کجا هستید که می‌خواهید استاندار را وارث این چرخ معیوب بدانید / اسناد پل بشار یاسوج گم شده است / لزوم برخورد با مسببین این افتضاح عمرانی

کبنا ؛پل سوم بشار یاسوج بعد از 16 سال و عبور از 5 استاندار، 27 خردادماه 97، با جدیت، پیگیری مداوم، ارائه راهکارهای بودجه‌ای علی محمد احمدی استاندار کهگیلویه و بویراحمد و تلاش معاون فنی استاندار، افتتاح شد و پای ترافیک‌های سنگین بر روی پل‌های اول و دوم بشار برداشته شد و شهر نفس راحتی کشید، 4 ماه همه راحت بودند، و دیگر از ترافیک‌های سنگین و کلافه کننده خبری نبود. همه نفس راحت می‌کشیدند تا اینکه 25 آبان ماه 97 بخشی از پل (دستک پل) به دلیل بارندگی و راه افتادن آب تخریب، و عبور و مرور بر سر پل سوم بشار یاسوج متوقف و به یک باره داستان تلخ ترافیک بر روی پل‌های اول و دوم بشار یاسوج برای مردم تکرار شد و تازه فهمیدم که پل سوم چه نعمتی بود، و چرا احمدی استاندار کهگیلویه و بویراحمد این پل را به عنوان تفریح شبانه‌اش برگزیده بود. مردم با تمام وجودشان افتتاح این پروژه را لمس و احساس می‌کردند، احمدی آن را به قلب مردم تقدیم کرده بود و شاید تنها اشتباهی که در اینجا انجام گرفت، اعتماد به ناظران، مشاوران و پیمانکاران پروژه پل سوم بشار یاسوج بود که احمدی مرتکب آن شد.
ابوذر صالح نسب دکترای راه و شهرسازی و از کارشناسان استانداری کهگیلویه و بویراحمد در این باره می‌گوید؛ ببینید امروزه پل به عنوان سازه‌ای برای عبور از موانع فیزیکی و با رویکرد دوگانه تسهیل دسترسی و استفاده بهینه از فضا در شهرسازی مدرن مطرح است. شهر یاسوج شهری تقریباً کوهپایه‌ای با توپوگرافی خاص محل گذر رودخانه‌های دائمی و فصای است و این رود خانه‌ها و آبراه‌ها برای شهر یاسوج تقسیمات محله‌ای و منطقه‌ای طبیعی ایجاد نموده‌اند و در واقع به عنوان مرزهای فیزیکی مناطق مختلف شهر عمل می‌کنند. لذا باید این شرایط توپوگرافی را به عنوان فرصتی در راستای دستیابی به سازمان فضایی همسو با طبیعت و بهبود سیمای شهری بدانیم که در این صورت موضوع احداث پلهای درون شهری به عنوان متصل کنند مناطق شهری حائز اهمیت بیشتری خواهد بود.
صالح نسب ادامه می‌دهد: ظاهراً سال‌ها پیش در محدوده شهر یاسوج پل سوم بشار را پیش بینی و تعریف پروژه کردند، اما اینکه آیا در آن روزها افق امروز یاسوج را به عنوان یک شهرمرکزی در شبکه شهری استان دیده‌اند و تعریف پروژه‌های اینچنینی را در چارچوب طرح‌های توسعه شهری دیده‌اند یا نه جای بحث مفصلی دارد. اما به هر حال پل سوم بشار در ادوار گذشته پیش بینی و مکان یابی شده و مراحل مطالعات و اجرا را پشت سر گذاشته و آنقدر مرحله اجرا طولانی شد تا اینکه دکتر احمدی آشنا و مسلط به مباحث توسعه و آمایش در کمال ناباوری با مرکز استانی در بن بست مواجه می‌شود و تلاش می‌کند سرانجامی به این پروژه تمام نشدنی بدهد.
وی افزود: اما دقت بفرمایید قرار نیست استاندار در تمامی بخشها صاحب تخصص و جامع العلوم باشد بلکه وظیفه‌اش مدیریت و ایجاد هماهنگی‌های بین بخشی در سطح کلان است و برای وظایف بخشی دستگاههای مختلف در حال فعالیت هستند. علی القاعده زمانی که قرار است پروژه‌ای به بهره برداری برسد مراحل زیادی طی می‌شود و دستگاه‌های متولی و با هماهنگی فرمانداران شهرستان‌ها طی بررسی‌های متعدد کارشناسی و تخصصی و ارائه مستندات علمی نسبت به تآیید فنی و اتمام اجرا و قابلیت بهره برداری اقدام می‌کنند و نهایتاً استاندار به عنوان مقام ارشد استان اقدام به افتتاح می‌کند.
این کارشناس راه و شهرسازی ادامه می‌دهد: سوال اینجاست که این همه تشکیلات اداری و مهندسی و نظارتی در طی سالیان گذشته که اتمام این پروژه را از افتخارات خود می‌دانستند الان کجا هستند که می‌خواهند استاندار خسته از چرخ معیوب توسعه استان را مقصر بدانند. با کدامین گزارشات و مستندات تخصصی فرماندار شهرستان امکان افتتاح و بهره برداری پروژه را برای استاندار اعلام نموده‌اند.
