کبنانیوز - موسیقی از دیدگاه اسلام، حلال یا حرام

از اینرو حتی اگر آهنگهای انقلابی و جنگی، مطرب و مناسب با مجالس لهو و لعب باشد-گوش کردن به آن نیز حرام می‌باشد.

متن ارسالی
«موسیقی» یا «موسیقیا» واژه‌ای یونانی است که در فرهنگ لغت، معادل «غنا» است؛ ولی در حوزه‌ی مفاهیم دینی و اصطلاح فقه، با یکدیگر تفاوت دارد-«غنا» در اصطلاح شرعی عبارت است از «آوازی که از حنجره‌ی آدمی بیرون آمده و در گلو چرخانده (چهچهه) شود و در شنونده حالت سرور و وجد ایجاد کند و مناسب با مجالس لهو و خوش گذرانی باشد.» اما موسیقی به «صوتی گفته می‌شود که از آلات موسیقی، پدید آید»، بر این اساس، نسبت بین موسیقی علمی و موسیقی فقهی، عموم و خصوص مطلق است [1] ( [2] )».
به طور کلی:
«موسیقی» از جنس صوت است و دیدن آن (بدون شنیدن) حکمی ندارد بلکه حکم آن مربوط به تولید و ساخت و خرید و فروش آلات، تعلیم و تعلم، نواختن و شنیدن (استماع) آن است اکثر فقها به حرمت تولید و شنیدن موسیقی "لهوی" فتوی داده‌اند و تمام انواع موسیقی را مشمول این حکم ندانسته‌اند؛ پس نمی‌توان به طور مطلق گفت که هر گونه موسیقی حرام است.

دیدن نواختن موسیقی (بدون شنیدن) حکمی ندارد بلکه حکم آن مربوط به تولید و ساخت و خرید و فروش آلات، تعلیم و تعلم، نواختن و شنیدن (استماع) آن است مراجع عظام تقلید حکم انواع موسیقی را بیان کرده اندکه به شرح زیر است:
حضرت آیت الله العظمی خامنه‌ای:
هر گونه نوازندگی مطرب لهوی که متناسب با مجالس عیش و نوش باشد حرام است.
حضرت آیت الله العظمی فاضل لنکرانی:
موسیقی اگر مطرب و مهیّج و مناسب مجالس لهو و لعب باشد حرام است و در غیر این صورت مانعی ندارد و مرکز پخش تاثیری در حکم ندارد.
حضرت آیت الله العظمی بهجت:
اگر موسیقی مطرب باشد استماع و خرید و فروش آن حرام است.
حضرت آیت الله العظمی صافی گلپایگانی:
آنچه را عرف مردم موسیقی می‌دانند استماع آن و ساخت و تعلیم و تعلم و فروش آلات آن حرام است.
حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی:
کلیه صداها و آهنگ‌ها که مناسب لهو و فساد است حرام و غیر آن حلال است و تشخیص آن با مراجعه به اهل عرف عام خواهد بود.
حضرت آیت الله العظمی تبریزی:
گوش دادن به موسیقی لهوی که مناسب مجالس خوشگذرانی می‌باشد جایزنیست و همچنین ساخت و تعلیم و خرید و فروش ابزار آلات موسیقی لهوی جایز نیست.
حضرت آیت الله العظمی سیستانی:
اگر موسیقی مناسب مجالس لهو و عیاشی نباشد حرام نیست-[3]
پس گوش دادن به آهنگ‌ها و موسیقی‌هائی که مطرب و مناسب مجالس لهو و لعب است، حرام است.
اما تشخیص موارد و مصادیق، که آیا نوع خاصی از موسیقی مثل «پاپ» از مصادیق موسیقی حرام است یا مجاز، بر عهده‌ی افراد مکلف است-زیرا افرادی که آشنایی مختصری با موسیقی دارند، می‌توانند موارد موسیقی مطرب و مناسب مجالس لهو و لعب را از غیر آن تشخیص دهند[4] .
از اینرو حتی اگر آهنگهای انقلابی و جنگی، مطرب و مناسب با مجالس لهو و لعب باشد-گوش کردن به آن نیز حرام می‌باشد.
موسیقی پاپ هم از این قاعده مستثنی نیست و چنانچه مشتمل بر طرب و لهو و لعب باشد حرام و گوش کردن آن جائز نمی‌باشد. [5]
برای آگاهی بیشتر رجوع شود به:
1-نمایه: دلایل حرمت و حلیت موسیقی، سؤال ۴۰۱.
2-نمایه: راه شناسایی موسیقی حلال از حرام،سؤال ۵۴۰.
3-نمایه: فطرت و حرمت موسیقی، سؤال ۱۲۵۶.
4-نمایه: دلایل حرمت موسیقی ، سؤال ۱۰۰۴.
---------------------------------------
1] -سید مجتبی حسینی، (پرسش‌ها و پاسخ‌های دانشجویی)، ص 169؛ امام خمینی (ره)، المکاسب المحرمه، ج 1، صص 198 ـ 224؛ حسینی، علی، الموسیقی، ص 16 و 17؛ تبریزی، استفتائات، س 10، 46، 47 و 1048؛ فاضل، جامع المسائل، ج 1، س 974، 978 و 979.
[2] اقتباس از سؤال ۴۰۱.
[3] ـ مسائل جدید از دیدگاه علما و مراجع تقلید، سید محسن محمودی، ج 1، صص 53 و 54.
[4] - برای آگاهی بیشتر نسبت به دلایل حرمت موسیقی لهوی و فلسفه‌ی آن، نک: نمایه‌ی: دلایل حرمت موسیقی لهوی در اسلام.
[5] - اقتباس از سؤال ۵۴۰