کبنانیوز - گردشگری و امنیت/به قلم سید سلیمان کریمی دانش آموخته دكتراي جغرافیای سیاسی

گردشگری و امنیت/به قلم سید سلیمان کریمی دانش آموخته دكتراي جغرافیای سیاسی

گردشگري وامنيت اثار باستاني ،شناسنامه يك منطقه و بيان كننده پيشينه تاريخي ،تمدن وفرهنگ ان سرزمين مي باشند، لذا حفاظت از انان امر ي ضروري به نظرمي رسدزيرا اثار باقي مانده هر لحظه ممكن است درمعرض خطري جدي قرار گيرند،به طوري كه ايجاد يا احياي مجدد آنان امكان پذير نباشد .
باتوجه به اين امر كه گرد شگري ازبزرگترين فعاليت هاي اقتصادي محسوب مي شود توسعه آن می تواند منبع اصلی درآمد، اشتغال، رشد بخش خصوصی و توسعه ساختار زیر بنایی گردد. سازمان جهانی گردشگری پیش بینی کرده است که تا سال 2020 میلادی جمعیت گردشگران جهان به بیش از یک میلیارد نفر افزایش خواهد یافت. باید توجه داشت که گردشکري پايدار نشات گرفته از توسعه ی پايدار است. توسعه ی پايدار را باید ازمهمترين أصول و مباني پيشرفت اقتصادي، اجتماعي و سياسي به حساب آورده و با توجه به اهمیت نقشي که گردشگري مي تواند در اين زمينه در کشور ایفا کند ، لزوم و ضرورت توجه به گردشگري پايدار حائز اهميت فراوان است. باید توجه داشت که موفقيت و رشد پايدار گردشگري در گرو عملکرد مناسب و هماهنگ عناصر و فاکتورهاي متعددي است که با هم ارتباط تنگاتنگي دارند.
يکي از مهم ترين اين فاکتورها «امنيت گردشگران و مقصدهاي گردشگري» است. مهمترین عناصر تشکیل دهنده صنعت گردشگری ؛، میراث فرهنگی و فرهنگ ملل، منابع طبیعی، امنیت و جاذبه های خاص دیگر است. فضاهای گردشگری در برابر بحران های انسانی وطبیعی بسیار آسیب پذیر هستند، برنامه ریزی برای خدمات وتسهیلات فضای گذران اوقات فراعت گردشگری و مدیریت آنها در مواقع بحرانی درمیزان اثربخشی آنها تاثیر به سزایی دارد . توجه به توزیع میزان آسیب پذیری و خطرات انسانی و طبیعی در فضای گردشگری یکی از راهکارهای بسیار مهمی است که می تواند به تامین امنیت بهینه گردشگری کمک نماید. امنیت وگردشگری پارامترهای یک معادله هستند که با یکدیگر رابطه مستقیم دارند، امروزه امنیت به عنوان مهم ترین وزیربنایی ترین اصل در تدوین استراتژی توسعه گردشگری در جهان به شمار می آید. در تقسیم بندی امنیت می توان موارد زیر را عنوان کرد: امنیت رفتاری، امنیت اقتصادی، امنیت سیاسی واجتماعی، امنیت کالبدی استان چهارفصل کهگیلویه وبویراحمد با داشتن جاذبه های طبیعی فراوان و آثار تاریخی ارزشمند پتانسیل تبدیل شدن به منطقه هدف براى توریست های داخلی وخارجی را داراست و اگر بدنبال توسعه گردشگری و در راستای آن درامد زایی ومعرفی فرهنگ و تاریخ خود به سایرین هستیم مجبوریم که به امنیت و گونه های مختلف آن توجه بیشتری داشته باشیم .
یکی از گونه های امنیت ،امنیت کالبدی است که شامل (وجودمعابر مناسب، فقدان احساس نا امنی، فقدان زمین های مخروبه، تداوم بصری در فضاهای گردشگری، فقدان کاربری های مزاحم، فقدان آلودگی های محیطی و مهمتر ار بقیه موارد فقدان ترس از فرسودگی بناها وریزش وتخریب آنها ...) ميباشد. در محوطه باستانی بلاد شاپور دهدشت فقدان امنیت کالبدی در تمام زمینیه ها به وضوح قابل مشاهده بوده و همچنان نیز به چشم می آید. تخریب کاروانسرا وبحران ایجاد شده هر چند سبب ناراحتی و اندوه وافسوس فراوان است ،اما میتواند تلنگری باشد بر مدیریت های منفعل و بحران گریز در سطح ملی ومنطقه ای و زمینه ای را فراهم کند تا این بنای تاریخی وارزشمند مورد توجه بیشتر مسئولان واقع گردد.
با نگاهى اجمالی به تعریف بحران (حادثه‌اي كه به طور طبيعي و يا توسط بشر ،به طور ناگهاني و يا به صورت فزاينده به وجود آيد؛و سختي و مشقتي را به جامعه انساني تحميل نمايد كه جهت برطرف كردن آن نياز به اقدامات اساسي و فوق‌العادهباشد)رويكردهاى متفاوت به مديريت بحران را ميتوان مورد توجه قرار داددارد 1 - مدیریت بحران گریز؛ مدیرانی که هیچ گونه آمادگی قبلی و برنامه مشخصی برای مقابله با بحران ندارند و در مواجهه با آن منفعلانه و حداکثر واکنشی عمل می کنند، برنامه ریزی بلند مدت ندارند تا فشار افکار عمومی را در شرایط بحران احساس نکنند واکنش نشان نمی دهند. 2- مدیریت بحران پذیر؛ در این رویکرد علاوه بر پذیرش بحران بعنوان یک امر حتمی به پیش بینی و استقبال از آن نیز می پردازند و با اتخاذ یک راهبرد فوق فعال بر کشف فرصت های جدید وچشم اندازهای نو برای رشد وپویایی تاکید دارند. چنین مدیرانی ویژگی های خاص نظیر خلاقیت ، انعطاف ، حرفه ای گری ، تمرکز و آینده نگری دارند.
مدیران فوق نه تنها تابع شرایط بحران نیستند و درصدد انطباق با آن بر نمی آیند، بلکه به تطبیق شرایط با اهداف و مقاصد خود می پردازند و پیشرو عمل می کنند . چنین مدیرانی توانایی تبدیل بحران ها به فرصت ها را دارند و در واقع در بین تمامی رویکردها،ا ین رویکرد مدیریت بحران است که تمامی مراحل اعم از قبل و حين وبعد از بحران مورد توجه قرار می دهند. مدیران استانی اگر خواهان حفظ، توسعه وتقویت فضاهای گردشگری ورونق این صنعت هستند، لازم است رویکرد مدیریتی خود را بحران پذیر کنند، شاید بتوان از مخاطراتی که در آینده فصاها وبناهای گردشگری را تهدید می کند جلو گیری نمایند . صدور بیانیه ، محکوم کردن دیگران و بدنبال آن به فراموشی سپردن حادثه و اتفاق در آینده نزدیک مشکلی را حل نخواهد کرد.
سید سلیمان کریمی دانش آموخته دكتراي جغرافیای سیاسی