صالح نسب بیان کرد: واقعیت این است که احمدی وارث چرخ معیوب توسعه کهگیلویه و بویراحمد است و پل سوم بشار تنها نمونه‌ای از ماحصل مدیریت ادوار گذشته استان است و آن چیزی که امروز برای پل سوم بشار اتفاق افتاده جامعه مهندسین و نظارتی و مدیریتی همه سالهای گذشته استان را زیر سوال برده، اما یادم میاد در همان روز افتتاح دکتر احمدی گفتند نباید در گذشته باقی ماند و باید با همه کاستی‌ها پیش رفت. لذا امروز هم انتظار می‌رود مدیریت‌های فنی و بحران استان هر چه سریعتر با بررسی‌های دقیق کارشناسی و تخصصی نسبت به شرایط مختلف پل هم از نظر سازه‌ای هم از نظر محیطی و مکانی و دسترسی‌ها ٬و ارایه گزارشات واقعی به استاندار محترم برای تصمیم گیری اصولی اقدام نمایند و البته باید به حال این استان گریست که با وجوداین همه دستگاههای اجرایی و مسولیت های مختلف سیاسی و اداری باید از ساخت پلی در خانه پیرزنی در مارگون تا ساخت پلی در مرکز استان ٬استاندار وارد گردد. کاش روزی برسد همه ما وظایفمان را بشناسیم و اگر هم در زمینه‌ای تخصصی نداریم مسولیتی نپذیریم و اگر هم پذیرفتیم، بپذیریم که نمی‌دانیم و استفاده از ظرفیت‌های کارشناسان را برای خویش امری اجتناب ناپذیر کنیم.
 
برداشت‌های بی‌رویه مسیراز عوامل تخریب پل
امید پاک‌نژادی در همین زمینه می‌گوید: آنچه فعلاً می‌شود قضاوت کرد، بر اساس مشاهدات چشمی و ظاهری است و ارائه نظرات علمی مستلزم بررسی مطالعات مشاور این پل است که آیا تشخیص داده شد که از "پی" و فنداسیون عمیق استفاده نشود؟
وی با اینکه دیوار حائل و دستک پل دچار آبشستگی شده و بعید است برای سازه اصلی پل مشکل‌زا باشد، ادامه داد: فاصله بین "برید" و پایه‌های پل می‌بایست با مصالح رودخانه‌ای پر می‌شد که این کار انجام نشد و از طرفی برداشت بی‌رویه مصالح رودخانه‌ای عملاً رسوبی را باقی نگذاشته بود که با سیلاب پر شود و مسیر رودخانه تغییر نکند اما این اتفاق افتاد و آب سیلاب به دو گوشه کناری پل هدایت شد و باعث آبشستگی روانگرا زیر پی این دیوار شده است.
پاک‌نژادی افزود: از طرفی انتقال خط لوله آب از بین پایه‌های پل در کف رودخانه به انتقال آب به زیر دیوار حائل و انحراف مسیر اصلی رودخانه کمک کرد.
وی تأکید کرد: اگر این روند ادامه یابد در پل‌های بالادست یعنی پل‌های اول، دوم و چهارم نیز به مشکل می‌خوریم.
وی گفت: تنها راه‌حل فعلی، پایدار کردن بستر رودخانه و پر کردن فاصله برید تا پایه‌های پل با سنگ‌های درشت است تا فشار آب تقسیم شود.
 پاک‌نژادی در پایان تأکید کرد: علت حادثه هر چه باشد به طراحی این پل بر می‌گردد.
خبری از گفتمان فنی نیست
انتظام سهمگین، معاون فنی سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی نیز در این باره می‌گوید: در سال‌های اخیر در شورای فنی به مسائل رودخانه بشار پرداخته شده اما واقعیت آن است که برداشت‌های بی‌رویه از کف رودخانه و اقداماتی که در بستر این رودخانه به موقع انجام نشدند، موجب شده تا کار اثربخشی انجام نشود.
سهمگین گفت که در مقابل ایرادات فنی که به پل سوم بشار داشتیم، همواره پاسخ‌های بازاری و چوب و چماقی شنیدیم و خبری از گفتمان فنی نبود.
اسناد مطالعاتی پل کجاست
اما در این بین سید عبدالمجید صفویان، مدیر کل راه و شهرسازی کهگیلویه و بویراحمد که دستگاه تحت مدیریت او متهم اصلی این حادثه است معتقد است اکنون زمان واکاوی علت حادثه نیست و وقت برای پیدا کردن مقصر داریم، در حال حاضر باید همه عوامل بسیج شوند تا این دستک را ترمیم و تردد را روی پل برقرار کنیم.
او گفته است که 24 ساعت هر چه گشتیم اسنادی پیدا نکردم که مطالعات این پل و روند اداری آن چگونه طی شده است و چه دستواراتی برای اجرا داده شده است.
