفع اصلاحطلبان خواهد بود.
وی در پاسخ به این سوال که اصلاحطلبان میتوانند برگ برندهای در این انتخابات داشته باشند؟ می گوید: تا برگ برنده را چگونه تعریف کنیم و در چه چیزی ببینیم؛ از نظر من برگ برنده واقعی عبارت است از تلاش و برنامه ریزی برای جلب اعتماد توده ناراضی، اعاده حیثیت از تفکر اصلاحی مبتنی بر رفع تبعیض و فساد، نقد مشفقانه ناکارآمدی موجود در مدیریت کشور و نیز کمک به بالا رفتن آگاهی و امید اجتماعی و توانمندی شهروندان و جوانان، فارغ از اینکه در این مقطع بتوانند یا نتوانند دولت را در اختیار بگیرند. باید به آفاق امیدبخش حاکمیت خرد جمعی جوانان و مدیریت علمی آنان در آینده کشور اندیشید و کمک کرد که زمینه های آن به تدریج فراهم شود.
معین همچنین می گوید: قرائن و برخی شواهد بدست آمده در نظرسنجی ها کاهش اعتماد عمومی را به جریان های سیاسی از جمله اصلاح طلبان و اصولگرایان نشان می دهد، ولی به نظرم این آسیب قابل ترمیم است. اگر فرهنگ انتقاد از خود و ارزیابی درست و بیطرفانه ضعف های عملکرد کلی جریان اصلاحات یا رفتار برخی از عناصر بدلی آن انجام شود، مردم به صداقت آنها اعتماد خواهند کرد.
اجماع اصلاحطلبانه
نهاد اجماعساز سرانجام پس از مدتها روي ريل حركت قرار گرفت. حالا چندين ماهي هست كه اصلاحطلبان درباره جايگزين شوراي عالي سياستگذاري سرگرم بحث و بررسي هستند، آنهم درحالي كه برخي معتقد بودند كه شوراي هماهنگي ميتواند جايگزين اين نهاد بالادستي شود و برخي هم به تشكيل نهادي تازه اعتقاد داشتند. سرانجام ديروز نهاد تازهتاسيس با عنوان جبهه اصلاحطلبان ايران نخستين نشست خود را در جماران برگزار كرد. تصميمي كه به نظر ميرسد در راستاي اعتراض اصلاحطلبان به حوادث اخير صورت گرفته است؛ چراكه به تازگي رفتارهاي جرياني مرموز نسبت به بيت امام واكنشهاي فراواني را برانگيخت. زماني كه صداوسيما پخش سخنراني سيدحسن خميني توليت آستان امام خميني(ره) را در روز تجديد پيمان دولت با آرمانهاي امام، ناتمام گذاشت و در ادامه قطعنامه پاياني مراسم 22 بهمن نيز بدون اشاره به نام امام خميني(ره) صادر شد. حالا اصلاحطلبان ميگويند با انتخاب «جماران» ميخواهند بار ديگر با آرمانهاي امام(ره) و انقلاب تجديد پيمان كنند. هرچه بود نخستين نشست جبهه اصلاحطلبان ايران با انتخاب هيات رييسه سني شامل بهزاد نبو ي، حسين كمالي، آذر منصوري و عابدي به عنوان هياترييسه موقت آغاز و قرار شد كميتهاي 5 نفره ظرف 72 ساعت آينده آييننامه انتخاب هيات رييسه دايم را تدوين كنند. بر اين اساس دومين جلسه جبهه اصلاحطلبان ايران چهارشنبه عصر به صورت مجازي تشكيل ميشود. اما ايده تاسيس نهاد اجماعساز از ابتداي سال جاري شكل گرفت. پس از آنكه فعاليت شوراي عالي سياستگذاري اصلاحطلبان به دلايل مختلف متوقف شد، اصلاحطلبان بر آن شدند تا با تاسيس نهاد فرادست هم براي انتخابات 1400 گام بردارند و هم ساير تحركات سياسي خود را از طريق اين نهاد انسجام بخشند. آنهم درحالي كه از زمان تاسيس شوراي عالي سياستگذاري اصلاحطلبان برخي منتقدان ميگفتند فرآيندهاي شكلگيري و تصميمگيري در اين نهاد دموكراتيك نيست. با اتمام مجلس دهم و كنارهگيري عارف و موسوي لاري از رياست و نايبرييسي، اين نهاد عملا به حاشيه رفت و همزمان ايرادهاي وزارت كشور براساس قانون جديد احزاب باعث شد اصلاحطلبان درباره فعاليت شوراي هماهنگي جبهه اصلاحات و شوراي عالي سياستگذاري اصلاحطلبان به تصميماتي تازه برسند. درنتيجه شوراي عالي به پايان راه رسيد و شوراي هماهنگي دست به كار تاسيس نهادي جايگزين شد. فرج كميجاني آذر ماه در خبري از تصميمات اين شورا اعلام كرد كه بناست اصلاحطلبان براي پيشبرد اهداف خود نهادي تازه را بنيان بگذارند. در آن زمان هنوز اسم و جزييات نحوه فعاليت اين نهاد مشخص نبود اما كمي بعد، شوراي هماهنگي با تشكيل كميتهاي، نسبت به انتخاب اعضاي حقيقي نهاد اجماعساز اقدام كرد تا درنهايت بهزاد نبوي، سيدحسين مرعشي، محسن امينزاده، محسن ميردامادي، محمدرضا جلاييپور، عليرضا علويتبار، سيدحسن رسولي، سيدسراجالدين موسوي، حسن صادقي، عماد بهاور، بدرالسادات مفيدي، سيدمعروف صمدي، فاطمه سعيدي، فخرالسادات محتشميپور و اسماعيل گراميمقدم به عنوان نفراتي انتخاب شدند تا كنار نمايندگان حقوقي 31 حزب اصلاحطلب عضو شوراي هماهنگي، اين نهاد اجماعساز را فعال كنند.
