گزارش
نمایندگی مجلس؛ فقط سه دوره
13 اسفند 1397 ساعت 19:51
نمایندگان اصلاحطلب و اعتدالی در سالهای 82، 93 و 97 خواستار تصویب طرح محدودسازی حضور نمایندگان در مجلس بودند که همین موضوع نشان از اعتقاد آنها به چابکسازی و دستاوردهای بهتر مجلس برای ملت دارد.
چهرههای دیروز نمایندگان مجلس جالب بود؛ اعضای جبهه پایداری اخم بر چهره داشتند و اصلاحطلبان و اعتدالیون آرام بودند. ماجرا از این قرار بود که نمایندگان مجلس در جریان بررسی طرح اصلاح موادی از قانون انتخابات مجلس شورای اسلامی مصوب کردند که کاندیداتوری افرادی که ۳ دوره متوالی نماینده مجلس بودند، برای دوره چهارم ممنوع شود. تصویب این قانون به معنای خداحافظی نمایندگان قدیمی با ساختمان هرمی شکل بهارستان است و در نتیجه چهرههای مجلس یازدهم متفاوت با مجالس قبلی خواهد شد که البته این تغییرات در کنار محاسنی که دارد معایبی هم خواهد داشت. به عنوان نمونه علی لاریجانی از چهرههای شاخص مجلس است که نقش مهمی در ایجاد توازن در میان نمایندگان را بر عهده دارد و اجازه نمیدهد مواضع سیاسی یک گروه بر مصوبات مجلس تاثیرگذار باشد. از سوی دیگر با ورود نمایندگان جدید به مجلس ایدههای جدید در پارلمان مطرح خواهد شد و انگیزه خوبی برای رفع نواقص و کاستیها وجود خواهد داشت. پیشنهاد دهنده طرح محدودیت حضور نمایندگان بیش از 3 دوره در مجلس معتقد است این مصوبه هم به تربیت نیروهای جدید و هم به نخبهپروری در کشور کمک خواهد کرد. پس از آنکه طرح ممنوعیت به کارگیری بازنشستگان تصویب شد و مورد استقبال جامعه قرار گرفت و همچنین از آنجا که افراد نمیتوانند بیش از ۲ دوره متوالی نامزد انتخابات ریاست جمهوری شوند برخی نمایندگان بر آن شدند تا این موضوع را در سطح نمایندگی هم اجرایی کنند که با مصوبه امروز عملاً هیچ نمایندهای نمیتواند بیش از سه دوره متوالی در انتخابات شرکت کند.» امیری خامکانی گفت: «این مصوبه باعث میشود تا افرادی که در شوراها عضویت دارند فضای جدیدی را احساس کنند تا بتوانند در انتخابات مجلس نیز شرکت و از این ظرفیت برای تجربههای جدید کشوری استفاده کنند.» نکته حائز اهمیت آن است که طراحان این طرح خود مشمول این قانون خواهند شد که نشان دهنده عزم نمایندگان در چالاک سازی و هموار شدن مسیر ورود جوانان به قوه مقننه است. البته باید در نظر داشت که تصویب ممنوعیت حضور بیش از سه دورهای نمایندگان در پارلمان باید به تصویب شورای نگهبان برسد.
خداحافظی کدام نماینده؟
محمد آشوریتازیانی، اسفندیاراختیاریکسنویه یزد، حسین امیری خامکانی، عزیزاکبریان، مهرداد بائوج لاهوتی، یوناتن بتکلیا، علاءالدین بروجردی، مسعودپزشکیان، محمدرضا تابش، کاظم جلالی، شهباز حسنپوربیگلری، حسن خستهبند، محمد دهقانی نقندر، محمدرضا رضایی کوچی، علیرضا سلیمی، حسینعلی شهریاری، هادی شوشتری، محمدقسیم عثمانی، محمدحسین فرهنگی، حمیدرضا فولادگر، سیدامیرحسین قاضیزاده هاشمی، نادر قاضیپور، هادی قوامی، حسن کامران دستجردی، جبار کوچکینژاد، جواد کریمیقدوسی، محمدمهدی مفتح، علیرضا محجوب، علی مطهری، سیامک مره صدق، سیدناصر موسوی لارگانی، علی لاریجانی، سیدحسین نقوی حسینی و عزتا... یوسفیان ملأ نمایندگانی هستند که با استناد به مصوبه دیروز مجلس فرصت کاندیداتوری و حضور در مجلس یازدهم را نخواهند داشت.
نامه کمیسیون شوراها به لاریجانی
مصوبه مجلس البته اما و اگرهایی به دنبال دارد چنانکه رئیس کمیسیون شوراها و امور داخلی کشور با بیان اینکه «مصوبه مجلس درباره ممانعت از کاندیداتوری نمایندگان با سابقه سه دوره متوالی نمایندگی، خلاف قانون اساسی است»، گفت: با توجه به ابهام در این مصوبه کمیسیون شوراها نامهای به رئیس مجلس جهت اصلاحیه این مصوبه مینویسد که در صورت پذیرش در جلسه علنی این مصوبه اصلاح میشود. محمدجواد کولیوند اظهار کرد: قانون اساسی به صراحت درباره دورههای ریاست جمهوری مشخص کرده که یک فرد تنها میتواند دو دوره متوالی رئیسجمهور باشد اما درباره نمایندگان مجلس و شوراها چیزی وجود ندارد این یعنی قید و محدودیت زمانی در این باره وجود ندارد. وی با بیان اینکه «با این مصوبه مجلس، نخبهها از بین میروند» توضیح داد: کار مجلس ریلگذاری است مجلس حکیم بوده و باید قوانین پخته را ارائه کند ما هم قبول داریم که مجلس به بانوان، جوانان و میانسالها و حتی پیرمردها نیاز دارد اما نباید خودمان با این مصوبه این حق را از هر کدام از اقشار جامعه بگیریم لذا مصوبه مجلس با قانون اساسی مغایرت دارد به همین دلیل پیشبینی میکنم شورای نگهبان این مصوبه را رد کند.
