گمانه‌زنی‌ها درباره مسدود کردن اینستاگرام

کبنا ؛با یک گشت و گذار ساده در اینستاگرام می‌توان دریافت که فعالیت کسب‌وکارهای ایرانی در اینستاگرام به مراتب رونق بیشتری دارد و قابل مقایسه با تلگرام نیست. در صورت فیلتر شدن اینستاگرام، باید انتظار آمارهای بیکاری و خساراتی به مراتب شدیدتر از تلگرام را داشته باشیم.
فارغ از خسارت‌ها و مشکلاتی که در دوره بعد از فیلتر شدن اینستاگرام گریبان‌گیر کسب‌وکارهای ایرانی خواهد شد، سرمایه‌ای که این فعالان طی سال‌های گذشته و با هزینه‌های میلیونی (یا شاید هم میلیاردی) که صرف تولید محتوا، تبلیغات، جوایز و... کرده‌اند تا کاربران صفحات خود را به چند ده و چند صد هزار نفر برسانند، همگی از بین خواهد رفت. از سوی‌ دیگر امروزه بخش مهمی از فعالیت‌های دیجیتال مارکتینگ کسب‌وکارها در دنیا به شبکه‌های اجتماعی و پیام‌رسان‌های مختلف اختصاص دارد. در ایران از یک طرف محدودیت‌های داخلی و از طرف دیگر تحریم‌های خارجی، شرایط را به گونه‌ای پیش برده که نه تنها فعالیت‌های دیجیتال مارکتینگ در اکثر حوزه‌های آن محدود شده است‌ بلکه این روزها در بخش شبکه‌های اجتماعی، تمامی فعالیت‌های کسب‌وکارها تنها به اینستاگرام منحصر شده و آن را به تنها راه ارتباط مستقیم برندها و مخاطبان در شبکه‌های اجتماعی تبدیل کرده است.
فیلترینگ اینستاگرام بحث تازه‌ای نیست و از سال گذشته تا‌کنون بارها مطرح شده است. تابستان گذشته‌ پروژه فیلترینگ هوشمند این شبکه اجتماعی پس از آغاز رمزگذاری در این شبکه اجتماعی رسما با شکست مواجه شد و محمود واعظی، وزیر ارتباطات در دولت یازدهم در پایان تیر ۹۶ از توقف آن خبر داد.
در آبان ۹۷‌ بحث هوشمندسازی فیلترینگ اینستاگرام یک‌بار دیگر مطرح شد اما سید‌جمال ‌هادیان مدیر روابط عمومی وزارت ارتباطات آن را تکذیب کرد و گفت: وزارت ارتباطات طرحی برای پالایش هوشمند اینستاگرام به مراجع ذی‌ربط ارائه نکرده است. البته برخی نهادها پیشنهادهایی برای فیلترینگ هوشمند به وزارت ارتباطات ارائه داده‌اند که به دلیل غیرفنی بودن قابلیت اجرا نداشته است.
با توجه به اظهار‌نظر جدید سرپرست معاونت امور فضای مجازی دادستانی کل کشور، به نظر می‌رسد تنها شبکه اجتماعی پرطرفدار و فیلترنشده در کشور یک گام به فیلترینگ نزدیک‌تر شده است.
به هر روی هر تصمیمی که درباره فیلترینگ اینستاگرام گرفته می‌شود نباید از زبان مردم عنوان شود که آنها خواهان فیلترینگ اینستاگرام هستند!
مردم خواهان فیلترینگ اینستاگرام هستند!
هفته گذشته جواد جاویدنیا سرپرست معاونت امور فضای مجازی دادستانی کل کشور که به تازگی جایگزین عبدالصمد خرم‌آبادی شده و اکنون معاونت امور فضای مجازی دادستانی کل کشور را سرپرستی می‌کند، در گفت‌وگویی با ایسنا، اینستاگرام را یک بستر جرم‌خیز و جرائم رو به رشد در اینستاگرام را یک «فاجعه» دانسته و گفته است: بسیاری از علما و اساتید دانشگاه و دانشجویان هر کدام با استدلال خود خواهان فیلترینگ این نرم‌افزار هستند. حتی برخی، تمام مسوولان فضای مجازی کشور را که هر کدام به نحوی در این فضا نقش دارند به خاطر عدم جلوگیری و برخورد با این پدیده مسوول گمراهی تک‌تک افراد جامعه و به ویژه کودکان و نوجوانان می‌دانند و بی‌غیرت خطاب می‌کنند و حق هم دارند. من به عنوان مسوول نظام اسلامی بر صندلی خود تکیه داده‌ام و می‌بینم که چه فجایعی در این شبکه در حال وقوع است و اقدامی که می‌توانم انجام دهم را انجام ندهم و به جای وظایف شرعی و قانونی ملاحظات سیاسی را بهانه کنم آیا خداوند متعال و شهدا از من خواهند پذیرفت؟ اگر واقعا چنین است باید مسوولیتم را رها کنم و در خانه بنشینم تا حداقل پاسخی داشته باشم که مسوول نبودم.