كانديداهاي حزبي
در ميان فهرست 31 حزب، برخي احزاب اصلاحطلب از مدتي پيش وارد بحث انتخابات 1400 شده و كانديداهايي را نيز به طور تلويحي و بعضا رسمي معرفي كردهاند. در اين ميان، كارگزاران سازندگي از محسن هاشمي به عنوان گزينه انتخاباتي خود سخن گفته و عليمحمد نمازي از اعضاي ارشد اين تشكل سياسي به ايسنا گفته اگرچه، «گزينه اول حزب كارگزاران براي انتخابات رياستجمهوري محسن هاشمي است» اما «حزب پايبند به خروجي نهاد اجماعساز اصلاحطلبان بوده و از ائتلاف تبعيت ميكند.» او گفته كه «البته محمدجواد ظريف هم از كانديداهاي احتمالي حزب خواهد بود.» هر چند هر كدام از احزاب روي فرد موردنظر خود مانور ميدهند اما با اين حال تاكيد دارند كه تابع نظر نهايي نهاد اجماعساز خواهند بود. همزمان حزب اعتماد ملي نيز چندي پيش از كانديداهاي موردنظر خود رونمايي كرد و بر اين پايه الياس حضرتي، قائممقام دبيركل حزب اعتماد ملي از «ابراهيم اميني، محمدجواد حقشناس و محمدعلي افشاني» به اين عنوان نام برد «تا در صورت آمادگي براي ورود به انتخابات، كانديداتوري خود را ابتدا در درون حزب اعلام كنند تا پس از برگزاري انتخابات درونحزبي و مورد نظر اكثريت شوراي مركزي يك نفر از ميان اين سه نفر ازسوي حزب اعتماد ملي به عنوان كانديداي حزبي به افكار عمومي معرفي شود.» احزاب ديگر ازجمله حزب اتحاد ملت، مجمع ايثارگران و نداي ايرانيان نيز در تلاش براي طرح نام كانديداهاي خود هستند و در اين ميان، برخي اعضاي اتحاد ملت از رضا خاتمي نام ميبرند و در اين ميان اعضاي ارشد مجمع ايثارگران نيز به تازگي سيدحسن خميني را به عنوان كانديداي مطلوب خود معرفي كردند. نداي ايرانيان نيز دنبال طرح نام سيدصادق خرازي است و ميگويند كانديداي موردنظر كسي نيست جز دبيركل ندا. با اين حال به نظر ميرسد كه همه احزاب جريان اصلاحات هرچند در تلاش براي به كرسي نشاندن نام نامزد مطلوب خود هستند اما ميدانند در اين ميان چند عامل مهم ازجمله تصميم شوراي نگهبان درباره بررسي صلاحيتها و همچنين تصميم نهاد اجماعساز اهميت اساسي دارد. همزمان بسياري از چهرهها نيز تاكيد ميكنند كه سخن گفتن از نامزد نهايي اين جريان فعلا زود است و بايد چهرههاي مختلف در انتخابات نامنويسي كنند و پس از آنكه شوراي نگهبان نتيجه بررسي صلاحيتها را اعلام كرد، درباره افرادي كه در ميدان باقي ماندهاند، در نهاد اجماعساز به بحث و گفتوگو نشست.
در غياب رييس
تا همين چندي پيش هم نهاد اجماعساز نام مشخصي نداشت تا اينكه كميجاني چند روز پيش اعلام كرد كه نام اين نهاد «جبهه اصلاحطلبان ايران» است. جبههاي كه اعضايش ديروز عصر در حسينيه جماران گردهم آمدند اما درحالي كه پيش از برگزاري اين نشست، اعلام شده بود جلسه اول با حضور سيدمحمد خاتمي برگزار ميشود يا دستكم ابتدا اعضا با رييس دولت اصلاحات ديدار كرده و سپس تشكيل جلسه ميدهند، چند ساعت مانده به برگزاري اين جلسه، جواد امام از چهرههاي نزديك به خاتمي اين اخبار را تكذيب كرد. او صبح ديروز به ايلنا گفت: «به دليل رعايت پروتكلهاي بهداشتي ايمني و فاصلهگذاري اجتماعي تنها اعضاي نهاد اجماعساز جديد در اين جلسه حضور خواهند داشت و ظرفيت حضور ساير عزيزان وجود ندارد. هيچ شخصيتي غير از اعضاي جبهه اصلاحطلبان در اين جلسه حضور نخواهد داشت. اساسا از ابتدا هم قرار نبوده كه آقاي خاتمي در اين جلسه حضور يا سخنراني داشته باشند.» در نهايت جلسه ديروز عصر بدون خاتمي شروع شد.