نگرانی پایداریها
نمایندگان اصلاحطلب و اعتدالی در سالهای 82، 93 و 97 خواستار تصویب طرح محدودسازی حضور نمایندگان در مجلس بودند که همین موضوع نشان از اعتقاد آنها به چابکسازی و دستاوردهای بهتر مجلس برای ملت دارد. پس اظهارات نقوی حسینی نماینده دلواپس و عضو جبهه پایداری را که با این مصوبه جایی در مجلس یازدهم ندارد، باید در راستای نارضایتی و نگرانی او از این مصوبه دانست. سیدحسین نقوی حسینی در جریان بررسی طرح اصلاح قانون انتخابات مجلس با اشاره به مصوبه مجلس شورای اسلامی مبنی بر ممنوعیت کاندیداتوری بعد از سه دوره نمایندگی خطاب به رئیس مجلس شورای اسلامی گفت: شما هم انشاءا... دور آخرتان است و دوره بعد استراحت میکنید. لاریجانی نیز خطاب به او گفت: شما هم نفس راحتی میکشید. نقوی حسینی مجدداً اظهار کرد: «اگر ملت ما را حذف نکردند همکاران ما را حذف کردند.» یا محمد دهقانی نقندر اظهار داشت: قانون اساسی اجازه نداده است که انتخاب مردم در زمینه نمایندگان مجلس دچار محدودیت شود. وی افزود: «قانون اساسی در مقام بیان در خصوص شرایط کاندیداتوری ریاست جمهوری به 8 سال مقید کرده است اما در خصوص نمایندگان مجلس چنین قیدی در قانون اساسی وجود ندارد.» این اظهارات نشان از نگرانی و نارضایتی عضو جبهه پایداری دارد چرا که این جریان بارها از تریبون مجلس برای اعلام مواضع گروهی خود و البته هیاهو برعلیه خواست اکثریت مردم استفاده کردند که هجمههای پیاپی به رئیسجمهور و اصلاحطلبان نمونهای از آن اقدامات است. رسانههای دلواپسان هم تنها به انتشار خبری کوتاه در مورد مصوبه مجلس اقدام کردند که این هم نشان از نگرانی آنهاست.
هدف سیاسی؟
از سوی دیگر نمایندگان اسبق مجلس هم درباره این مصوبه تحلیلهای خاص خود را دارند چنانکه رسول منتجبنیا گفت: احتمال میدهم که یک هدف سیاسی پشت این موضوع پنهان باشد که بخواهند تعدادی از چهرههای شاخص مجلس را که افتخار مجلس هستند و میتوانند مجلس را خوب مدیریت کنند و جهت بدهند، از کاندیدا شدن محروم کنند. به احتمال قطع به یقین شورای نگهبان این مصوبه را رد خواهد کرد و به فرض اینکه رد نشود، اقدام درستی هم نیست. او افزود: نمایندگی مجلس کار اجرایی نیست که بگویند نماینده پس از سه دوره، دیگر توانی برای کار اجرایی ندارد. نماینده، وزیر و یا استاندار نیست که بعد از سه دوره توان کار اجرایی نداشته باشد بلکه تجربه و اطلاعات لازم و اشراف لازم نسبت به مسائل در نمایندگی بسیار مؤثر است. این فعال سیاسی اصلاحطلب ادامه داد: اتفاقاً نمایندگان هرچه بیشتر سابقه حضور در مجلس را داشته باشند بهتر میتوانند مسائل را درک و احساس کنند و برای موضوعات راه حل پیدا کنند.
مرور درخواست محدودسازی
طرح محدود کردن حضور نمایندگان در بیش از 3 دوره پارلمان که تصویب شد از مدتها قبل مطرح بود که به نتیجه نرسید. به عنوان نمونه در اواخر سال 82 مرکز پژوهشهای مجلس به بررسی طرح محدود کردن حضور نمایندگان در بیش از دو دوره پرداخت و نتیجه آن را چنین ارائه داد: «هواداران محدودیت دوران نمایندگی عقیده دارند که این محدودیتها باعث میشود افراد جدید با خصوصیات متفاوت وارد پارلمان شوند که این به نوبه خود موجب دمیده شدن روح تازه در کالبد پارلمان و جریان یافتن خون جدید در شریانهای مجلس میشود. تحقیقاتی که در این زمینه انجام شده موید آن است مابین مجالسی که این قواعد درباره آنها وضع نشده با مجالسی که مشمول این قواعد بودهاند، تفاوت زیادی از این حیث دیده نمیشود. برخی محققان عقیده دارند که این محدودیت موجب تضعیف نقش و جایگاه قوه مقننه میشود». در سال 93 بار دیگر این طرح مطرح شد چنانکه تعدادی از نمایندگان در حال تهیه طرحی در مجلس بودند که بر اساس این طرح قرار بود هر فرد بیش از دو دوره متوالی مجوز حضور در مجلس شورای اسلامی را نداشته باشد. در آن برهه حسین دهدشتی، عبدالکریم حسینزاده و جواد هروی پیشگام تهیه و تصویب این طرح بودند که باز هم به نتیجه نرسید تا اینکه روز گذشته نمایندگان پیشنهاد حسین امیری خامکانی را در الحاق بندی به ماده ۳ طرح اصلاح موادی از قانون انتخابات مجلس شورای اسلامی بررسی کرده و آن را به تصویب رساندند./ آرمان
کد مطلب: 407676