قابلیت‌های جدید اینستاگرام برای کسب‌و‌کارها
در شرایطی سخن از فیلترینگ اینستاگرام و خواسته مردم! مبنی بر لزوم فیلترینگ این شبکه اجتماعی به میان می‌آید که این شبکه اجتماعی پرطرفدار قابلیت‌های جدیدی را برای رونق کسب‌و‌کارهای اینستاگرامی افزوده است. اینستاگرام مشغول آزمایش قابلیت جدیدی است. این قابلیت «دکمه‌های عملیاتی» نام دارد و برندها به کمک آنها می‌توانند به کسب‌و‌کار خود لینک بدهند.به گزارش ماشابل‌تک، اینستاگرام هر روز بیشتر شبیه فیس‌بوک می‌شود. این اپلیکیشن اشتراک‌گذاری عکس اکنون مشغول آزمایش ویژگی جدیدی است که به برندهای مختلف اجازه می‌هد با افزودن دکمه‌هایی جدید، لینکی به کسب‌و‌کار خود اضافه کنند.
به گفته سخنگوی اینستاگرام، این ویژگی هم‌اکنون تحت آزمایش است و هفته گذشته در یکی از پست‌های حساب کاربری یک هتل مشاهده شد. در این پست یک دکمه بزرگ «book now» (اکنون رزرو کنید) نیز مشاهده شد که به طور مستقیم به وب‌سایت هتل متصل می‌شد. این ویژگی‌ها «دکمه‌های عملیاتی» نامیده می‌شوند. هر چند این یک نمونه از دکمه‌های عملیاتی است اما احتمالا فرم‌های دیگری از آن نیز آزمایش خواهد شد.
تصمیمی برای فیلترینگ اینستاگرام اتخاذ نشده است
عضو ناظر مجلس در کارگروه تعیین مصادیق مجرمانه می‌گوید اگرچه در حال حاضر موضوع فیلتر اینستاگرام در این کارگروه مطرح نیست ولی برخی تصمیم‌گیری‌ها خارج از آن گرفته می‌شود.
رمضانعلی سبحانی‌فر در گفت‌وگو با خبرگزاری خانه ملت درباره زمزمه‌های فیلترینگ اینستاگرام گفت: زمانی که یک سایت یا شبکه اجتماعی خلافی کند، تخلفی داشته باشد و جرمی مرتکب شود، پرونده او در کارگروه تعیین مصادیق مجرمانه مورد رسیدگی قرار می‌گیرد. در آنجا پس از بررسی میزان جرم او، اعضای کارگروه به تناسب آن رای می‌دهند که فیلتر یا مطلبش حذف شود.
نماینده مردم سبزوار، جغتای، جوین و خوشاب در مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه به میزان تخلف شبکه اجتماعی یا سایت برای جرم وی رای صادر می‌شود، گفت: تاکنون در کارگروه تعیین مصادیق مجرمانه درباره فیلتر اینستاگرام صحبتی نشده است.
وی با انتقاد از رویه برگزاری جلسات کارگروه تعیین مصادیق مجرمانه گفت: از ابتدای سال تا کنون جلسه‌ای تشکیل نشده است.
عضو ناظر مجلس در کارگروه تعیین مصادیق مجرمانه در پاسخ به اینکه زمزمه‌های فیلترینگ اینستاگرام از کجا می‌آید، توضیح داد: این مباحث به صورت کلی در کشور مطرح می‌شود. در کارگروه تعیین مصادیق مجرمانه در کارگروه مطلبی مطرح نشده است.
سبحانی‌فر با بیان اینکه به لحاظ رویه قانونی درباره بحث فیلتر اینستاگرام موضوعی مطرح نیست، افزود: بسیاری از موضوعات مرتبط با شبکه‌های اجتماعی خارج از کارگروه تصمیم گرفته شده است، با این حال اگر دنبال طرح کردن موضوع از طریق مجاری قانونی باشیم، باید در کارگروه مطرح شود.
سخن آخر
یکی از مزایای شبکه‌های اجتماعی آن است که کاربران می‌توانند بدون اجاره مغازه فضایی برای تبلیغات و عرضه محصولات خود داشته باشند. به ویژه زنان ایرانی که برای ایجاد کسب‌و‌کارهای مستقل و کارآفرینی با موانعی چند‌برابر مردان مواجه هستند به راحتی می‌توانند کارآفرینی کرده و به اقتصاد خانوار کمک کنند. دولت که هیچ اقدامی در جهت تسهیل ایجاد کسب‌و‌کار و کارآفرینی برای بانوان ایرانی انجام نداده است، ای‌کاش حداقل با فیلترینگ اینستاگرام کسب‌و‌کارهای اینترنتی آنها را از میان نبرد./صنعت