آغاز بهكار به رياست چريك پير
اداره نخستين جلسه جبهه اصلاحطلبان ايران را هيات رييسه سني و به رياست بهزاد نبوي برعهده داشت. نبوي از مبارزان مشهور قبل از انقلاب كه حالا با عنوان «چريك پير» شهرت يافته است، پيش از پيروزي انقلاب عليه رژيم پهلوي مبارزات مسلحانه ميكرد و درراستاي همين مبارزهها دستگير و به حبس ابد محكوم شد. او پس از پيروزي انقلاب در تشكيلات انقلابي جايگاهي ويژه داشت و با تشكيل دولتهاي جديد، سمتهاي مختلفي برعهده گرفت. ازجمله در دولت محمدعلي رجايي، وزير مشاور و رييس ستاد بسيج اقتصادي بود و پس از آنكه ميرحسين موسوي به عنوان نخست وزير انتخاب شد، او نيز به عنوان وزير صنايع سنگين شروع به كار كرد. فعاليتهاي سياسي انتقادي او پس از انقلاب نيز تمام نشد و با اينكه در سمتهايي مختلف حضور داشت روحيه انتقادي و مصلحانهاش را از ياد نبرد. نبوي در سالهاي پس از پيروزي انقلاب زندان را نيز تجربه كرده است. حالا اما نبوي 78 ساله سكان نهاد جديد اصلاحطلبان را برعهده گرفته و اولين سخنران جلسه ديروز بود. او خواستار تدوين آييننامه براي انتخاب اعضاي هياترييسه جبهه اصلاحطلبان ايران شد و تاكيد كرد: بايد ظرف ۷۲ ساعت آييننامه مربوط به انتخاب هيات رييسه جبهه اصلاحطلبان ايران تدوين شود. آذر منصوري نيز به عنوان يكي از اعضاي هيات رييسه سني جبهه اصلاحطلبان ايران در اين جلسه سخنراني كرد و با تاييد پيشنهاد بهزاد نبوي درخصوص تهيه آييننامه گفت: «خوب است كارگروهي براي تهيه پيشنويس آييننامه انتخاب هيات رييسه تشكيل شود.»
دو ماموريت جبهه اصلاحطلبان ايران
در اين جلسه همچنين الياس حضرتي سخنراني كرد و با اشاره به انتخاب حسينيه جماران به عنوان محل برگزاري اولين جلسه جبهه اصلاحطلبان ايران اين اقدام را پسنديده دانست و گفت: تكيهگاه اصلاحطلبان مردم هستند و در كنار مردم نيز بايد به امام و آرمانهاي امام توجه شود. او در ادامه افزود: ما دو ماموريت داريم. يكي بحث انتخابات شوراهاي اسلامي شهر و روستا است كه با توجه به زمان ثبتنام كانديداها در 20 اسفند به نظر ميرسد كه كمي براي اقدام در اين حوزه دير شده است. دومين ماموريت بحث انتخابات رياستجمهوري است كه هنوز براي آن فرصت كافي باقي مانده چون در انتخابات رياستجمهوري نقشه اصلي دست ما نيست. كاري كه ما ميتوانيم انجام دهيم اين است كه در اين فرصت باقي مانده، تحليلها و نگرشهاي خود را درباره انتخابات ارايه دهيم و با همفكري بتوانيم نگرشها را يكسان كنيم. در همين حال كانديداهايي كه آمادگي دارند بايد تشويق كنيم كه ثبتنام كنند. تحت عنوان اينكه مشغول رصد انتخابات هستيم اصل ما بر مشاركت است و الا بايد ببينيم كه شوراي نگهبان چه برخوردي ميكند. اگر كانديدايي براي ما در صحنه باقي گذاشتند كه مورد قبول باشد و توانايي داشته باشد كه احزاب و گروهها دور آن جمع شوند و وحدتي پيش بيايد، آن وقت انتخابات رابه نظر من بايد با جديت پيگيري ميكنيم. بر اين اساس ميتوان گفت كه هنوز فرصت هست و ميتوان اقدامات خوبي انجام داد.در همين جلسه جواد امام دبيركل مجمع ايثارگران پيشنهاد داد كه ۵ تن از اعضاي جبهه اصلاحطلبان ايران به عنوان كميته تدوين آييننامه مربوط به انتخاب هيات رييسه انتخاب شوند. او آقايان فراهاني، باقري و عابدي و خانمها منصوري و مولاوردي را پيشنهاد داد. درنهايت اعضا براي انتخاب اين كميته رايگيري كردند كه آقايان محمود صادقي، فرج كميجاني، علي باقري و خانمها آذر منصوري و شهيندخت مولاوردي مسوول تدوين آييننامه مربوط به انتخاب هيات رييسه شدند. از مصوبات ديگر جلسه ديروز اين بود كه قرار شد جلسات بعدي جبهه اصلاحطلبان ايران مجازي برگزار شود. فرج كميجاني نيز ديروز در تشريح جزييات جبهه اصلاحطلبان ايران به ايلنا گفت: «جبهه اصلاحطلبان ايران» به عنوان يك «جبهه سياسي» مجموعهاي