او گفته که مطمئن شده این پل مطالعات ژئوتکنیک ندارد و کار علمی در آن انجام نشده است.
نژادصفوی علت اصلی حادثه را انتقال خط لوله آب از کف رودخانه و تغییر مسیر آب می‌داند و می‌گوید متأسفانه حتی این لوله را با سیم "به کسل" به پایه‌های پل وصل کردند که اگر یک سانت لوله با آب و سیلاب جابجا شود، پایه‌های پل هم حرکت می‌کنند.
هجیر افشون، مدیرکل دفتر فنی استانداری نیز با بیان اینکه فعلاً قصد نبش قبر نداریم اما به موقع با مسببین این اتفاق برخورد می‌کنیم، گفت که اکنون باید به یک راهکار با خرد جمعی برسیم تا هم تردد را برقرار کنیم و هم مسیر ایمن شود.
افشون گفت: سازه پل هیچ مشکلی ندارد.
مرادی، معاون بهره‌برداری آب و فاضلاب شهری که خط لوله دستگاه او به عنوان عامل اصلی انحراف مسیر آب و ایجاد آبشستگی معرفی شده است در دفاع از خود گفته است که ما همان موقع هم گفتیم این لوله باید در عمق زیر رودخانه رد شود یا هوایی رد شود که کسی گوش نداد.
او با بیان اینکه تا الان سه بار این لوله را آب برد، افزود: اگر مجوز دهید این لوله را هوایی و یا از عمق خاک رد می‌کنیم.
بعد از این اظهارات بود که عزیز فیلی در دستوری از ادارات مختلف از جمله شهرداری، بنیاد مسکن، راهداری و حمل و نقل خواست تا نژادصفوی که به تازگی مسئولیت راه و شهرسازی را گرفته است، تنها نگذارند و امکانات خود را بسیج کنند تا مصالح لازم تأمین و برای پر کردن فاصله بین «برید» چل و پایه‌ها و ستون‌های پل حمل شوند.
او همچنین از سید علی لدنی خواست تا سریعاً طرح جدید انتقال خط لوله آب را ارائه کند که در سیلاب‌های بعدی شاهد تغییر مسیر عبور آب در بستر رودخانه نباشیم.
معاون عمرانی استاندار با بیان اینکه یک کار موقت برای برقراری تردد در این پل پرترافیک و یک کار اصولی برای تضمین امنیت آن باید انجام شود، به راه و شهرسازی دستور داد تا پیشنهاد آقای پاک‌نژادی که به تصویب همه اعضا رسیده است، اجرایی شود و با مصالح سنگین، بستر رودخانه پایدار شود.
با تخریب بخشی از پل سوم بشار یاسوج موجی از انتقادها به سمت علی محمد احمدی استاندار کهگیلویه و بویراحمد نشانه رفت تا سهل انگاری، پیمانکاران، ناظران، مشاوران و سایر دست اندرکاران پل از چشم‌ها پنهان بماند، غافل از اینکه استاندار کهگیلویه و بویراحمد فقط تمام تلاش خود را برای اتمام این پروژه برای نجات مردم از ترافیک کرد و عدم نظارت بر این پروژه‌ها در سالهای نه چندان دور زحمات احمدی را به حاشیه برد، اگر چه مردم قدردان مسوولان خدوم خود هستند و حساب آنها را از کم کاران و سهل انگاران جدا می‌کنند.
به هر دلیل باید پیمانکار یا پیمانکاران اکنون باید پاسخ مردم را در این رابطه بدهند که با دستور چه کسی پی سطحی اجرا کرده که با اولین سیلاب جدی ویران شود؟ آیا دستور ناظر و یا مدیرکل وقت راه و شهرسازی نافی مسئولیت پیمانکار است؟
محمد علی علیمردانی، حسین فدایی، پژمان نیک اقبالی باید در این خصوص برای مردم توضیح بدهند، آنها باید بنویسند و بگویند که چرا اینگونه شد، چرا دستک‌های یک پل با یک باران از هم پاشید و تخریب شد. آیا جان مردم برای این آقایان اهمیت نداشت، چرا این خطای فنی صورت گرفته،  جایگاه نظارت و گزارش‌های نظارتی در این پروژه کجاست؟ اسناد مطالعاتی پل کجاست؟
حسین کاظمی همواره به صورت شفاف در جلسات اعلام می‌کرد که این پل ایرادات فنی دارد و حتی با فدایی و علیمردانی مشاجرات لفظی هم داشته است، اکنون باید شفاف مکاتبات آن زمان را در اختیار رسانه‌ها قرار دهد و شفاف بگوید که کدام مسئولان به این خطای فاحش بی‌توجه بودند؟
 مردم و افکار عمومی اکنون به همان اندازه که منتظر اتمام این پل بودند اکنون منتظر برخورد جدی با مسببین این خطای فنی چه عامدانه و برای یک ریال سود بیشتر و چه سهواً برای ضعف فنی و نظارتی، هستند تا معلوم شود که به اعتماد مردم و امنیت جانی و روانی آنها نباید به این راحتی ضربه زد.