از دبيرانكل يا نمايندگان تامالاختيار احزاب به نمايندگي از تشكلهاي متبوعشان، و جمعي از شخصيتهاي معتمد، متنفذ و موثر اصلاحطلب برگزيده شده به عنوان مشاورين احزاب تشكيلدهنده اين جبهه هستند، كه ضمن حفظ هويت مستقل سازماني خويش با توافق در مورد راهبردهاي تعريف شده با رهبري مشترك جمعي فعاليت ميكنند.» كميجاني به تشريح وظيفه و جايگاه اين نهاد جديد در بين نيروهاي اصلاحطلب پرداخت و توضيح داد: «اين جبهه به منظور ايجاد وحدت، هماهنگي و انسجام بخشي به فعاليتهاي مجموعه اصلاحطلبان كشور، طراحي، تدوين و اجراي راهبردها، سياستها، برنامهها و اتخاذ مواضع كلان و آمادهسازي بسترهاي لازم براي ورود اجماعي و موثرتر جريان بزرگ اصلاحات، در انتخابات رياستجمهوري، مجلس خبرگان رهبري، مجلس شوراي اسلامي و شوراهاي اسلامي شهر و روستا در سراسر كشور تشكيل شده و مورد وثوق و تاييد اكثريت احزاب و شخصيتهاي اصلاحطلب متنفذ و تاثيرگذار در جريان اصلاحات هست.» حالا به نظر ميرسد كه اصلاحطلبان با تشكيل اين جبهه جديد به طور سازمان يافته و جديتري براي انتخاباتهاي سال 1400 وارد ميدان شوند. به خصوص آنكه ديروز اعضاي جبهه اصلاحطلبان تاكيد داشتند بايد به فعاليتها سرعت بيشتري بدهند. با شكلگيري اين نهاد احتمالا به زودي شاهد خواهيم بود كه صحبت كردن درباره نامزدهاي علني اصلاحطلبان براي انتخابات 1400 وارد مرحله جديدي ميشود.
رو به تاسیس نهادی به منظور اجماعسازی میان تمامی احزاب و نیروهای اصلاحطلب آوردهاند. نهادی که در آن تلاش شده دیدگاههای مختلف برای اصلاح اصلاحات دیده شود، اما همچنان از گوشه و کنار انتقاداتی به سبک و سیاق پیشبرد امور در این نهاد نوپا شنیده میشود.
«صفر اسلامی» در گفتوگو با ایرنا درباره استراتژی جبهه اصلاحات برای انتخابات پیش رو، گفت: «مانیفستی در گذشته به تصویب شورای هماهنگی جبهه اصلاحات رسید که ملاک عمل ما خواهد بود و استراتژی جدیدی تعریف نخواهیم کرد. در استراتژی که اعلام کردیم گفتیم شرکت در انتخابات باید آزاد، قانونی، عادلانه، در تراز قانون اساسی و با حضور نامزدهای اصلاحطلب و مورد تایید نهاد اجماع ساز باشد. ما در این مانیفست قید نامزد اصلاحطلب را داریم. سخنگوی انجمن اسلامی معلمان ایران افزود: اگر بخواهیم قید حضور نامزد اصلاحطلب را نداشته باشیم، یا باید استراتژی خود را تغییر دهیم یا اینکه تصمیم جدیدی در نهاد انتخاباتی اصلاحطلبان اتخاذ شود. بعید میدانم تصمیمی مانند انتخابات اسفند ۹۸ در جریان اصلاحات گرفته شود. آنچه تا اینجا به آن فکر شده و طراحی شده این است که نامزد ما حتما اصلاحطلب خواهد بود و هیچ اتفاق نظری روی نامزد اجارهای یا عاریتی نداریم.»
نقش رئیس دولت اصلاحات در تصمیم اصلاح طلبان چیست؟
تسنیم نوشت: دبیرکل حزب اسلامی کار با اشاره به تفاوت اصلی نهاد انتخاباتی جدید اصلاح طلبان با شورای عالی سیاستگذاری گفت: در تشکیلات جدید برخلاف شورای عالی، نمایندگان احزاب هستند که حق رای دارند و حضور چهرههای حقیقی صرفا به عنوان مشاور است.
حسین کمالی دبیرکل حزب اسلامی کار با اشاره به آخرین اخبار پیرامون تشکیل نهاد انتخاباتی جدید اصلاح طلبان گفت: در رابطه با سازوکار مجموعه جدید سعی شد تا بخشی از ایرادات و اشکالاتی که به شورای عالی سیاست گذاری وارد میشد در این سازوکار جدید مورد اصلاح و بازنگری قرار گیرد.
وی با اشاره به گزینههای ریاست بر این نهاد انتخاباتی جدید تصریح کرد: افراد مختلفی برای ریاست بر این نهاد مطرح هستند که با در نظر گرفتن شرایط سنی طبعاً آقای بهزاد نبوی ریاست سنی این نهاد را بر عهده خواهد داشت البته اینکه ایشان به عنوان رئیس این تشکیلات باقی بماند یا نماند یا اینکه اساساً تمایل به ریاست داشته باشد، بحث دیگری است و تاکنون نیز در این رابطه صحبتی صورت نگرفته است.
کمالی درباره احتمال ریاست خود بر این نهاد انتخاباتی خاطرنشان کرد: بنده برای کاری کاندیدا نشدم و اگر بحثی هم درباره احتمال ریاست بنده مطرح شده، صرفاً برداشت شخصی افراد بوده است.
دبیرکل حزب اسلامی کار در واکنش به اینکه بسیاری از فعالان اصلاح طلب معتقدند که ترکیب نهاد انتخاباتی جدید اصلاح طلبان تفاوت چندانی با ترکیب شورای سیاست گذاری ندارد، گفت: ایرادی که به شورای سیاست گذاری گرفته میشد این بود که اشخاص حقیقی همانند اشخاص حقوقی که نمایندگان احزاب بودند، حق رای داشتند در حالی که در نهاد انتخاباتی جدید چهرههای حقیقی در نقش مشاور هستند. وی همچنین درباره نقش رئیس دولت اصلاحات در نهاد انتخاباتی جدید اصلاحطلبان گفت: آقای خاتمی از ابتدا در جریان تشکیل این نهاد قرار داشته، ولی کمیته سیاسی شورای هماهنگی جبهه اصلاحات بوده که اقدام به تاسیس نهادی گرفته است. البته ترکیب این نهاد با گروه سه، چهار نفرهای که آقای خاتمی معرفی کرد، تکمیل شد. کمالی درباره آغاز رسمی فعالیت جبهه اصلاح طلبان ایران عنوان کرد: احتمالاً از فردا کار این جبهه جدید با دستور کار تشکیل هیئت رئیسه سنی آغاز میشود.
برگ برنده اصلاح طلبان در ۱۴۰۰ از نگاه معین
وزیر دولت اصلاحات میگوید: اگر تهدید خارجی یا موفقیت مهمی در سیاست خارجی رخ دهد و باعث حضور حداکثری مردم در انتخابات شود این حضور به نفع اصلاحطلبان خواهد بود.
به گزارش خبرآنلاین، مصطفی معین، چهره سیاسی اصلاح طلب و وزیر دولت اصلاحات این روزها که انتقادات به سیدمحمد خاتمی بیش از گذشته شده، اعلام می کند که نقش لیدری خاتمی همچنان پررنگ است و محوریت و محبوبیت او نزد اصلاح طلبانی که قصد خدمت به جامعه را بدون چشم داشتی از قدرت و رانت های آن دارند مانند گذشته وجود دارد.
او در عین حال برخلاف برخی چهره ها انتخاب بایدن در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا را بر نتیجه انتخابات ۱۴۰۰ بی تاثیر می داند و می گوید: نسبت دادن موفقیت یا عدم موفقیت یک جریان سیاسی داخلی به انتخاب بایدن یا ترامپ می تواند یک انگ سیاسی و اجتماعی برای تضعیف آن جریان باشد هرچند مدیران و احزاب توانمند یک کشور می توانند از فرصت ها یا تهدیدهای ایجاد شده به دلیل تحولات داخلی یک ابرقدرت به نفع منافع ملی کشورشان بهره گیری مناسب کنند.
معین از سویی تاکید می کند اگر تهدید خارجی یا موفقیت مهمی در سیاست خارجی رخ دهد و باعث حضور حداکثری مردم در عرصه سیاسی کشور شود. حضور بیشتر مردم در انتخابات به نفع اصلاحطلبان خواهد بود.
وی در پاسخ به این سوال که اصلاحطلبان میتوانند برگ برندهای در این انتخابات داشته باشند؟ می گوید: تا برگ برنده را چگونه تعریف کنیم و در چه چیزی ببینیم؛ از نظر من برگ برنده واقعی عبارت است از تلاش و برنامه ریزی برای جلب اعتماد توده ناراضی، اعاده حیثیت از تفکر اصلاحی مبتنی بر رفع تبعیض و فساد، نقد مشفقانه ناکارآمدی موجود در مدیریت کشور و نیز کمک به بالا رفتن آگاهی و امید اجتماعی و توانمندی شهروندان و جوانان، فارغ از اینکه در این مقطع بتوانند یا نتوانند دولت را در اختیار بگیرند. باید به آفاق امیدبخش حاکمیت خرد جمعی جوانان و مدیریت علمی آنان در آینده کشور اندیشید و کمک کرد که زمینه های آن به تدریج فراهم شود.
معین همچنین می گوید: قرائن و برخی شواهد بدست آمده در نظرسنجی ها کاهش اعتماد عمومی را به جریان های سیاسی از جمله اصلاح طلبان و اصولگرایان نشان می دهد، ولی به نظرم این آسیب قابل ترمیم است. اگر فرهنگ انتقاد از خود و ارزیابی درست و بیطرفانه ضعف های عملکرد کلی جریان اصلاحات یا رفتار برخی از عناصر بدلی آن انجام شود، مردم به صداقت آنها اعتماد خواهند کرد.
اجماع اصلاحطلبانه
نهاد اجماعساز سرانجام پس از مدتها روي ريل حركت قرار گرفت. حالا چندين ماهي هست كه اصلاحطلبان درباره جايگزين شوراي عالي سياستگذاري سرگرم بحث و بررسي هستند، آنهم درحالي كه برخي معتقد بودند كه شوراي هماهنگي ميتواند جايگزين اين نهاد بالادستي شود و برخي هم به تشكيل نهادي تازه اعتقاد داشتند. سرانجام ديروز نهاد تازهتاسيس با عنوان جبهه اصلاحطلبان ايران نخستين نشست خود را در جماران برگزار كرد. تصميمي كه به نظر ميرسد در راستاي اعتراض اصلاحطلبان به حوادث اخير صورت گرفته است؛ چراكه به تازگي رفتارهاي جرياني مرموز نسبت به بيت امام واكنشهاي فراواني را برانگيخت. زماني كه صداوسيما پخش سخنراني سيدحسن خميني توليت آستان امام خميني(ره) را در روز تجديد پيمان دولت با آرمانهاي امام، ناتمام گذاشت و در ادامه قطعنامه پاياني مراسم 22 بهمن نيز بدون اشاره به نام امام خميني(ره) صادر شد. حالا اصلاحطلبان ميگويند با انتخاب «جماران» ميخواهند بار ديگر با آرمانهاي امام(ره) و انقلاب تجديد پيمان كنند. هرچه بود نخستين نشست جبهه اصلاحطلبان ايران با انتخاب هيات رييسه سني شامل بهزاد نبو ي، حسين كمالي، آذر منصوري و عابدي به عنوان هياترييسه موقت آغاز و قرار شد كميتهاي 5 نفره ظرف 72 ساعت آينده آييننامه انتخاب هيات رييسه دايم را تدوين كنند. بر اين اساس دومين جلسه جبهه اصلاحطلبان ايران چهارشنبه عصر به صورت مجازي تشكيل ميشود. اما ايده تاسيس نهاد اجماعساز از ابتداي سال جاري شكل گرفت. پس از آنكه فعاليت شوراي عالي سياستگذاري اصلاحطلبان به دلايل مختلف متوقف شد، اصلاحطلبان بر آن شدند تا با تاسيس نهاد فرادست هم براي انتخابات 1400 گام بردارند و هم ساير تحركات سياسي خود را از طريق اين نهاد انسجام بخشند. آنهم درحالي كه از زمان تاسيس شوراي عالي سياستگذاري اصلاحطلبان برخي منتقدان ميگفتند فرآيندهاي شكلگيري و تصميمگيري در اين نهاد دموكراتيك نيست. با اتمام مجلس دهم و كنارهگيري عارف و موسوي لاري از رياست و نايبرييسي، اين نهاد عملا به حاشيه رفت و همزمان ايرادهاي وزارت كشور براساس قانون جديد احزاب باعث شد اصلاحطلبان درباره فعاليت شوراي هماهنگي جبهه اصلاحات و شوراي عالي سياستگذاري اصلاحطلبان به تصميماتي تازه برسند. درنتيجه شوراي عالي به پايان راه رسيد و شوراي هماهنگي دست به كار تاسيس نهادي جايگزين شد. فرج كميجاني آذر ماه در خبري از تصميمات اين شورا اعلام كرد كه بناست اصلاحطلبان براي پيشبرد اهداف خود نهادي تازه را بنيان بگذارند. در آن زمان هنوز اسم و جزييات نحوه فعاليت اين نهاد مشخص نبود اما كمي بعد، شوراي هماهنگي با تشكيل كميتهاي، نسبت به انتخاب اعضاي حقيقي نهاد اجماعساز اقدام كرد تا درنهايت بهزاد نبوي، سيدحسين مرعشي، محسن امينزاده، محسن ميردامادي، محمدرضا جلاييپور، عليرضا علويتبار، سيدحسن رسولي، سيدسراجالدين موسوي، حسن صادقي، عماد بهاور، بدرالسادات مفيدي، سيدمعروف صمدي، فاطمه سعيدي، فخرالسادات محتشميپور و اسماعيل گراميمقدم به عنوان نفراتي انتخاب شدند تا كنار نمايندگان حقوقي 31 حزب اصلاحطلب عضو شوراي هماهنگي، اين نهاد اجماعساز را فعال كنند.
كانديداهاي حزبي
در ميان فهرست 31 حزب، برخي احزاب اصلاحطلب از مدتي پيش وارد بحث انتخابات 1400 شده و كانديداهايي را نيز به طور تلويحي و بعضا رسمي معرفي كردهاند. در اين ميان، كارگزاران سازندگي از محسن هاشمي به عنوان گزينه انتخاباتي خود سخن گفته و عليمحمد نمازي از اعضاي ارشد اين تشكل سياسي به ايسنا گفته اگرچه، «گزينه اول حزب كارگزاران براي انتخابات رياستجمهوري محسن هاشمي است» اما «حزب پايبند به خروجي نهاد اجماعساز اصلاحطلبان بوده و از ائتلاف تبعيت ميكند.» او گفته كه «البته محمدجواد ظريف هم از كانديداهاي احتمالي حزب خواهد بود.» هر چند هر كدام از احزاب روي فرد موردنظر خود مانور ميدهند اما با اين حال تاكيد دارند كه تابع نظر نهايي نهاد اجماعساز خواهند بود. همزمان حزب اعتماد ملي نيز چندي پيش از كانديداهاي موردنظر خود رونمايي كرد و بر اين پايه الياس حضرتي، قائممقام دبيركل حزب اعتماد ملي از «ابراهيم اميني، محمدجواد حقشناس و محمدعلي افشاني» به اين عنوان نام برد «تا در صورت آمادگي براي ورود به انتخابات، كانديداتوري خود را ابتدا در درون حزب اعلام كنند تا پس از برگزاري انتخابات درونحزبي و مورد نظر اكثريت شوراي مركزي يك نفر از ميان اين سه نفر ازسوي حزب اعتماد ملي به عنوان كانديداي حزبي به افكار عمومي معرفي شود.» احزاب ديگر ازجمله حزب اتحاد ملت، مجمع ايثارگران و نداي ايرانيان نيز در تلاش براي طرح نام كانديداهاي خود هستند و در اين ميان، برخي اعضاي اتحاد ملت از رضا خاتمي نام ميبرند و در اين ميان اعضاي ارشد مجمع ايثارگران نيز به تازگي سيدحسن خميني را به عنوان كانديداي مطلوب خود معرفي كردند. نداي ايرانيان نيز دنبال طرح نام سيدصادق خرازي است و ميگويند كانديداي موردنظر كسي نيست جز دبيركل ندا. با اين حال به نظر ميرسد كه همه احزاب جريان اصلاحات هرچند در تلاش براي به كرسي نشاندن نام نامزد مطلوب خود هستند اما ميدانند در اين ميان چند عامل مهم ازجمله تصميم شوراي نگهبان درباره بررسي صلاحيتها و همچنين تصميم نهاد اجماعساز اهميت اساسي دارد. همزمان بسياري از چهرهها نيز تاكيد ميكنند كه سخن گفتن از نامزد نهايي اين جريان فعلا زود است و بايد چهرههاي مختلف در انتخابات نامنويسي كنند و پس از آنكه شوراي نگهبان نتيجه بررسي صلاحيتها را اعلام كرد، درباره افرادي كه در ميدان باقي ماندهاند، در نهاد اجماعساز به بحث و گفتوگو نشست.
در غياب رييس
تا همين چندي پيش هم نهاد اجماعساز نام مشخصي نداشت تا اينكه كميجاني چند روز پيش اعلام كرد كه نام اين نهاد «جبهه اصلاحطلبان ايران» است. جبههاي كه اعضايش ديروز عصر در حسينيه جماران گردهم آمدند اما درحالي كه پيش از برگزاري اين نشست، اعلام شده بود جلسه اول با حضور سيدمحمد خاتمي برگزار ميشود يا دستكم ابتدا اعضا با رييس دولت اصلاحات ديدار كرده و سپس تشكيل جلسه ميدهند، چند ساعت مانده به برگزاري اين جلسه، جواد امام از چهرههاي نزديك به خاتمي اين اخبار را تكذيب كرد. او صبح ديروز به ايلنا گفت: «به دليل رعايت پروتكلهاي بهداشتي ايمني و فاصلهگذاري اجتماعي تنها اعضاي نهاد اجماعساز جديد در اين جلسه حضور خواهند داشت و ظرفيت حضور ساير عزيزان وجود ندارد. هيچ شخصيتي غير از اعضاي جبهه اصلاحطلبان در اين جلسه حضور نخواهد داشت. اساسا از ابتدا هم قرار نبوده كه آقاي خاتمي در اين جلسه حضور يا سخنراني داشته باشند.» در نهايت جلسه ديروز عصر بدون خاتمي شروع شد.
آغاز بهكار به رياست چريك پير
اداره نخستين جلسه جبهه اصلاحطلبان ايران را هيات رييسه سني و به رياست بهزاد نبوي برعهده داشت. نبوي از مبارزان مشهور قبل از انقلاب كه حالا با عنوان «چريك پير» شهرت يافته است، پيش از پيروزي انقلاب عليه رژيم پهلوي مبارزات مسلحانه ميكرد و درراستاي همين مبارزهها دستگير و به حبس ابد محكوم شد. او پس از پيروزي انقلاب در تشكيلات انقلابي جايگاهي ويژه داشت و با تشكيل دولتهاي جديد، سمتهاي مختلفي برعهده گرفت. ازجمله در دولت محمدعلي رجايي، وزير مشاور و رييس ستاد بسيج اقتصادي بود و پس از آنكه ميرحسين موسوي به عنوان نخست وزير انتخاب شد، او نيز به عنوان وزير صنايع سنگين شروع به كار كرد. فعاليتهاي سياسي انتقادي او پس از انقلاب نيز تمام نشد و با اينكه در سمتهايي مختلف حضور داشت روحيه انتقادي و مصلحانهاش را از ياد نبرد. نبوي در سالهاي پس از پيروزي انقلاب زندان را نيز تجربه كرده است. حالا اما نبوي 78 ساله سكان نهاد جديد اصلاحطلبان را برعهده گرفته و اولين سخنران جلسه ديروز بود. او خواستار تدوين آييننامه براي انتخاب اعضاي هياترييسه جبهه اصلاحطلبان ايران شد و تاكيد كرد: بايد ظرف ۷۲ ساعت آييننامه مربوط به انتخاب هيات رييسه جبهه اصلاحطلبان ايران تدوين شود. آذر منصوري نيز به عنوان يكي از اعضاي هيات رييسه سني جبهه اصلاحطلبان ايران در اين جلسه سخنراني كرد و با تاييد پيشنهاد بهزاد نبوي درخصوص تهيه آييننامه گفت: «خوب است كارگروهي براي تهيه پيشنويس آييننامه انتخاب هيات رييسه تشكيل شود.»
دو ماموريت جبهه اصلاحطلبان ايران
در اين جلسه همچنين الياس حضرتي سخنراني كرد و با اشاره به انتخاب حسينيه جماران به عنوان محل برگزاري اولين جلسه جبهه اصلاحطلبان ايران اين اقدام را پسنديده دانست و گفت: تكيهگاه اصلاحطلبان مردم هستند و در كنار مردم نيز بايد به امام و آرمانهاي امام توجه شود. او در ادامه افزود: ما دو ماموريت داريم. يكي بحث انتخابات شوراهاي اسلامي شهر و روستا است كه با توجه به زمان ثبتنام كانديداها در 20 اسفند به نظر ميرسد كه كمي براي اقدام در اين حوزه دير شده است. دومين ماموريت بحث انتخابات رياستجمهوري است كه هنوز براي آن فرصت كافي باقي مانده چون در انتخابات رياستجمهوري نقشه اصلي دست ما نيست. كاري كه ما ميتوانيم انجام دهيم اين است كه در اين فرصت باقي مانده، تحليلها و نگرشهاي خود را درباره انتخابات ارايه دهيم و با همفكري بتوانيم نگرشها را يكسان كنيم. در همين حال كانديداهايي كه آمادگي دارند بايد تشويق كنيم كه ثبتنام كنند. تحت عنوان اينكه مشغول رصد انتخابات هستيم اصل ما بر مشاركت است و الا بايد ببينيم كه شوراي نگهبان چه برخوردي ميكند. اگر كانديدايي براي ما در صحنه باقي گذاشتند كه مورد قبول باشد و توانايي داشته باشد كه احزاب و گروهها دور آن جمع شوند و وحدتي پيش بيايد، آن وقت انتخابات رابه نظر من بايد با جديت پيگيري ميكنيم. بر اين اساس ميتوان گفت كه هنوز فرصت هست و ميتوان اقدامات خوبي انجام داد.در همين جلسه جواد امام دبيركل مجمع ايثارگران پيشنهاد داد كه ۵ تن از اعضاي جبهه اصلاحطلبان ايران به عنوان كميته تدوين آييننامه مربوط به انتخاب هيات رييسه انتخاب شوند. او آقايان فراهاني، باقري و عابدي و خانمها منصوري و مولاوردي را پيشنهاد داد. درنهايت اعضا براي انتخاب اين كميته رايگيري كردند كه آقايان محمود صادقي، فرج كميجاني، علي باقري و خانمها آذر منصوري و شهيندخت مولاوردي مسوول تدوين آييننامه مربوط به انتخاب هيات رييسه شدند. از مصوبات ديگر جلسه ديروز اين بود كه قرار شد جلسات بعدي جبهه اصلاحطلبان ايران مجازي برگزار شود. فرج كميجاني نيز ديروز در تشريح جزييات جبهه اصلاحطلبان ايران به ايلنا گفت: «جبهه اصلاحطلبان ايران» به عنوان يك «جبهه سياسي» مجموعهاي از دبيرانكل يا نمايندگان تامالاختيار احزاب به نمايندگي از تشكلهاي متبوعشان، و جمعي از شخصيتهاي معتمد، متنفذ و موثر اصلاحطلب برگزيده شده به عنوان مشاورين احزاب تشكيلدهنده اين جبهه هستند، كه ضمن حفظ هويت مستقل سازماني خويش با توافق در مورد راهبردهاي تعريف شده با رهبري مشترك جمعي فعاليت ميكنند.» كميجاني به تشريح وظيفه و جايگاه اين نهاد جديد در بين نيروهاي اصلاحطلب پرداخت و توضيح داد: «اين جبهه به منظور ايجاد وحدت، هماهنگي و انسجام بخشي به فعاليتهاي مجموعه اصلاحطلبان كشور، طراحي، تدوين و اجراي راهبردها، سياستها، برنامهها و اتخاذ مواضع كلان و آمادهسازي بسترهاي لازم براي ورود اجماعي و موثرتر جريان بزرگ اصلاحات، در انتخابات رياستجمهوري، مجلس خبرگان رهبري، مجلس شوراي اسلامي و شوراهاي اسلامي شهر و روستا در سراسر كشور تشكيل شده و مورد وثوق و تاييد اكثريت احزاب و شخصيتهاي اصلاحطلب متنفذ و تاثيرگذار در جريان اصلاحات هست.» حالا به نظر ميرسد كه اصلاحطلبان با تشكيل اين جبهه جديد به طور سازمان يافته و جديتري براي انتخاباتهاي سال 1400 وارد ميدان شوند. به خصوص آنكه ديروز اعضاي جبهه اصلاحطلبان تاكيد داشتند بايد به فعاليتها سرعت بيشتري بدهند. با شكلگيري اين نهاد احتمالا به زودي شاهد خواهيم بود كه صحبت كردن درباره نامزدهاي علني اصلاحطلبان براي انتخابات 1400 وارد مرحله جديدي ميشود.